سهام عدالت
در جوامع مختلف حمایت از گروه هـای آسـیب پـذیر و توزیـع درآمـد عادلانه ، همـواره یکـی از دغدغه های دولت ها، اقتصاددانان و جامعه شناسان بوده است . توزیع درآمد نه تنها از موضوعات اقتصادی است ، بلکه از شاخص های مهم اجتماعی و سیاسی نیـز تلقـی مـی گـردد .این امر در دولت های نهم ودهم با شعارعدالت ومهرورزی حائز اهمیت بیشتری گردیـد . یکی از اقدامات مهم در این خصوص اجرای طرح سهام عدالت بود .طرح سهام عدالت در بهمن ماه سال ۱۳۸۴ در دستور کار دولـت نهـم قـرار گرفـت که شش دهک درآمدی را تحت پوشش قرار می داد. هیـأت وزیران در جلسه مورخ ۲۱/۸/۱۳۸۵ بنا به پیشنهاد وزارت امـور اقتـصادی و دارایـی و بـه اسـتناد اصل ۱۳۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده ۹ قانون برنامه چهارم توسعه ، آیین نامه اجرایی افزایش ثروت خانوارهـای ایرانـی از طریق گسترش سهم بخش تعاون، بر اساس توزیع سهام عدالت را تصویب نمود . وزارت امور اقتصادی و دارایـی موظـف شـد بـا رعایـت قـوانین و مقـررات مربـوط و سیاستهای کلی مربوط به اصل ۴۴ قـانون اساسـی و پـس از تـشکیل شـرکت واسـط ، نـسبت بـه واگذاری سهام قابل واگذاری دولتی به شرکت واسط اقدام نماید.
پیشگامان سهام عدالت در عرصه بین الملل
با توجه به بررسی های صورت گرفته تجربه عرضه عمومی سهام در کشورها ی مختلف ، به دو صورت انجام گرفته است . روش اول خصوصی سازی های گسترده در کشورهای توسعه یافته ، که از طریـق بورس های اوراق بهادار انجام می شد و روش دوم عرضـه عمـومی سـهام اسـت کـه بـه خصوصی سازی کوپنی شهرت دارد و در بسیاری از کشورهای بلوک شرق اروپا و کـشورهای استقلال یافته از شوروی سابق انجام شده است . این روش مورد توجه کـشورهایی اسـت کـه بـه انجام خصوصی سازی با سرعت و حجم بالا تمایل داشـتند . ایـن سیاسـت در ابتـدای دهـه ۱۹۹۰متولد شد ودراواسط دهه ، به اوج شکوفایی رسید ؛ اما پس از سـال ۱۹۹۸ بـا بحـران هـای ایجـاد شـده درکشور چک که پرچم دار این سیاست بـود ، تقریبـاً هـیچ یـک از کـشورهای در حـال توسـعه و یـا پیشرفته از این شیوه برای خصوصی سازی استفاده ننمودنـد . کـشورهای کمونیـستی موفـق ماننـد چین نیز علیرغم چشم اندازهای مثبت اجرای آن در دیگر کشورها ، بـرای گـذر بـه اقتـصاد بـازار ، سیاستهای دیگری درپیش گرفتند .کشورهایی چون روسیه چین رومانی و جمهوری چک از جمله کشورهایی بودند که در این عرصه پیشگام شدند.
آزادسازی به چه صورت محقق شد؟
در بهمن سال ۹۴رئیس جمهور سابق ایران دکتر محمود احمدی نژاد طرح سهام عدالت را در مجلس مطرح کرد و پس از پایان دولت دهم با مخالفت متعدد رو به رو شد . با شکست برجام و نابسامانی اوضاع اقتصادی کشور در دولت دکتر حسن روحانی به طور ناگهانی دیدگاه دولت نسبت به سهام عدالت تغییر کرد . در سال 97طرح سهام عدالت به مجلس رفت و با بی توجهی نمایندگان رو به رو شد . به فرمان مقام معظم رهبری و موافقت ایشان به درخواست رئیس جمهور روحانی در تاریخ اردیبهشت ۹۹ به تصویب رسید . سهام اعدالت درواقع اوراق شرکتهای تعاونی سرمایه گذاری استانی است که خود سهامدار ۳۵شرکت بورسی و ۱۴ شرکت غیر بورسی است . به دستور مقام عظما ، واگذاری غیر مستقیم سهام عدالت در قالب صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس منتفی شد و هدف دولت مبنی بر اداره این بنگاه ها به شکل غیر مستقیم به جای مالکیت مستقیم سهام از دستور کار خارج شد و مردم مستقیما در شرکتهایی که مشمول واگذاری سهام عدالت بودند، سهامدار خواهند شد که این امر موجب شفافیت اطلاعات اقتصادی در کشور می شود.
*نمونه ای از پرتفوی بورسی سهام عدالت به همراه نماد بورسی *
نام | سهم | درصد |
بانک تجارت(وتجارت) | ۹٫۱۱B | 4.06 |
بانک صادرات ایران(بصادر) | ۷٫۱۳۴B | 4.06 |
فولاد مبارکه اصفهان(فولاد) | ۶٫۴۱۸B | 3.07 |
صنایع پتروشیمی خلیج فارس(فجر) | ۵٫۸۶۱B | 4.08 |
پالایش نفت تهران(شتران) | ۳٫۱۱۴B | 7.07 |
ملی صنایع مس ایران (فملی) | ۲٫۹۳B | 3.75 |
بانک ملت(وبملت) | ۱٫۵۲۶B | 3.05 |
مخابرات ایران(اخابر) | ۱٫۲۲B | 2.03 |
پالایش نفت اصفهان(شپنا) | ۱٫۰۳۷B | 2.03 |
معدنی و صنعتی چادرملو(کچاد) | ۹۲۶٫۵۶۵M | 2.1 |
گروه مپنا (رمپنا) | ۷۰۲٫۱۸M | 2.6 |
فولاد خوزستان(فخوز) | ۵۸۱٫۲۱۲M | 3.05 |
پالایش نفت بندرعباس(شبندر) | ۵۷۵٫۷۴۳M | 2 |
معدنی و صنعتی گل گهر(کگل) | ۵۳۲٫۱۲۸M | 1.1 |
کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران(حکشتی) | ۴۰۰٫۱۴۵M | 2.44 |
پتروشیمی مارون(مارون) | ۲۴۴٫۰۹۵M | 3.05 |
فولاد آلیاژی ایران (فولاژ) | ۲۲۰٫۷۳۴M | 4.01 |
پتروشیمی جم (جم) | ۲۱۰٫۵۳۲M | 1.52 |
فجر انرژی خلیج فارس(بفجر) | ۱۹۸٫۳۲۷M | 3.05 |
آلومینیوم ایران(فایرا) | ۱۵۸٫۵۹۶M | 3.05 |
کارخانجات مخابراتی ایران | ۱۱۵٫۱M | 3.55 |
بیمه دانا(دانا) | ۸۴٫۰۵۹M | 5.6 |
پست بانک ایران(وپست) | ۸۲٫۲۱۶M | 2.54 |
پالایش نفت تبریز(شبریز) | ۷۷٫۹۵۳M | 2 |
گروه سر توسعه صنعتی ایران | ۶۲٫۹۵۴M | 2.37 |
پارسسویچ(بسویچ) | ۴۶٫۲۷۸M | 4.62 |
سیمان داراب(ساراب) | ۴۵٫۷۶۸M | 5.08 |
صنایع سیمان دشتستان(سدشت) | ۴۰٫۸۰۵M | 3.45 |
پالایش نفت لاوان(شاوان) | ۲۲٫۹۴۷M | 2 |
پالایش نفت شیراز(شراز) | ۲۰٫۶۲۲M | 2 |
نیروترانس(بنیرو) | ۱۵٫۶۱۲M | 3.12 |
حمل و نقل پتروشیمی (حپترو) | ۵٫۸۹۹M | 2.94 |
تولید کنندگان زیادی امروزه در حوزه تولید و فروش تجهیزات دستگاه ریگ استخراج فعالیت میکنند. از جمله این شرکت ها می توان به Bitmain و Bitfury اشاره داشت؛ این دو مجموعه معروف در حال کار بر روی تراشههای ASIC و ریگ ماینینگ بیت کوین هستند.
نحوه آزادسازی سهام عدالت
مسئولیت سهام عدالت طی چند سال گذشته به عهده سازمان خصوصی سازی بوده و بخشی از سود مجامع سالیانه ی شرکت ها را به حساب سهام داران واریز میکرده است . اما سهامداران از این پس میتوانند خودشان مدیریت سهام خود را به عهده بگیرند که از یک طریق انجام میشود: که (روش مستقیم ) نامیده می شود. اشخاص میتوانند در سایتsamanese.ir روش مستقیم را انتخاب کنند. بعد از آن در سامانه سجام sejam.ir ثبت نام کرده و برای احراز هویت به دفاتر پیشخوان مراجعه کنند . انجام مراحل به شکل تصویری در زیر مشخص شده است .
واگذاری سهام عدالت نیز در روش مستقیم در samanese.ir بصورت بالا انجام می شود و در روش غیرمستقیم نیازی به مراجعه به سایت ندارد . مراحل ثبتنام سجام نیز در تصویر پایین مشخص است . پس از ثبت نام درسجام ، اشخاص میتوانند به سایت کارگزاری های بورسی مراجعه کرده و کد معاملات برخط دریافت کنند.
ارزش روز سهام عدالت
طبق آمار اعلامی ۴۹ میلیون و ۷۰۰هزار نفر مشمول سهام عدالت هستند . ارزش ریالی سهام عدالت در حال حاضر ۳۰۰هزار میلیارد تومان است که تقریبا (۱٫۷) بودجه ی سال ۹۹ است که میتواند در هنگام آزادسازی در شاخص بورس تاثیرگذار باشد . مبلغ هر برگه سهام عدالت برای افراد ازدهک های مختلف ، متفاوت است. ارزش ریالی برای هر شخص حدود ۵ میلیون تومان و برای اشخاص تحت حمایت کمیته امداد و بهزیستی که در دو دهک قرار میگیرند ۱۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده است.(مبالغ ذکر شده ثابت نیستند و میانگین ارزش اعلامی هستند).
قوانین مربوط به سهام عدالت
۱_ کسانی که از مشمولین سهام عدالت نیستند راهی برای بدست آوردن سهام خود ندارند.
۲_طبق قانون تجارت نیز به صاحبان سهام عدالت نیز سود مجامع سالیانه شرکت ها تعلق میگیرد.
3_سهام شرکتهای غیر بورسی عدالت نیز به شکل سهام شرکت های سرمایه گذاری استانی به سبد بورسی اشخاص اضافه میشود.
۴_افراد تا زمان اعلامی از طرف دولت نمیتوانند سهام خود را معامله کنند.
۵_ اگر مشمولی فوت شده است، ورثه برای بدست آوردن اطلاعات جدید مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک یا سایت samanese از قوانین جدید مطلع گردند.
۶-اتباع ایرانی که در خارج از کشور مقیم هستند ، در صورت مشمول بودن می توانند نحوه ی مدیریت سهام عدالت خود را مشخص کنند.
۷-مشمولان سهام عدالت تا ۸ خرداد فرصت دارند که نحوه ی مدیریت سهام عدالت خود را تعیین تکلیف کنند. فرصت انتخاب گزینه آزادسازی سهام عدالت تمدید نمی شود.
۸-زمان دقیق اضافه شدن سهام عدالت به پرتفوی مشمولین مشخص نشده است . احتمال میرود دوماه پس از پایان فرصت اعلام نحوه مدیریت مشمولین که ۸ خرداد می باشد ، انتقال سهام انجام شود.
*شماره تلفن پنج رقمی ۸۳۳۳۸ برای پاسخ به سوالات مردم در خصوص سهام عدالت در نظر گرفته شده است. این شماره برای شهروندان تهرانی و شهرستانی یکسان است.*
ارزیابی آزادسازی سهام عدالت
ازمزیت های آزاد سازی سهام عدالت ، توزیع ثروت در میان مردم نسبت به قبل بهتر و متعادل تر می شود. ضریب جینی یا همان ضریب توزیع ثروت مقیاس ۰ تا ۱۰۰ را در برمی گیرد وهرچه این ضریب بیشتر باشد شکاف طبقاتی در آن جامعه بیشتر است . ضریب جینی ایران آخرین بار در آذر ماه سال ۹۸ ، (۳۸٫۸) اعلام شد که از امریکا و ترکیه حتی پایین تر است و در مقایسه با ۱۵۲ کشور ایران در رتبه ۹۴ قرار دارد و با آزاد سازی سهام عدالت ، به دهک های پایین کمک خوبی می شود و می توانند در این شرایط سخت اقتصادی ، با فروش این سهام رفع نیاز کنند و در این حالت ضریب جینی یا توزیع ثروت کمی پایین تر بیاید . از مزایای دیگر آزاد سازی سهام عدالت بسیاری از مردم وارد بازار سرمایه می شوند و بجای سرمایه گذاری در بازارهای موازی مانند طلا و دلار و … نقدینگی خود را در بورس کشور، که یکی از محرک های چرخ تولید و صنعت مملکت است وارد می کنند . در مورد اینکه سهام عدالت به صورت پیوسته یا ناگهانی به پرتفوی مشمولان اضافه می شود، اطلاعات ضد و نقیضی وجود دارد که گفته می شود ابتدا سهام عدالت دهک های اول و دوم که تحت حمایت سازمان های دولتی مانند بهزیستی و کمیته امداد و سپس سایر دهک ها بصورت پیوسته اضافه می شوند . در چنین شرایطی تصور میکنیم سهامی عدالت دچار نوسان شدید نشوند. اما در صورت اضافه شدن به پرتفوی مشمولین دهک های مختلف بصورت ناگهانی ، میتوان اینگونه بیان کرد ، تعدادی ازاین شرکت ها دارای بنیاد مناسب ، با ارزش و سود سازی مستمر هستند و میتوان به دید بلند مدت آن ها را نگهداری کرد . باید دید که این سهام به چه صورت آزاد شوند و در چند مرحله انجام می شوند ، احتمال این امر وجود دارد که در زمان اضافه شدن نماد ها به پرتفوی این افراد قصد فروش داشته باشند و مقداری از قیمت آنها کاسته شود اما متصور هستیم که باز هم این سهام ارزنده میتوانند گزینه های مناسب برای سرمایه گذاری به دید بلند مدت باشند.
فواید آزادسازی سهام عدالت چیست؟
اقتصاد بیمارگونه کشور سالهاست که گریبانگیر چالشهای اساسی و بیتدبیری است و راهکارهای مختلف تا کنون به هیچ طریقی نتوانستهاند گره اصلی را بگشایند. با برات نیوز همراه باشید. به اعتقاد بسیاری از صاحبنظران، مدیریت دولتی و حکمرانی آن بر اقتصاد ایران مشکل اصلی این حوزه است. با اینکه در سالهای اخیر، دولت با واگذاری تشکیلات دولتی و دفاع از خصوصی سازی سعی بر بسامانی اوضاع اقتصاد داشته اما در واقعیت نتوانسته هیچ دردی از اقتصاد بیمار را درمان کند. سیاست جدید دولت در واگذاری سهام عدالت که در یک ماه اخیر قسمت اعظم اخبار روزانه را در برگرفته، راهبردی است که به نظر میرسد در راستای اندیشه خصوصی سازی به میان آمده اما با چالشهای عدیدهای مواجه شده است؛ اما سهام عدالت چیست ؟
فروش سهام یا نگهداری آن؟!
۹ اردیبهشت سال جاری بود که مقام معظم رهبری ابلاغیه «آزادسازی»سهام عدالت را صادر کردند. در این راستا از ۱۰ اردیبهشت ماه به مشمولان سهام عدالت فرصت داده شده تا چنانچه قصد دارند سهام خود را به صورت مستقیم مدیریت کنند، با مراجعه به سامانه سهام عدالت، مدیریت مستقیم را انتخاب کنند.
البته آزادسازی سهام عدالت به دو روش مستقیم وغیرمستقیم طراحی شده است. در روش مستقیم، مالکیت و مدیریت سهام به صورت مستقیم و بدون واسطه به سهامدار، تخصیص و انتقال می یابد. به عبارت دیگر، به میزان سهام تخصیص یافته به هر فرد در شرکتهای سرمایه پذیر سهام عدالت و به تناسب ارزش مقطع واگذاری، تعدادی از سهام ۳۶ شرکت بورسی تخصیص خواهد یافت.
در این حالت مسئولیت حفظ، نگهداری و مدیریت سهام اختصاص یافته به عهده سهامداربوده و در راستای حفظ ارزش سهام تخصیص یافته، قابلیت نقل و انتقال سهام مزبور به غیر و فروش آن بر اساس محدودیت های زمانی و مقداری تعیین شده توسط شورای عالی بورس صورت خواهد گرفت. همچنین مطابق قانون تجارت افراد سهامدار محسوب شده و از مزایای سهام تخصیص یافته از جمله سود و … بهره مند خواهند شد.
اما در روش غیرمستقیم مالکیت و مدیریت سهام عدالت، از طریق شرکتهای سرمایه گذاری استانی ساماندهی خواهد شد و سهامدار حق انتقال به غیر و دخل و تصرف در آن را نخواهد داشت. در این روش سود یا زیان قابل تخصیص به سهامدار براساس نحوه عملکرد شرکتهای سرمایه گذاری استانی تعیین و تخصیص پیدا خواهد کرد. با این تفویض اختیار، سهام شرکتهای سرمایه پذیر سهام عدالت متعلق به سهامدار توسط شرکت های سرمایه گذاری استانی ساماندهی خواهد شد.
این در حالی است که به گفته برخی تحلیلگران، نگهداری بلند مدت سهام عدالت به صرفهتر از فروش آن است. زیرا سهام عدالت برای فروختن نیست بلکه برای نگهداری بلند مدت است و این امکان فروش که دولت در اختیار مردم قرار داده به معنای تشویق افراد به فروش نیست بلکه امکانی برای افراد است و این مزیت فروش همیشه وجود خواهد داشت.
بلاتکلیفی در نحوه انتقال سهام عدالت
حال، شورای عالی بورس اعلام کرده ، تمامی دارندگان سهام عدالت که قصد فروش قسمتی از سهام خود را دارند، میتوانند از ۶ خرداد به شعب بانکهایی که قبلا در آن دارای حساب بانکی بوده و شماره شبای آن حساب را به سازمان خصوصی سازی معرفی کردهاند، مراجعه و با تکمیل فرمهای مربوط نسبت به تکمیل سفارش فروش 30 درصد از سهام عدالت خود و تعهد نامه مربوطه، اقدام کنند.
این مهلت ۸ خرداد به پایان میرسد و از ۱۰ خرداد ماه جاری، بانکها از طریق کارگزاری های خود یا کارگزاریهای طرف قرار داد، به تدریج نسبت به فروش سهام متقاضیان در بورس اقدام و وجوه حاصله را در قالب توافق شده به حساب آنها واریز خواهند کرد.
اما با این وجود به نظر میرسد ابعاد مختلف سهام عدالت روز به روز پیچیده تر میشود. به اعتقاد کارشناسان بازار سرمایه، از یک سو اگر تعداد قابل توجهی از 49 میلیون نفر سهامدار روش مستقیم را انتخاب کنند عملا یک چالش جدی برای بازار سرمایه کشور ایجاد میشود و از سوی دیگر اگر تعداد زیادی روش مستقیم را انتخاب نکرده و عملا در روش غیر مستقیم دسته بندی شوند موضوع شرکتهای سرمایه گذاری استانی سهام عدالت بسیار حساس خواهد شد.
بنا به گفته سخنگوی ستاد آزاد سازی سهام عدالت، تا کنون ۱۰ میلیون نفر روش مستقیم را انتخاب کرده اند که تا ۸ خرداد ماه وضعیت نهایی هر کدام از دو گروه مشخص خواهد شد و در نهایت افرادی که روش مستقیم را انتخاب کرده اند میتوانند با مراجعه به شعب بانکی از مزیت فروش فوری 30 درصد پرتفوی سهام عدالت استفاده کنند.
در این میان سوال اساسی سهامداران زمان پرداخت سود نهایی است که هنوز پاسخ روشنی بیان نشده است.
ناگفته نماند که به گفته سخنگوی ستاد سهام عدالت، از تاریخ ۱۰ خرداد جاری، بانکها از طریق کارگزاری های خود یا کارگزاریهای طرف قرار داد، به تدریج نسبت به فروش سهام متقاضیان در بورس اقدام و وجوه حاصله را در قالب توافق شده به حساب آنها واریز خواهند کرد.
این در حالی است که طبق گزارش نظارتی مجلس، بلاتکلیفی نحوه انتقال سهام عدالت به مشمولین و روشن نبودن نحوه پرداخت سود به آنها، ابهام درعملکرد سازمان خصوصیسازی در فرآیند نهایی کردن مشمولان سهام عدالت همچنان از عمدهترین مشکلات پرداخت سود سهام عدالت است.
رییس سازمان خصوصیسازی هم در گفتگویی عنوان کرد که در مدیریت پرداخت سود سهام عدالت به مشمولین دچار ضعف و ناتوانی هستیم. تعلق سود سهام به مشمولین قطعی است ولی ما همچنان با مصوبه سال ۸۹ هیأت وزیران پیش میرویم و اعتقاد داریم راه خوبی نیست، ولی ناچار به ادامه آن هستیم چرا که در این راستا تاکنون راه بهتری را نتوانستهایم جایگزین کنیم.
به گفته پوری حسینی، دولت هنوز نمیداند که چطور میتوان70 درصد سهام یک شرکت را توسط 49 میلیون نفر مدیریت کرد؟ و اینکه آیا میتوان مجمع عمومی برای آن برپا کرد بهطوری که در آن اعمال رأی شود؟
با این تفاسیر به نظر میرسد یکی از مهمترین مشکلات دولت در پرداخت سود سهام عدالت، ابهام در عملکرد سازمان خصوصیسازی در فرآیند نهایی کردن مشمولان سهام عدالت است.
سهام عدالت چیست و آزاد سازی سهام چگونه است؟
سهام عدالت چیست و آزاد سازی سهام چگونه است؟ این سوال یکی از پر تکرارترین سوالات بین سهامداران است. سهام عدالت نوعی یارانه است که به دستور دولت نهم به ریاست جمهوری محمود احمدینژاد، از طریق شرکتهای تعاونی عدالت استانی به مشمولان آن واگذار میشود.دولت، هدف از عرضه سهام عدالت را گسترش سهم بخش تعاون در اقتصاد ایران اعلام کردهاست. بنا بر طرح «سهام عدالت»، بخشی از سهام شرکتهای دولتی معین است که در میان طرحهای اقتصادی دولتی در جهت بهبود رفاه و حمایت از اقشار کمدرآمد جامعه و فقرا، بیشتر مورد توجه بوده و به دفعات مورد حمایت قرارگرفته است.
ارزش این برگهها در ابتدا ۵۰۰ هزار تومان سهام بود که بعد به یک میلیون تومان افزایش یافت. قرار بود که برای گروههای کم درآمد، نیمی از قیمت هر سهم تخفیف داده شود و نیمی دیگر نیز به مدت ده سال از محل سود شرکت بازپرداخت گردد.
در حال حاضر بیش از ۴۹ میلیون نفر سهام دار سهام عدالت وجود دارد و هر فرد، سهام دار ۳۲ شرکت بورسی و ۱۳ شرکت غیر بورسی است که معادل ارزش ریالی برگه سهام خود از این شرکت ها سهام دارد یعنی سهام فرد خرد می شود.
این سهام شامل شرکتهای بزرگ نظیر خودروسازیها، فولاد، معادن، بیمه، بانک، هواپیمایی، کشتیرانی، نیروگاهها، مخابرات و نفت گاز بود. برای شروع فرآیند، نخست باید افراد مشمول را مشخص میکردند. بنابراین شروع به دهک بندی کرده و ۶ دهک جمعیتی کشور از پایینترین درآمد به بالا (در حدود ۴۲ میلیون نفر) مشخص شدند.
هداف دولت از واگذاری سهام عدالت چه بود؟
- مستقل کردن خانوارهای نیازمند به خود و کاهش حمایتهای مالی مستقیم دولتی به آنها
- سرعت بخشیدن به روند خصوصیسازی از طریق واگذاری سهام شرکتهای دولتی
- به کارگیری روشهایی سالم و شفاف برای واگذاری سهام شرکتها
- کوچک کردن دولت و افزایش تصدیگری مردمی
- گسترش سهم بخش تعاون در کشور
- توزیع متعادل ثروت و درآمد در کشور
سود سهام عدالت چگونه پرداخت میشود؟
این سهام متشکل از یک سبد سرمایهگذاری است و سهامداران در سود و زیان شرکتها سهیم هستند. سود سهام برای هر یک از افراد خانوار به حساب خود آن فرد واریز میشود و مانند یارانهها، تمام سود به حساب سرپرست خانوار منتقل نمیشود. هر فرد از خانواده در هنگام ثبتنام این طرح به طور جداگانه، شماره شبای حساب خود را در سیستم به ثبت رسانده است و درنتیجه برای دریافت سود هم نیازی به دریافت سهم خود از سرپرست خانوار ندارد. افراد میتوانند وضعیت سهام خود را ازسایت سهام عدالت پیگیری و مشاهده کنند.
مرحله اول واریز سود این سهام در سال ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ انجام شد و واریز سود مرحله سوم هم در مردادماه ۱۳۹۸ صورت گرفت. بر اساس مصوبه دولت، مشمولان نهادهای حمایتی دو برابر افراد دیگر، سهام دریافت کردهاند و به همین میزان واریز سود سهام کمیته امداد و بهزیستی بیشتر از گروههای دیگر است
بر این اساس، برخی افرادی که ارزش اسمی سهام عدالت آنها عدد 532 هزار تومان است، یعنی در خرداد 99، ارزش واقعی سهام عدالت آنها در بیش از 36 شرکت بالای 8 میلیون و 312 هزار تومان است. البته بهدلیل اینکه ممکن است افرادی با همین میزان ارزش اسمی سهام عدالت، سهمهای متفاوتی از شرکتهای دیگر بورسی را داشته باشند، جمع ارزش واقعی سهام عدالت آنها رقم دیگری باشد.
فروش سهام عدالت
کلیه دارندگان سهام عدالت که قصد فروش قسمتی از سهام خود را دارند، صرف نظر از این که کدام یک از روشهای آزادسازی را انتخاب کردهاند میتوانند از روز سه شنبه مورخ ۹۹/۰۳/۶ به شعب بانکهایی که شماره شبای آن را برای دریافت سود در سامانه سهام عدالت ثبت کردهاند، اقدام به فروش ۳۰ درصد سهام خود کنند.
آزادسازی سهام عدالت مستقیم یا غیرمستقیم؟
مدتی است که از آغاز آزادسازی سهام عدالت میگذرد. کارشناسان و مسئولان زیادی دراینباره صحبت کردهاند، اما هنوز روشهای آزادسازی سهام عدالت برای عده زیادی نامفهوم و پرابهام است
تفاوت روش مستقیم و غیرمستقیم چیست؟
روش مستقیم: درصورت انتخاب آزادسازی به روش مستقیم، مالکیت و مدیریت سهام عدالت به صورت مستقیم و بدون واسطه با لحاظ مراتب زیر به سهامدار سهام عدالت تخصیص و انتقال مییابد.
در این روش به میزان سهام تخصیصیافته به هر فرد در شرکتهای سرمایهپذیر سهام عدالت و به تناسب ارزش مقطع واگذاری، تعدادی از سهام ۳۶ شرکت بورسی تخصیص خواهد یافت. علاوه بر آن این دسته از مشمولان سهام عدالت، به ازای سهام شرکتهای غیربورسی سرمایهپذیر سهام عدالت، سهام شرکتهای سرمایهگذاری استانی را نیز دریافت خواهند کرد.
در این حالت مسئولیت حفظ، نگهداری و مدیریت سهام اختصاصیافته به عهده سهامدار است و در راستای حفظ ارزش سهام تخصیصیافته، امکان نقلوانتقال سهام مزبور به غیر و فروش آن بر اساس محدودیتهای زمانی و مقداری تعیینشده توسط شورای عالی بورس صورت خواهد گرفت. مطابق قانون فواید آزادسازی سهام عدالت چیست؟ تجارت مشمولان سهامدار محسوب و از مزایای سهام تخصیصیافته از جمله سود و… بهرهمند میشوند.
روش غیرمستقیم: درصورت انتخاب آزادسازی به روش غیرمستقیم، مالکیت و مدیریت سهام عدالت مشمول سهام عدالت، با لحاظ مراتب زیر از طریق شرکتهای سرمایهگذاری استانی ساماندهی خواهد شد و سهامدار حق انتقال به غیر و دخل و تصرف در آن را نخواهد داشت. در این روش سود یا زیان قابلتخصیص به سهامدار براساس نحوه عملکرد شرکتهای سرمایهگذاری استانی تعیین میشود. با این تفویض اختیار، سهام شرکتهای سرمایهپذیر سهام عدالت متعلق به مشمولان توسط شرکتهای سرمایهگذاری استانی ساماندهی خواهد شد.
(عکس) راهنمای کامل آزاد سازی سهام عدالت، ارزش سهام عدالت چقدر است؟
رئیس سازمان خصوصی سازی گفت: افرادی که تمایل دارند مدریت سهامشان با خودشان باشد، از امروز به سامانه سهام عدالت رجوع کنند. این افراد میتوانند با کد ملی خود وارد سامانه شوند.
آزادسازی سهام عدالت تا به امروز در انتظار اجازه رهبر معظم انقلاب بود که شب گذشته حضرت آیتالله خامنهای با صدور ابلاغیهای ضمن موافقت با درخواست رییسجمهور برای آزادسازی سهام عدالت و با اشاره به نقش سهام عدالت در گسترش عدالت اجتماعی و توانمندسازی خانوادههای کم درآمد، مواردی را به عنوان امور لازمالرعایه در این واگذاریها مورد تأکید قرار دادند و خاطرنشان کردند: دولت هر چه زودتر اقدامات مقتضی را به عمل آورد تا مردم سریعتر از منافع سهام خود فواید آزادسازی سهام عدالت چیست؟ بهرهمند شوند.
روش های آزادسازی سهام عدالت
دو روش برای آزادسازی سهام عدالت اعلام شده که سهامداران میتوانند به صورت استفاده از روش سهامداری مستقیم و استفاده از روش سهامداری غیرمستقیم سهام خود را بفروشند.
استفاده از روش سهامداری مستقیم
سهامدار محترم سهامعدالت، در صورت انتخاب آزادسازی به روش مستقیم، مالکیت و مدیریت سهامعدالت بهصورت مستقیم و بدون واسطه با لحاظ مراتب ذیل به شما تخصیص و انتقال مییابد:
۱- به میزان سهام تخصیصیافته به هر فرد در شرکتهای سرمایه پذیر سهامعدالت و بهتناسب ارزش مقطع واگذاری، تعدادی از سهام ۳۶ شرکت بورسی به شما تخصیص خواهد یافت. علاوه بر آن، این دسته از سهامداران سهام عدالت، به ازای سهام شرکتهای غیر بورسی سرمایهپذیر سهام عدالت، سهام شرکتهای سرمایهگذاری استانی را نیز دریافت خواهند نمود.
۲- در این حالت مسئولیت حفظ، نگهداری و مدیریت سهام اختصاصیافته به عهده سهامدار بوده و در راستای حفظ ارزش سهام تخصیصیافته، قابلیت نقلوانتقال سهام مزبور به غیر و فروش آن بر اساس محدودیتهای زمانی و مقداری تعیینشده توسط شورای عالی بورس صورت خواهد گرفت.
۳- مطابق قانون تجارت شما سهامدار محسوب شده و از مزایای سهام تخصیصیافته ازجمله سود و … بهرهمند خواهید شد.
۴- خاطرنشان میسازد دو ماه پس از تاریخ انتخاب روش مذکور میتوانید با مراجعه به سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) از تعداد سهام تخصیصیافته نزد شرکتهای سرمایهپذیر سهام عدالت مطلع شوید.
۵- شایانذکر است بهرهمندی از خدمات قابلارائه ازجمله ایجاد امکان معامله پذیری سهام تخصیصیافته در آینده منوط به مراجعه به سامانه سجام، ثبتنام و احراز هویت در مراکز تعیینشده میباشد.
استفاده از روش سهامداری غیرمستقیم
سهامدار محترم سهامعدالت، در صورت انتخاب آزادسازی به روش غیرمستقیم، مالکیت و مدیریت سهامعدالت شما با لحاظ مراتب ذیل از طریق شرکتهای سرمایهگذاری استانی ساماندهی خواهد شد و شما حق انتقال به غیر و دخل و تصرف در آن را نخواهید داشت.
۱- با این تفویض اختیار، سهام شرکتهای سرمایه پذیر سهامعدالت متعلق به شما توسط شرکتهای سرمایهگذاری استانی ساماندهی خواهد شد.
۲- سهام مزبور در قالب صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله (۷۰%) و صندوقهای سرمایهگذاری پروژه استانی (۳۰%) ساماندهی خواهد شد. بیشتر بخوانید
- راهنمای ورود به بورس؛ از ثبتنام اولیه تا دریافت کد سهامداری
اقدامات مربوط به آزادسازی عدالت تا پایان تابستان به پایان میرسد
علیرضا صالح در گفتگو با خبرنگار ایرنا به آزادسازی سهام عدالت اشاره کرد و گفت: در مرحله نخست یک ماه به مردم برای تصمیمگیری فرصت میدهیم و بعد از آن اقدامات مربوط به بورس و باقی کارها در دستور کار قرار میگیرد.
وی ادامه داد: از فردا یک دسترسی را برای مردم آماده میکنیم و در اختیار آنها قرار میدهیم تا اعلام کنند که آیا میخواهند سهام عدالت در اختیار خودشان باشد و خود نسبت به سهام مدیریت و مالکیت داشته باشند و یا به دنبال این هستند تا به صورت غیرمستقیم از طریق شرکتهای سرمایهگذاری استانی مورد معامله قرار بگیرند.
صالح خاطرنشان کرد: زمانی که به نتیجه کلی رسیدیم افرادی که بخواهند به صورت مستقیم نسبت به سهام خود مدیریت داشته با شند آن را در اختیارشان قرا میدهیم.
رییس سازمان خصوصی سازی با تاکید بر اینکه ساز و کار شورای عالی بورس را باید در خصوص نحوه معاملات سهام عدالت مدنظر قرار داد، افزود: ممکن است شورای عالی بورس در این زمینه محدودیتهایی را اعمال کند، اما بعد از تصویب تصمیمات اتخاذ شده از سوی شورای عالی بورس آن را به عموم مردم ابلاغ خواهیم کرد.
وی اظهار داشت: افرادی که به دنبال این هستند تا سهامشان در شرکت سرمایه گذاری استانی قرارگیرد آن را وارد ضمن ورود به بورس، در اختیار مردم قرار میدهیم که از این طریق سهام عدالت قابلیت خرید و فروش پیدا خواهد کرد.
رییس سازمان خصوصی سازی اظهار داشت: تا پایان تابستان همه کارهای مربوطه به آزادسازی سهام عدالت را انجام خواهیم داد و زودتر از آبان ماه که وعده آن را داده بودیم این کار را به اتمام میرسانیم.
مردم از چه روزی میتوانند سهام عدالت را به مالکیت خود درآورند؟
از چهارشنبه ۱۰ اردیبهشت مشمولان میتوانند به سامانه سهام عدالت www.samanese.ir مراجعه و سهام شرکتهای سهام عدالت را به مالکیت خود در بیاورند. این افراد میتوانند با کد ملی خود وارد سامانه شوند.
وی افزود: به تناسب سهام مشمولان به بورس اعلام و سهام به نام خود مردم میشود. اما از مردم میخواهیم همگی ورود نکنند تا ترافیک در سامانه رخ ندهد.
صالح گفت: توصیه به فروش سهام نمیکنیم چرا که بازده وضعیت بورس بسیار مطلوب است. اما این اجازه را با برنامهریزی و تعیین سازوکار توسط شورای عالی بورس به دارندگان سهامها میدهیم که سهام خودرا بفروشند.
این مقام مسئول تاکید کرد: از سال ۹۵ تا ۹۷ سود سهام به مردم پرداخت شد و از سال ۹۷ به بعد طرح آزادسازی سهام در مجلس بود و در نهایت با اجازه رهبر معظم انقلاب با سرعت بالا این امر عملیاتی میشود.
وی بیان کرد: با ورود مردم برای اعلام آمادگی ظرف مدت یک ماه سهامها را به نام مردم خواهیم کرد و مابقی افرادی که مالکیت را به نام خود نزدند سهامدار شرکتهای دارای سهام عدالت خواهند بود.
رئیس سازمان خصوصیسازی از آینده درخشانتر فواید آزادسازی سهام عدالت چیست؟ بورس خبر داد و گفت: فعلا مردم به فروش سهام اقدام نکنند چرا که بازار سرمایه درخشان است و با ورود ۵۰ میلیون سهامدار سهام عدالت به بورس وضعیت بهتر هم خواهد شد.
سهام عدالت چقدر می ارزد؟
در خصوص مبلغ سهام عدالت طی ماههای گذشته اظهارات مختلفی بیان شده است که رسمیترین آن اظهارات اسحاق جهانگیری بود. جهانگیری در یک گفتگو در خصوص ارزش سهام عدالت گفت: امروز ارزش سهام عدالتی که در دست مردم است ۸ برابر شده است. با این اوصاف اگر این عدد را قبول کنیم یعنی سهام عدالت مردم عادی که ۵۳۰ هزار تومان بوده الان ۴ میلیون تومان شده است و سهام عدالت اقشار تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی که یک میلیون تومان ارزش داشت امروز ۸ میلیون تومان میارزشد.
با این اوصاف ارزش سهام عدالت بر اسا بعد خانوار به این صورت خواهد بود:
بعد خانوار | ارزش سهام عدالت |
یک نفره | 4 میلیون تومان |
دو نفره | 8 میلیون تومان |
سه نفره | 12 میلیون تومان |
چهار نفره | 16 میلیون تومان |
پنج نفره | 20 میلیون تومان |
شش نفره | 24 میلیون تومان |
7 نفره | 28 میلیون تومان |
8 نفره | 32 میلیون تومان |
9 نفره | 36 میلیون تومان |
ارزش واقعی سهام عدالت در سال ۹۹
در برابر برخی کارشناسان معتقدند ارزش سهام عدالت ۱۰ برابر شده است و این یعنی ارزش سهام افراد عادی ۵ و کمیته امداد و بهزیستی ۱۰ میلیون تومان میشود.
از سبد سهام عدالت چند شرکت در بورس هستند؟
سهام عدالت شامل یک سبد از بزرگترین شرکتهای دولتی و بعضا خصوصی است. آنطور که در گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی آمده، ارزش روز ۴۹ شرکت حاضر در سبد سهام عدالت به حدود ۲۴۰ هزار میلیارد تومان رسیده است که از میان آنها ۳۵ شرکت بورسی و ۱۴ شرکت غیربورسی هستند. البته سامانه سهام عدالت میگوید در حال حاضر ارزش مجموع این سهام به ۳۷۰ هزار میلیارد تومان میرسد. جدول زیر، فهرست شرکتهای بورسی حاضر در سبد سهام عدالت را نشان میدهد.
قیمت دلار به کدام سو میرود؟
گروه اقتصادی: هر دلار آمریکا در حالی در آغاز معاملات شنبه هفته گذشته ۳۲ هزار و ۹۹۰ تومان بود، هماکنون در بازار به نرخ ۳۴ هزار و ۸۵۰ تومان دیده میشود. این یعنی هر دلار آمریکا در یک هفته گذشته با افزایش یک هزار و ۸۶۰ تومانی مواجه شده است.نرخ دلار از ابتدای آبانماه تاکنون نیز بیش از ۲ هزار تومان گران شده است. هر دلار آمریکا در ابتدای ماه جاری در محدوده ۳۲ هزارو ۷۵۰ تومان معامله شد.در حال حاضر کارشناسان و تحلیلگران بازار ارز،عواملی فواید آزادسازی سهام عدالت چیست؟ همچون افزایش حجم تقاضا و به تبع آن افزایش نرخ دلار رااز دلایل افزایش نرخ ارز میدانند و در این میان، از تشدید انتظارات تورمی و سرایت داراییهای خارج شده از بورس به بازارهای دیگر سخن میگویند.
سیگنال بانک مرکزی به بازار ارز
در این میان اما خبرهایی در رابطه با آزادسازی داراییهای بلوکه شده با توجه به اظهارنظر اخیر رییسکل بانک مرکزی پررنگ شده است.علی صالحآبادی، رییس کل بانک مرکزی خصوص دیدار خود با رییس کل بانک مرکزی عمان و با اشاره به سابقه همکاریهای بانکی ایران و عمان گفته است: آخرین نمونه این همکاریها سال گذشته بود که بیش از ۵۰۰ میلیون دلار از وجوه جمهوری اسلامی ایران که بیش از ۵۰ سال پیش در کشور انگلیس غیرقابل وصول مانده بود، با همکاری بانک مرکزی عمان وصول شد و اینگونه همکاریها ادامه خواهد داشت.پیش از این در خبرها آمده بود که احتمالا ۷ میلیارد دلار ایران به حساب بانک مرکزی ایران نزد بانک مرکزی عمان واریز خواهد شد.
آغاز عرضه فواید آزادسازی سهام عدالت چیست؟ ارز در سامانه بازار متشکل ارزی
همچنین بانک مرکزی از اقدام جدید خود برای کشیدن ترمز افزایش قیمت دلار خبر داده است. به این ترتیب، خرید ارز از روز شنبه به صورت غیرحضوری هم امکانپذیر است.بانک مرکزی با صدور بخشنامهای اعلام کرد: به منظور تسهیل فروش ارز به مردم و جلوگیری از اتلاف وقت متقاضیان خرید ارز و پیرو اطلاعیههای بازار متشکل معاملات ارزی، از روز شنبه مورخ ۱۴۰۱/۰۸/۱۴ صرافیهای عضو بازار متشکل معاملات ارزی، میبایست متقاضیانی را که از طریق سامانه برخط بازار غیر متشکل معاملات ارزی به نشانی my.ice.ir معرفی شدهاند، در اولویت فروش ارز قرار داده و متعهد به ارائه خدمت در زمان مقرر باشند.
بانک مرکزی بر اساس این بخشنامه، تمامی صرافیهای عضو بازار متشکل ارزی را همچنین موظف کرد تا سایر مراجعین حضوری را جهت خرید ارز، به سامانه مذکور راهنمایی کنند.در همین راستا بازار متشکل ارزی نیز با صدور اطلاعیهای اعلام کرد: سامانه برخط بازار متشکل ارز ایران به منظور تسهیل فرآیند خرید ارز اشخاص حقیقی و صرفه جویی در وقت متقاضیان، طراحی شده است و متقاضیان خرید ارز پس از ورود به سامانه، اطلاعات هویتی و درخواست خرید خود را ثبت میکند.
براین اساس، در صورت احراز صلاحیت برای خرید ارز براساس مقررات بانک مرکزی، سامانه فهرستی از نزدیکترین شرکتهای صرافی را نمایش داده و پس از انتخاب یک صرافی توسط متقاضی، اطلاعات درخواست برای صرافی متخب ارسال میشود و در صورت تایید صرافی، پیامکی حاوی اطلاعات صرافی و تاریخ و ساعت برای مراجعه متقاضی ارسال میشود.در این صورت، متقاضی میتواند با به همراه داشتن کارت ملی در زمان تعیین شده به صرافی مراجعه و ارز مورد نیاز خود را خریداری کند.
براساس اطلاعیه بازار متشکل ارزی در حال حاضر فقط امکان درخواست ارز مسافرتی و سایر از طریق این سامانه فراهم شده است اما در آینده نزدیک با همکاری بانک مرکزی و سایر نهاد های مربوط امکان درخواست ارز برای سایر مصارف مطابق مقررات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از طریق این سامانه فراهم خواهد شد.
دیدگاه شما