سقوط بورس تا چه زمانی ادامه دارد؟

اصلاح طلبان در سال 84 درباره سقوط بورس چه گفتند؟

در یک سال اخیر، وضعیت بورس تقریبا مشابه سال 1384 بوده است. سقوط حدودا 30 درصدی شاخص بورس، فصل مشترک بازار سرمایه در سال 1384 و یک سال اخیر است.

گروه اقتصادی مشرق- شاخص بورس طی یک سال اخیر حدود 25 هزار واحد کاهش پیدا کرده است. روند نزولی بورس در حالی رخ داده که دولت یازدهم وعده رونق اقتصادی خصوصا پس از توافق هسته ای ژنو را داده بود و و یکی از پارامترهای اقتصاد پویا نیز بورس است.

درباره سقوط بورس، علل متعددی بیان شده است؛ از تداوم رکود اقتصادی در کشور تا ناامید شدن سهامداران به وعده های دولت یازدهم برای رفع تحریم های اقتصادی و بازگشت رونق و کاهش قیمت نفت و .

با این حال، بررسی علل سقوط بورس، موضوع این گزارش نیست؛ آنچه در این گزارش به آن پرداخته می شود، مواضع دوگانه جریان های اصلاح طلب و حامیان دولت فعلی نسبت به تحولات بازار سرمایه در دو مقطع زمانی 1384 و 1393 است.

در سال 1384 اصلاح طلبان از این که رئیس جمهور برگزیده مردم از جناح آنها نیست، ناراضی بودند و این نارضایتی را در بزرگنمایی مشکلات و پیامدهای اقتصادی کشور نشان می دادند. در آن دوران، پس از روی کار آمدن دولت نهم، تا مدت ها رونق به بازار سرمایه بازنگشت و شاخص بورس روند پرنوسانی داشت.

همین موضوع، دستمایه پروپاگاندای عظیم رسانه ای جریان منتقد دولت نهم شده بود که سقوط بورس را نتیجه مستقیم بی تدبیری دولت نهم قلمداد کرده و آن را تا حد سقوط مملکت جا می زدند.

مثلا سایت آفتاب نیوز که نزدیک ترین رسانه به تیم حسن روحانی محسوب می شد، در آبان سال 1387 در مطلبی نوشته بود: «در این میان توجه دولتمردان را به یک نکته مهم جلب می کنیم و آن اینکه بورس در حکم دماسنج اقتصاد کشور است و عکس العمل در آن بدلیل نقدشوندگی بالاتر نسبت به دیگر بازارها سریعتر اتفاق می افتد. عکس العمل منفی بورس به تحولات سیاسی اخیر در صورت عدم تغییر وضعیت موجود بزودی به دیگر بخشهای اقتصادی هم خواهد رسید و شاهد سقوط قیمتها در آنها نیز خواهیم بود که علائم اولیه چنین وضعیتی در بازار مسکن در حال مشاهده است. اگر دومینوی سقوط بازارها آغاز شود به سختی می توان جلوی آن را گرفت.»

این در حالی است که در یک سال اخیر، وضعیت بورس تقریبا مشابه سال 1384 بوده است. سقوط حدودا 30 درصدی شاخص بورس، فصل مشترک بازار سرمایه در سال 1384 و یک سال اخیر است.

اما در حالی که رسانه های اصلاح طلب و حامی دولت فعلی، کاملا نسبت به سقوط یک سال اخیر بورس، سیاست سکوت پیشه کرده اند، در سال 1384 به شدت به این موضوع می پرداختند.

خبر مهم رییس سازمان بورس برای سهامداران/ سقوط بورس تا سقوط بورس تا چه زمانی ادامه دارد؟ کجا ادامه دارد؟

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، مجید عشقی امروز در حاشیه نشست کمیسیون بازار پول و سرمایه در اتاق بازرگانی ایران در جمع خبرنگاران اظهارداشت: سازمان بورس در خصوص توسعه نهادهای مالی برنامه دارد به‌طوری که نهادهای مالی که در بازار سهم دارند و ارائه خدمت می‌کنند از قبیل شرکت‌های کارگزاری و شرکت‌های سبدگردانی و شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات IT را توسعه خواهیم داد.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: به همین خاطر صف‌هایی که از قبل برای این درخواست‌ها تشکیل شده بود تا که بعضی از این درخواست‌ها مربوط به یکسال و نیم گذشته است لذا ما در کمترین زمان ممکن تا پایان سال این درخواست‌ها را تعیین تکلیف خواهیم کرد و این صف‌ها را تقریباً از بین خواهیم برد و درخواست‌ها را بررسی می‌کنیم تا آنهایی که صلاحیت لازم را دارند مجوز ارائه دهیم و بقیه سقوط بورس تا چه زمانی ادامه دارد؟ را برای تکمیل نواقص پرونده هدایت می‌کنیم.

وی اظهار داشت:‌6 موافقت اصولی کارگزاری نیز صادر شده است و همچنین برای شرکت‌های سبدگردان حدود 6 یا 7 مورد مجوز صادر شده است.

عشقی اظهار داشت: در خصوص شرکت‌های تأمین سرمایه نیز به یک شرکت قبلا مجوز داده شده و پرونده بقیه شرکت‌ها در حال تکمیل است که به محض تکمیل مجوزهای صادر شده کارشان را آغاز خواهند کرد.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: تلاش می‌کنیم تا پایان سال صف‌های ایجاد شده از قبل را به صفر برسانیم هر چند درخواست‌های جدید را هم می‌پذیریم و بررسی می‌کنیم.

وی در رابطه با وضعیت اخیر بورس اظهار داشت: با برطرف شدن یکسری ابهامات در شرایط اقتصاد کلان به نظر می‌رسد وضعیت شرکت‌ها مشخص‌تر خواهد شد و این مسأله ناشی از تصمیماتی است که روی نرخ خوراک گرفته شده، این تأثیر روی بازار قطعی است و اثرات زیادی روی سودآوری شرکت‌ها خواهد داشت.

عشقی در رابطه با تأثیرات مذاکرات هسته‌ای و بودجه بر روی نوسانات بازار اظهار داشت: نوسان شاخص بورس ذاتی است و همیشه بالا و پایین می‌رود، متغیر اصلی سازمان بورس هم بالا سقوط بورس تا چه زمانی ادامه دارد؟ و پایین رفتن شاخص نیست بلکه این است که سودآوری شرکت‌ها ادامه یابد، سودآوری شرکت‌ها هم در مقطع کوتاه‌مدت امکانپذیر نیست. تصمیمات سرمایه‌گذاران است که بر قیمت‌ها اثرگذار است و ما می‌خواهیم به این اطمینان برسیم که سودآوری شرکت‌ها از محل تصمیماتی که گرفته می‌شود نوسان زیادی پیدا نکند.

وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه شاخص‌های بورس تا چه زمان در کانال نزولی قرار خواهد داشت گفت: زمان دادن برای این نوسان‌ها صحیح نیست ولی به صورت کلی می‌گویم وقتی ابهام‌ها برطرف شود یعنی بودجه تصویب شود بازار شرایط خاص خودش را به دست خواهد آورد و تعادل می‌یابد.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در رابطه با علت عدم تشکیل کانون سهامداران حقیقی گفت: در این رابطه مشکلی وجود ندارد تشکیل کانون سهامداران حقیقی تا جاهایی پیش رفته است و اساسنامه به صورت اولیه آماده شده ما نیز این آمادگی را داریم تا اگر کسانی درخواست بدهند که کانون سهامداران حقیقی تشکیل شود آن را بررسی کنیم و اساسنامه را بر روی سایت سازمان قرار دهیم تا افرادی که می‌توانند نظر بدهند و از نظر سازمان مشکلی در این رابطه وجود ندارد و از تشکیل کانون سهامداران حقیقی استقبال می‌کنیم.

عشقی در رابطه با حمایت از بورس اظهار داشت: حمایت از بورس اینگونه نیست که دولت به صورت مستقیم پول تزریق کند تصمیماتی که در خصوص صنایع و شرکت‌ها گرفته می‌شود اگر منطقی باشد شرکت‌ها سودآوری خواهند داشت و سقوط بورس تا چه زمانی ادامه دارد؟ به این ترتیب هیچ نیازی به حمایت ندارند، لذا تصمیماتی که هفته گذشته در خصوص اصلاح برخی از پیشنهاداتی که در بودجه داده شده بود و برخی پیشنهاداتی که در دست دولت است یک مقدار شفافیت شرکت‌ها را بیشتر کرد و یک مقدار نیز ریسک افزایش یکباره هزینه‌ها را در شرکت‌ها کنترل کرد و این باعث شد بازار اعتماد بیشتری کند.

وی گفت:‌قطعا ایجاد اعتماد زمانبر است اما با شفاف‌سازی این متغیرها از جمله بهای تمام شده شرکت‌ها، وضعیت شرکت‌ها به نحوی است که سهامداران را جذب کند و بازار را به تعادل برساند.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در رابطه با بسته دهگانه اظهار داشت: پیشنهادات در این بسته دهگانه آنچنان نیست که هزینه‌ای را به اقتصاد تحمیل کند یکی از آنها بحث خوراک است؛ خوراک 30 سنتی برای هیچ صنعتی در هیچ جای دنیا قابل قبول نیست، در کشور ما نیز نرخ گاز همیشه کمتر از 14 سنت بوده و این افزایش نرخ مسائل غیراقتصادی بود که در منطقه‌ای از دنیا افتاده و اصلا لازم نیست اتفاقی که در جای دیگری از دنیا افتاده روی اقتصاد ما اثرگذار باشد و بازار سرمایه ما هزینه آن را پرداخت کند و بقیه موارد نیز هزینه‌ای برای اقتصاد کلان نداشت.

عشقی در پاسخ به این سوال که چه زمانی سود شرکت‌های بورسی به طور کامل از طریق سجام پرداخت می‌شود گفت: در سال 1400 تقریبا 280 شرکت سود خود را از طریق سجام پرداخت کرده و یا در حال پرداخت هستند که می‌توان گفت حدود 20 شرکت در حال پرداخت سود خود از طریق سجام هستند.در واقع می‌توان گفت بیش از نیمی از شرکت‌ها در سال جاری سود را از طریق سجام به سهامداران پرداخت کرده‌اند.

وی افزود: در سال آینده تمام شرکت‌ها ملزم هستند که از طریق سجام سود پرداخت کنند و اگر از این طریق سود سهام را به سهامداران پرداخت نکنند بر اساس آیین‌نامه انضباطی با آنها برخورد خواهیم کرد و در سال آینده کوتاه نخواهیم آمد زیرا سهامداران نباید برای دریافت سود اندک متحمل هزینه و افتتاح حساب‌های مختلف در بانک‌ها شوند.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: بنابراین پرداخت سود از طریق سجام به سهامداران از سال آینده اجباری است.

عشقی در رابطه با سود سهام عدالت در سال 99 بیان داشت: هفته آینده شورای عالی بورس تشکیل خواهد شد و در این شورا در مورد چگونگی پرداخت سود سهام عدالت تصمیم‌گیری خواهیم کرد و این موضوع تعیین تکلیف می‌شود.

وی افزود: با توجه به محاسبات انجام شده سود سهام عدالت در سال 99 بین 500 تا 600 هزار تومان است اما باید نهایی شود.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار همچنین در رابطه استفاده از تکنولوژی بلاک‌چین و رمرزارزها در بازار سرمایه گفت: ریسک استفاده از این تکنولوژی‌ها در بازار سرمایه بالاست هم از نظر بحث احراز هویت و هم از نظر برگزاری مجامع الکترونیک و هم از نظر نظارت بر بازار لذا با استفاده از نظرات جمعی سهامداران می‌توانیم از این تکنولوژی استفاده کنیم و برای اینکه این تکنولوژی در فضای واقعی استفاده شود حتما باید توسط فین‌تک‌ها در یک فضای آزمایشگاهی توسعه یابد، تست شود سقوط بورس تا چه زمانی ادامه دارد؟ و بعداً استفاده شود.

خبر مهم رییس سازمان بورس برای سهامداران/ سقوط بورس تا کجا ادامه دارد؟

به گزارش ویترین، مجید عشقی امروز در حاشیه نشست کمیسیون بازار پول و سرمایه در اتاق بازرگانی ایران در جمع خبرنگاران اظهارداشت: سازمان بورس در خصوص توسعه نهادهای مالی برنامه دارد به‌طوری که نهادهای مالی که در بازار سهم دارند و ارائه خدمت می‌کنند از قبیل شرکت‌های کارگزاری و شرکت‌های سبدگردانی و شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات IT را توسعه خواهیم داد.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: به همین خاطر صف‌هایی که از قبل برای این درخواست‌ها تشکیل شده بود تا که بعضی از این درخواست‌ها مربوط به یکسال و نیم گذشته است لذا ما در کمترین زمان ممکن تا پایان سال این درخواست‌ها را تعیین تکلیف خواهیم کرد و این صف‌ها را تقریباً از بین خواهیم برد و درخواست‌ها را بررسی می‌کنیم تا آنهایی که صلاحیت لازم را دارند مجوز ارائه دهیم و بقیه را برای تکمیل نواقص پرونده هدایت می‌کنیم.

وی اظهار داشت:‌6 موافقت اصولی کارگزاری نیز صادر شده است و همچنین برای شرکت‌های سبدگردان حدود 6 یا 7 مورد مجوز صادر شده است.

عشقی اظهار داشت: در خصوص شرکت‌های تأمین سرمایه نیز به یک شرکت قبلا مجوز داده شده و پرونده بقیه شرکت‌ها در حال تکمیل است که به محض تکمیل مجوزهای صادر شده کارشان را آغاز خواهند کرد.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: تلاش می‌کنیم تا پایان سال صف‌های ایجاد شده از قبل را به صفر برسانیم هر چند درخواست‌های جدید را هم می‌پذیریم و بررسی می‌کنیم.

وی در رابطه با وضعیت اخیر بورس اظهار داشت: با برطرف شدن یکسری ابهامات در شرایط اقتصاد کلان به نظر می‌رسد وضعیت شرکت‌ها مشخص‌تر خواهد شد و این مسأله ناشی از تصمیماتی است که روی نرخ خوراک گرفته شده، این تأثیر روی بازار قطعی است و اثرات زیادی روی سودآوری شرکت‌ها خواهد داشت.

عشقی در رابطه با تأثیرات مذاکرات هسته‌ای و بودجه بر روی نوسانات بازار اظهار داشت: نوسان شاخص بورس ذاتی است و همیشه بالا و پایین می‌رود، متغیر اصلی سازمان بورس هم بالا و پایین رفتن شاخص نیست بلکه این است که سودآوری شرکت‌ها ادامه یابد، سودآوری شرکت‌ها هم در مقطع کوتاه‌مدت امکانپذیر نیست. تصمیمات سرمایه‌گذاران است که بر قیمت‌ها اثرگذار است و ما می‌خواهیم به این اطمینان برسیم که سودآوری شرکت‌ها از محل تصمیماتی که گرفته می‌شود نوسان زیادی پیدا نکند.

وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه شاخص‌های بورس تا چه زمان در کانال نزولی قرار خواهد داشت گفت: زمان دادن برای این نوسان‌ها صحیح نیست ولی به صورت کلی می‌گویم وقتی ابهام‌ها برطرف شود یعنی بودجه تصویب شود بازار شرایط خاص خودش را به دست خواهد آورد و تعادل می‌یابد.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در رابطه با علت عدم تشکیل کانون سهامداران حقیقی گفت: در این رابطه مشکلی وجود ندارد تشکیل کانون سهامداران حقیقی تا جاهایی پیش رفته است و اساسنامه به صورت اولیه آماده شده ما نیز این آمادگی را داریم تا اگر کسانی درخواست بدهند که کانون سهامداران حقیقی تشکیل شود آن را بررسی کنیم و اساسنامه را بر روی سایت سازمان قرار دهیم تا افرادی که می‌توانند نظر بدهند و از نظر سازمان مشکلی در این رابطه وجود ندارد و از تشکیل کانون سهامداران حقیقی استقبال می‌کنیم.

عشقی در رابطه با حمایت از بورس اظهار داشت: حمایت از بورس اینگونه نیست که دولت به صورت مستقیم پول تزریق کند تصمیماتی که در خصوص صنایع و شرکت‌ها گرفته می‌شود اگر منطقی باشد شرکت‌ها سودآوری خواهند داشت و به این ترتیب هیچ نیازی به حمایت ندارند، لذا تصمیماتی که هفته گذشته در خصوص اصلاح برخی از پیشنهاداتی که در بودجه داده شده بود و برخی پیشنهاداتی که در دست دولت است یک مقدار شفافیت شرکت‌ها را بیشتر کرد و یک مقدار نیز ریسک افزایش یکباره هزینه‌ها را در شرکت‌ها کنترل کرد و این باعث شد بازار اعتماد بیشتری کند.

وی گفت:‌قطعا ایجاد اعتماد زمانبر است اما با شفاف‌سازی این متغیرها از جمله بهای تمام شده شرکت‌ها، وضعیت شرکت‌ها به نحوی است که سهامداران را جذب کند و بازار را به تعادل برساند.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در رابطه با بسته دهگانه اظهار داشت: پیشنهادات در این بسته دهگانه آنچنان نیست که هزینه‌ای را به اقتصاد تحمیل کند یکی از آنها بحث خوراک است؛ خوراک 30 سنتی برای هیچ صنعتی در هیچ جای دنیا قابل قبول نیست، در کشور ما نیز نرخ گاز همیشه کمتر از 14 سنت بوده و این افزایش نرخ مسائل غیراقتصادی بود که در منطقه‌ای از دنیا افتاده و اصلا لازم نیست اتفاقی که در جای دیگری از دنیا افتاده روی اقتصاد ما اثرگذار باشد و بازار سرمایه ما هزینه آن را پرداخت کند و بقیه موارد نیز هزینه‌ای برای اقتصاد کلان نداشت.

عشقی در پاسخ به این سوال که چه زمانی سود شرکت‌های بورسی به طور کامل از طریق سجام پرداخت می‌شود گفت: در سال 1400 تقریبا 280 شرکت سود خود را از طریق سجام پرداخت کرده و یا در حال پرداخت هستند که می‌توان گفت حدود 20 شرکت در حال پرداخت سود خود از طریق سجام هستند.در واقع می‌توان گفت بیش از نیمی از شرکت‌ها در سال جاری سود را از طریق سجام به سهامداران پرداخت کرده‌اند.

وی افزود: در سال آینده تمام شرکت‌ها ملزم هستند که از طریق سجام سود پرداخت کنند و اگر از این طریق سود سهام را به سهامداران پرداخت نکنند بر اساس آیین‌نامه انضباطی با آنها برخورد خواهیم کرد و در سال آینده کوتاه نخواهیم آمد زیرا سهامداران نباید برای دریافت سود اندک متحمل هزینه و افتتاح حساب‌های مختلف در بانک‌ها شوند.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: بنابراین پرداخت سود از طریق سجام به سهامداران از سال آینده اجباری است.

عشقی در رابطه با سود سهام عدالت در سال 99 بیان داشت: هفته آینده شورای عالی بورس تشکیل خواهد شد و در این شورا در مورد چگونگی پرداخت سود سهام عدالت تصمیم‌گیری خواهیم کرد و این موضوع تعیین تکلیف می‌شود.

وی افزود: با توجه به محاسبات انجام شده سود سهام عدالت در سال 99 بین 500 تا 600 هزار تومان است اما باید نهایی شود.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار همچنین در رابطه استفاده از تکنولوژی بلاک‌چین و رمرزارزها در بازار سرمایه گفت: ریسک استفاده از این تکنولوژی‌ها در بازار سرمایه بالاست هم از نظر بحث احراز هویت و هم از نظر برگزاری مجامع الکترونیک و هم از نظر نظارت بر بازار لذا با استفاده از نظرات جمعی سهامداران می‌توانیم از این تکنولوژی استفاده کنیم و برای اینکه این تکنولوژی در فضای واقعی استفاده شود حتما باید توسط فین‌تک‌ها در یک فضای آزمایشگاهی توسعه یابد، تست شود و بعداً استفاده شود.

سقوط بورس ادامه‌دار است؟ / تصمیمات جدید سازمان بورس، سیگنال مثبتی به بازار نفرستاد

با وجود تصمیمات جدیدی که دیشب در جلسه هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار به منظور روان‌سازی و تعدیل معاملات در بازار سرمایه تصمیمات جدیدی تصویب شد، شاخص بورس امروز هم به سقوط خود ادامه داد و سهامداران حقیقی را ناامیدتر از قبل کرد.

به گزارش همشهری آنلاین، ‌ امروز شاخص کل بورس از همان آغاز کار بازار سرمایه، ‌منفی شد تا خبری که از تصمیمات جدید هیات مدیره سازمان مخابره شده است تنها در حد یک خبر بدون تاثیرگذاری باقی ‌بماند. این درحالی است که برخی کارشناسان تاثیر روانی این تصمیمات را بر عملکرد بورس در اولین روز هفته موثر می‌دانستند.

رضا نصیرزاده، کارشناس بازار سرمایه با اشاره به تاثیر مثبت این مصوبه ۸ بندی بر بازار سرمایه دراین خصوص به صدای بورس گفته بود که قوانین اجرایی در جهت اعتماد سازی در بازار تاثیر خوبی خواهد داشت و در اولین روز هفته به نظر می‌رسد بازار تحت تاثیر روانی این مصوبه ۸ بندی روند مثبتی را تجربه کند.

اما بهانه ریزش این بار، اختلافات دولت و مجلس روی لایحه بودجه ۱۴۰۰ عنوان می‌شود. اختلافاتی که همچنان ادامه دارد و باید دید که در ادامه به کجا خواهد رسید؟

در این میان اظهار نظرهای هفته گذشته وزیر اقتصاد را نمی‌توان نادیده گرفت. وزیر اقتصاد هفته قبل اگر چه اعلام کرد که دولت از بازار سرمایه حمایت می‌کند، اما گفت: در دنیا چیزی به نام تضمین در بورس نداریم و تضمین با ذات بورس همخوانی ندارد. همین جملات سیگنال‌های منفی برای بازاری به حساب می‌آید که به دنبال کوچک‌ترین بهانه برای ریزش است.

نبود نقدینگی

همچنین به گزارش تجارت‌نیوز برخی از خلف وعده‌ها نیز بر روند نزولی بورس موثر بوده است از جمله اینکه قرار بود هفته گذشته پذیره‌نویسی بزرگ وعده داده شده وزیر اقتصاد اجرایی شود که نشد. همچنین قرار بود مرحله سوم آزادسازی سهام عدالت که توسط رئیس جمهور وعده داده شده بود اجرا شود که نشده است. در عین حال قرار بود هفته‌ای دو عرضه اولیه در بورس انجام شود که این وعده رئیس جمهور هم عملی نشده است. این‌ها تنها بخش‌هایی از وعده‌های بورسی عملی نشده است.

رئیس جمهور هم هفته گذشته گفته بود که نمی‌خواستیم کاری کنیم که برای محصولات پتروشیمی، فولاد و همه جا، مشکلاتی پیش بیاید و بازار سرمایه دچار مشکل شود و نمی‌خواستیم قیمت سوخت را برای صنایع مهم کشور، پنج برابر کنیم.

معاون وزیر اقتصاد و دارایی هم گفته بود: اکنون نمی‌توان هیچ زمان مشخصی را برای عرضه باقی‌مانده سهام بانکی‌ها در قالب دارا سوم اعلام کرد و باید در انتظار تثبیت معاملات بازار سرمایه باشیم.

هفته گذشته حمید اسدی، کارشناس بازار سرمایه به تجارت‌نیوز گفته بود: در بازار سرمایه پول کم است و همین امر باعث شده که روند نزولی بورس ادامه‌دار شود و همچنین باید انگیزه برای حفظ نقدینگی در بازار سهام بیشتر شود.

روند معاملات در هفته گذشته

شاخص بورس در جریان داد و ستد های هفته اخیر بازار سرمایه با ثبت کاهش بیش از ۸۰ هزار واحدی بار دیگر به زیر یک میلیون و ۱۹۰ هزار واحد رسید.

در واقع شاخص بورس بعد از چند روز کاهش، روز چهارشنبه با افت بیش از ۱۷ هزار واحدی در ارتفاع یک میلیون و ۱۸۸ هزار واحد قرار گرفت و بار دیگر خطر ریزش بورس تا کف یک میلیون واحد را جدی کرد.

به گزارش موج، در هفته اخیر بیش از ۵ هزار میلیارد تومان خروج سرمایه از بورس داشته ایم و شرکت های بزرگ دولتی که در سقف قیمت سهام خود را به مردم فروخته بودند، حالا خرید های سنگینی در منفی ۵ و کف کانال شاخص دارند و به دنبال کاهش قیمت پایانی برای خرید سهام در نازلترین قیمت هستند.

طی یک هفته گذشته بیشترین اثر منفی سهام بر شاخص کل توسط نمادهای بزرگ اتفاق افتاده، این در حالی است که مجلس شورای اسلامی بارها علیه سیاست های دولت در بورس موضع گیری کرده، اما در این ریزش ها هیچ واکنش عملی نشان نداده است و حتی حقوقی ها در ریزش های اخیر رد شدن کلیات بودجه را بهانه کرده اند و مدعی هستند چون قیمت دلار در بودجه هنوز تعیین تکلیف نشده وضعیت شاخص کل هم نامشخص هست به همین دلیل هیچ حمایتی از سهام نمی کنند.

۸ تصمیم جدید سازمان بورس برای بازار سرمایه

هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در جلسه دیروز جمعه به منظور روان‌سازی و تعدیل معاملات در بازار سرمایه تصمیمات جدیدی تصویب کردند.

محمدعلی دهقان دهنوی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار به تشریح مصوبات هیات مدیره سازمان پرداخت که عبارتند از:

بند اول: در گام نخست و به منظور حمایت از بازار سرمایه و تقویت طرف تقاضا، به صندوق توسعه بازار سرمایه اجازه داده شد تا سقف سه هزار میلیارد تومان نسبت به تأمین مالی از طریق انتشار اوراق اختیار فروش تبعی سهام اقدام کند.

بند دوم: مقرر شد تا ضریب تعدیل سهام و حق تقدم آن در معاملات اعتباری از ۴۵ درصد به ۶۰ درصد افزایش یابد.

بند سوم: مقرر شد دستورالعمل اجرایی خرید، نگهداری و عرضه سهام خزانه با دید تسهیل برای خرید و نگهداری توسط ناشران مورد بازنگری قرار گیرد.

بند چهارم: در خصوص امکان خرید واحدهای صندوق های اختصاصی بازارگردانی برای عموم مردم مدل سازی و طراحی فرایند و ابزار لازم صورت می گیرد.

بند پنجم: مقرر شد؛ اعطای کارت اعتباری به دارندگان سهام عدالت توسط بانک ها طی هفته پیش رو عملیاتی شود. همچنین مذاکره لازم برای تعمیم این خدمات به سایر سهامداران به ویژه سهامداران خرد نیز در دستور کار قرار گیرد.

بند ششم :مقرر شد بازنگری دستورالعمل سهام ترجیحی به نحوی انجام شود که امکان اعطای سهام ترجیحی علاوه برکارکنان مستقیم شرکت‌ها به کارکنان شرکت های زیرمجموعه یا مادر یا هم‌گروه‌ مالی نیز میسر باشد.

بندهفتم: منظورارتقای شفافیت و به روز بودن اطلاعات، تجدید ارزیابی دارایی های شرکت‌ها باید تسریع و تسهیل شود.

بند هشتم: برای ایجاد آرامش در بازار، مشارکت و مسئولیت پذیری ارکان بیرونی و درونی بازار، ارتقای سطح حمایت دولت از بازار و ایفای تعهدات باقیمانده صندوق توسعه ملی به بحث گذاشته شد و پیشنهادهای مهمی تدوین شد.

چرا بورس سقوط کرد؟/ بایدها و نبایدهایی برای دولت تا 1400

در گزارشی که به امضای 4 اقتصاددان رسیده و ضمن ارائه دلایلی برای سقوط شاخص بورس و مقایسه این بازار با دیگر بازارهای پولی و مالی چند باید و نباید برای دولت عنوان شده تا بازار از این شرایط خلاص شود.

به گزارش صدای بورس ، چهار اقتصاددان در گزارشی با اشاره به دلایل بنیادین سقوط شاخص بورس، ضمن پرهیز دادن دولت از انجام سه مدل مداخله اشتباه در بازار سهام، خواستار اتخاذ سه رویکرد اصلاحی از سوی دولت شدند.

متن کامل گزارش که به امضای علی مدنی‌زاده، امیر کرمانی، علی مروی و سید محمد صادق الحسینی رسیده است به این شرح است:

شاخص کل بورس تهران از ابتدای سال تا ۱۲ شهریور ۲۱۸ درصد رشد داشت. در بازه ۱۰ ساله هم رشد شاخص کل ۸۷۰۰ درصد بوده است که نشان از یک بازدهی بالا در این بازار دارد. حتی رشد دلاری این بازار در ۱۰ سال اخیر ۲۱۵ درصد بوده در حالی که در همین دوره (تا ۱۲ شهریور ۹۹) رشد دلاری بازارهای جایگزین مثل مسکن منفی ۱۱ درصد و بازار طلای جهانی با همه فراز و نشیب آن تنها مثبت ۵۵ درصد بوده است! (نمودار شماره ۱)

نمودار شماره ۱

چه عواملی موجب رشد بالای بازار سهام شد؟

عوامل متعددی در این رشد سریع مطرح هستند اما به اختصار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

رشد حجم نقدینگی که در این مقطع عمدتاً از ناحیه کسری بودجه ایجاد شده بود همیشه موتور بازارهای دارایی در اقتصاد ایران بوده و هست. این رشد در کنار نرخ بهره حقیقی بسیار منفی (نرخ سود منهای تورم) در سال‌های ۹۷ و ۹۸ و ۹۹ که در نمودار شماره ۲ می‌بینید و در اقتصاد ایران کم‌نظیر بوده یکی از مهمترین دلایل ایجاد حباب در بازار دارایی‌ها محسوب می‌شود.

نمودار شماره دو

از دیگر سو اقدامات درست برای محدود کردن تراکنش‌های بانکی (در قالب برنامه‌های مبارزه با پولشویی و فراتر از آن) هم جلوی بسیاری از اقدامات سفته بازانه در سایر بازارها خصوصاً بازار ارز را گرفت و بخش عمده‌ای از تقاضای سفته بازانه ناشی از دو عامل بالا را به بازار بورس منتقل کرد.

اما ایرادات ساختاری این بازار نظیر درصد شناوری پایین و به اصطلاح کمبود دارایی (asset shortage) در بازار بورس سبب شد این حجم تقاضا با عرضه‌ای محدود روبرو شود. در کنار این، وجود مقررات بیش از حد در بورس (over regulated) نظیر دامنه نوسان ۵ درصد و حجم مبنا و … و نیز عدم واکنش به موقع ارکان تنظیم‌گر بازار سبب شد تا با تشدید ۳ عامل بالا بزرگترین دور خودفزاینده مثبت در دهه‌های اخیر اقتصاد ایران برای بیش از ۸ ماه در سالهای ۹۸ و ۹۹ در بورس تهران شکل بگیرد.

از طرف دیگر، ارزش‌گذاری پایین تاریخی بورس در دهه‌های گذشته در ایران نیز می‌تواند یکی از عوامل رشد اخیر باشد. اما نکته اصلی آن است که تنها زمانی می‌توان به میزان اهمیت این عامل پی برد که نرخ بهره حقیقی بیش از حد منفی نباشد و مشکل محدودیت شدید عرضه دارایی‌ها نیز از بین برود. اتفاقاً این فرآیند اصلاح بازار است که می‌تواند به سرمایه‌گذاران بنیادی فرصت تفکیک سهام شرکت‌های ارزنده از سهام‌های غیر ارزنده و در نتیجه اصلاح قیمت‌های نسبی را بدهد. این امر قطعاً بیشترین کمک را نیز به رشد پایدار و بلندمدت بازار سهام می‌کند و هر گونه اخلال در این فرآیند اصلاح قیمت‌های نسبی شرکت‌های بورسی، تنها به رشد بلند مدت بازار سهام آسیب وارد می‌کند.

در این دوره هشدارهای متعدد نسبت به افزایش ریسک‌های سرمایه‌گذاری در بازار سهام و احتمال کاهش جدی شاخص داده شد. از جمله این هشدارها نامه ۲۵ پژوهشگر مالی و اقتصادی بود.

حالا چه نباید کرد؟

۱- ابعاد بورس ما در حال حاضر بسیار بزرگ‌تر از آن است که در صورتی که قیمت تعادلی سهام شرکت‌ها از قیمت فعلی آن‌ها کمتر باشد بتوان با حمایت‌های دستوری و مقطعی برخی بازیگران حقوقی از افت بیشتر آن جلوگیری کرد. مثلاً اگر در شرایطی که بازار حدس می‌زند قیمت تعادلی کمتر از قیمت‌های موجود است با اجبار شرکت‌های حقوقی و یا با اعطای تسهیلات برای خرید سهام سعی در حفظ بازار داشته باشیم، این سیاست تنها مسیر خروج سفته‌بازان از بازار را هموار کرده و ناترازی‌های بورس به سرعت به سایر بازارها علی‌الخصوص بازار ارز منتقل می‌شود. این اقدام ریسک بالای بازار بورس را به کل اقتصاد گسترش داده و می‌تواند ماشه تورم‌های بالا در اقتصاد ایران را فعال بکند. دقت به این نکته ضروری است که نظارت بر عملکرد تعداد بسیار زیادی بازیگر حقیقی و جلوگیری از سفته‌بازی آنان در بازار ارز بسیار سخت‌تر از نظارت بر تعداد محدودی بازیگر حقوقی است. از طرف دیگر در صورتی که قیمت تعادلی بازار بیش از قیمت‌های فعلی باشد نیازی به حمایت دولت نیست و این افت شاخص توسط خود بازار و سرمایه‌گذاران با افق برنامه‌ریزی بلندمدت اصلاح می‌شود.

۲- حمایت‌های دستوری از سهام‌های خاص –علی‌الخصوص سهام‌های شاخص ساز- تنها منجر به تعویق فرآیند اصلاح قیمت‌های نسبی سهام‌ها می‌شود و به زیان کل بازار خواهد بود. این خلاف سیاستگذاری در جهت منافع عمومی است و قطعاً منجر به فساد شدید شده و در راستای کمک به خروج سریع‌تر سرمایه‌گذاران کلان از سهام‌های غیر ارزنده و در نهایت سقوط شدیدتر آن سهام‌ها و کل بازار می‌شود.

۳- نباید با ایجاد محدودیت‌های بیشتر جلوی اصلاح قیمت‌ها را گرفت. هر افزایش محدودیتی مثل افزایش حجم مبنا یا کاهش دامنه نوسان سبب کاهش نقدشوندگی بازار شده، فرآیند فزاینده کاهشی و سقوط را تقویت می‌کند.

چه باید کرد؟

۱- تنها راهکار واقعی حمایت از بورس، کم کردن و کنار گذاشتن مداخلات در قیمت محصول نهایی و در نتیجه افزایش سوددهی شرکت‌ها است. اگر تعزیرات و قیمت‌گذاری‌های تصنعی، فساد آمیز و خلاف مسلمات علم اقتصاد کنار گذاشته شود سود بسیاری از شرکت‌های بورسی افزایش یافته و در قیمت‌های فعلی ارزنده خواهند شد.

۲- کاهش محدودیت‌ها بر رشد صندوق‌های سبدگردان (و نه درآمد ثابت) و در مقابل منوط شدن هر گونه رشد صندوقهای درآمد ثابت به خرید اوراق قرضه‌ی دولتی. این امر منجر به ایجاد پرتفوی متنوع برای سرمایه‌گذاران می‌شود و در نتیجه از رفتارهای هیجانی در بازار می‌کاهد.

۳- جلوگیری از رانت‌های فنی ایجاد شده نظیر سر خطی زدن که سبب می‌شود عده‌ای با دسترسی‌های خاص بتوانند زودتر از بقیه از بازار منفی خارج شده و فرصتهای برابر بازار را از بین ببرند.منبع: مشرق