استخر لیکوییدیتی یا Liquidity Pools چیست و چگونه کار میکند؟
نام دیگر استخر لیکوییدتی، استخر نقدینگی است. این استخرها بیشتر توسط صرافیهای ارز دیجیتال غیرمتمرکز استفاده میشود. در حقیقت شاید بتوان گفت که استخر لیکوییدیتی برای مقابله با قدرت گرفتن صرافی ارزهای دیجیتال متمرکز مانند Coinbase یا Binance ایجاد شده است.
استخر لیکوییدیتی چیست؟
بگذارید برای اینکه بهتر بتوانید بهتر با نحوهی فعالیت این نوع استخرها آشنا شوید به شما در ابتدا بگوییم که استخر لیکوییدتی چیست و چگونه می تواند به صرافی های غیر متمرکز ارزهای دیجیتال کمک کند.
استخرهای لیکوییدتی یک نوع قرار داد هوشمند هستند، در حقیقت افرادی که در این استخر شرکت میکنند یک مقدار دارایی خود را در استخر لیکوییدتی ذخیره میکنند و به بازارسازی صرافیهای غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال کمک میکند.
هر کاربری که به این بازارسازی کمک کند بر روی هر تراکنش ۰٫۳% درصد سود خواهد برد.
چگونه استخرهای لیکوییدتی به ما کمک میکند؟
در صرافی های سنتی ارزهای دیجیتال مبنای خرید و فروش ارزهای دیجیتال براساس سفارشات (Order Book) است.
مانند همهی معاملات خریدارن نقدشوندگی یا لیکوییدتی چیست؟ به دنبال این هستند که ارزهای دیجیتال را در پایین ترین قیمت بخرند، در حالی که فروشندگان به دنبال این هستند که ارزهای دیجیتال را در بالاترین قیمت بفروشند.
زمانی یک ترید انجام میشود که خریدار و فروشنده بر روی یک قیمت به توافق برسند.
اما برخی اوقات کاربران خریدار و فروشنده به توافق نمیرسند؛ در همین جاست که بازار ساز(Market Maker) فعالیتش را آغاز میکند. بازارساز در واقع کسی است که علاقه به خرید و فروش داراییهای دیجیتال دارد. در حقیقت بازارساز با فراهم کردن نقدینگی در بازار کمک به خرید و فروش ارزهای دیجیتال میکند.
اگر علاقه دارید در مورد استخر لیکوییدتی بیشتر بدانید ویدیوی زیر را ببینید.
در این ویدیو خواهید دید:
- استخر لیکوییدتی چیست؟
- نحوهی فعالیت استخر لیکوییدتی چگونه است؟
- بازارگردانی خودکار چیست؟
- نحوه فعالیت صرافی یوآنی سوآپ چیست؟
با تشکر از آناهیتا تشکری بابت ترجمهی این ویدیو
همچنین برای اطلاعات بیشتر در مورد سرمایه گذاری بیت کوین و ارز دیجیتال بیشتر بدانید به شما پیشنهاد میکنیم ابتدا با تیم مشاورهی سرمایه گذاری بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال «بینوست» تماس بگیرید.
درس ۲۰ : استخر نقدینگی چیست؟
در این مقاله، به تعریف مفهوم استخر نقدینگی، نحوهی شرکت در آن، نحوهی کارکرد صرافیهای استخر نقدینگی، و ریسکهای موجود در آن خواهیم پرداخت.
شاید تاکنون در مورد استخرهای نقدینگی (Liquidity pools) در اکوسیستم دیفای چیزهایی شنیده باشید.
ولی استخرهای نقدینگی چه هستند و چگونه کار میکنند؟ و چرا در امور مالی غیرمتمرکز، واقعا به وجود آنها نیاز داریم؟
استخرهای نقدینگی استاندارد جدیدی را در معاملات کارآمد سهام ایجاد کردهاند، و همزمان، به سرمایهگذاران کمک میکنند بابت سرمایهگذاریشان، به بازدهی مورد نظر دست پیدا کنند. در این مقاله، به بیان نحوهی کارکرد آنها، مزایای اصلی، و جنبههای کلی آنها میپردازیم.
بنابراین، در ادامه، به بررسی عمیق این مسئله خواهیم پرداخت.
استخرهای نقدینگی چه هستند؟
به مجموعهای از توکنهای قفلشده در یک قرارداد هوشمند استخر نقدینگی گفته میشود. آنها با ارائهی نقدینگی، انجام معامله را ضمانت میکنند؛ استخرهای نقدینگی به طور گسترده توسط صرافیهای غیرمتمرکز مورد استفاده قرار میگیرند. بنکور (Bancor) نخستین اقدامات را برای راهاندازی استخرهای نقدینگی انجام داد، و یونیسواپ محبوبیت آن را گستردهتر کرد.
استخرهای نقدینگی کارکرد معاملاتی یک صرافی غیرمتمرکز را بهبود میبخشند. نقش اصلی آنها افزایش نقدینگی در میان فعالان بازار است.
نحوهی کارکرد استخرهای نقدینگی
به زبان بسیار ساده، هر یک استخر نقدینگی حاوی ۲ توکن متفاوت است که با نسبتهای برابر توسط سرمایهگذاران تامین میشوند - به همین خاطر، به این افراد تامینکنندهی نقدینگی میگویند؛ و هر استخر بازار جدیدی را برای همان جفت توکن ایجاد میکند. دای - اتریوم (DAI/ETH) نمونهی روشنی از یک استخر نقدینگی محبوب در یونیسواپ است.
نخستین تامینکنندهی نقدینگی هنگام ایجاد یک استخر جدید، همان فردی است که میتواند دربارهی قیمت اولیهی داراییها در استخر تصمیمگیری کند. تامینکنندهی نقدینگی باید ارزش معادل تمام توکنها را برای استخر تامین کند - یعنی چنانچه ارزش یکی از جفت توکنها بیشتر یا کمتر شود، تامینکنندهی نقدینگی باید نسبت آنها را حفظ کند و همیشه آن را برابر نگه دارد.
بر اساس نقدینگی تامینشده برای یک استخر، تامینکنندهی نقدینگی (liquidity provider یا LP) متناسب با میزان نقدینگی تامینشده برای استخر، توکنهای خاصی را به نام توکنهای LP دریافت میکند. وقتی فروش توسط استخر فعال میشود - یعنی سایر افراد یا معاملهگران با استفاده از این نقدینگی به معامله یا مبادلهی ارزهای دیجیتال میپردازند، کارمزدی به اندازهی ۰.۳ درصد به تناسب به تمام دارندگان توکنهای LP اختصاص مییابد.
چنانچه تامینکنندهی نقدینگی بخواهد نقدینگی اصلی خود را به علاوه هرگونه کارمزد پرداختنشده پس بگیرد، توکنهای LP خود را میسوزاند. بر اساس یک الگوریتم قیمتگذاری قطعی، هر مبادلهی توکن (توکن سواپ) که توسط یک استخر نقدینگی انجام میشود، به یک تغییر قیمت منجر خواهد شد. این فرایند بازارساز خودکار (AMM) نیز نامیده میشود - یعنی این استخرها به صورت خودکار در تعیین قیمت توکنها در بازار نقش خواهند داشت.
استخرهای نقدینگی پایه، نظیر آنهایی که مورد استفادهی یونیسواپ قرار میگیرند، از یک الگوریتم بازارساز کالایی (کامودیتی) دائمی استفاده میکنند؛ به این صورت که کمیتهای ۲ توکن مورد نظر در یک استخر همیشه باید یکسان باقی بمانند. به این ترتیب، یک استخر به خاطر این الگوریتم، فارغ از گستردگی معاملات، همچنان دارای نقدینگی خواهد بود. علت اصلی این مسئله این است که با افزایش تقاضا برای یکی از این جفت توکنها، الگوریتم به تناسب، قیمت آن توکن را افزایش میدهد.
اهمیت نقدینگی
دلیل اهمیت زیاد نقدینگی این است که تا حد زیادی میتواند نحوهی تغییر قیمت یک دارایی را تعیین کند. در یک بازار با نقدینگی کم، تعداد سفارشها و تراکنشها محدود باقی میماند، و به این ترتیب، یک تراکنش میتواند قیمت را به اندازهی قابل توجهی در هر جهت تغییر دهد (بالا یا پایین ببرد)، سهام را غیرقابل پیشبینی و غیرجذاب، و همچنین بازار را پرنوسان کند.
استخرهای نقدینگی بخش مهمی از انقلاب امور مالی غیرمتمرکز (دیفای) هستند که پتانسیل بسیار بالایی را از خود نشان دادهاند. معمولا، این استخرها مبادلهی شمار بالایی از داراییها را با هر یک از سایر داراییهای پشتیبانیشده تسهیل میکنند.
استخرهای نقدینگی در دیفای چه هستند؟
هدف از ایجاد استخرهای نقدینگی مقابلهی موفق با مشکل نقدینگی پایین و در نتیجه، تضمین این مسئله است که قیمت یک توکن، پس از انجام سفارش یک تک معاملهی بزرگ، به شکل قابل ملاحظهای دچار نوسان نشود.
صرافیهای غیرمتمرکز، به منظور به حداکثر رساندن مشارکت سرمایهگذاران، برای آنهایی که در استخرهای نقدینگی سرمایهگذاری میکنند، پاداشهایی در نظر میگیرند. یک کاربر برای مشارکت و بهرهمندی از این مزایا باید پولاش را در استخر نقدینگی سپردهگذاری کند. استخرهای نقدینگی توسط یک یا چند پروتکل قرارداد هوشمند کنترل میشوند. میزان وجوهی که باید سرمایهگذاری شود و نسبت متناسب با هر یک از توکنها در پلتفرمهای مختلف دیفای متفاوت هستند.
چگونه میتوان در یک استخر نقدینگی شرکت کرد؟
برای ارائهی ۵۰ دلار نقدینگی به یک استخر ETH / USDC، لازم است معادل ۵۰ دلار اتر و ۵۰ دلار تتر سپردهگذاری کنید. به این ترتیب، به مجموع سپردهی ۱۰۰ دلاری نیاز دارید. در مقابل، تامینکنندهی نقدینگی میتواند توکنهای استخر نقدینگی یا LP را جمعآوری کند. این توکنها (توکنهای LP) نشاندهندهی سهم تامینکنندگان از استخر هستند و به آنها امکان میدهند، در هر زمان، سهم استخرشان را برداشت کنند.
هرگاه یک فروشنده معاملهای را انجام دهد، کارمزد معامله از تراکنش کسر میشود و سفارش به قرارداد هوشمند مربوط به استخر نقدینگی ارسال میشود. بیشتر صرافیهای غیرمتمرکز کارمزد معامله را ۰.۳ درصد تعیین کردهاند. در مثال بالا، اگر شما ۵۰ دلار اتر و ۵۰ دلار تتر سپردهگذاری کنید، ۱ درصد از استخر را به خود اختصاص میدهید. آنگاه شما ۱ درصد و ۰.۳ درصد کارمزد معامله را در ازای هر معامله دریافت خواهید کرد.
نحوهی کارکرد صرافیهای استخر نقدینگی چگونه است؟
در حال حاضر، دو نوع صرافی غیرمتمرکز در فضای دیفای وجود دارند:
۱. دفتر سفارش
صرافیهایی که دارای دفتر سفارش هستند، برای انجام معاملات به یک پیشنهاد/درخواست وابستهاند. هنگامی که یک سفارش خرید یا سفارش فروش جدید ارائه میشود، مستقیما به دفتر سفارش هدایت خواهد شد. سپس، آن صرافی با استفاده از یک موتور تطبیق معاملات، سفارشهای فروش یا خرید منطبق با قیمت پیشنهادی را اجرا میکند. از جمله نمونههای این قبیل صرافیها میتوان به 0x و Radar Relay اشاره کرد.
۲. استخرهای نقدینگی
این نوع از صرافیها برای انجام معاملات از دفتر سفارش استفاده نمیکنند و کاملا غیرمتمرکز عمل میکنند. از این رو، این صرافیها از استخر نقدینگی و مبادلات مشتریان به منظور تضمین ثبات سطح نقدینگی خود استفاده میکنند. از جملهی این قبیل صرافیها میتوان به کایبر، یونیسواپ، و کرو فایننس اشاره کرد.
مزایای استخرهای نقدینگی
۱. در هر سطح از قیمت، تضمین نقدینگی وجود دارد
معاملهگران مجبور نیستند مستقیما به سایر معاملهگران متصل شوند، زیرا تا هنگامی که مشتریان داراییهای خود را در استخر سرمایهگذاری کرده باشند، نقدینگی ثابت میماند.
۲. قیمتگذاری خودکار باعث فعال شدن بازارسازی منفعل میشود
تامینکنندگان نقدینگی در واقع وجوه خود را در استخر سپردهگذاری میکنند و قیمتگذاری تحت نظارت قرارداد هوشمند انجام میشود.
۳. هر فردی میتواند به یک تامینکنندهی نقدینگی تبدیل شود و کسب درآمد کند
استخرهای نقدینگی به هیچگونه لیست کارمزد، احراز هویت مشتری (KYC)، و سایر موانع مربوط به صرافیهای متمرکز نیاز ندارند. اگر یک سرمایهگذار بخواهد در یک استخر تامین نقدینگی کند، به اندازهی ارزش داراییهای خود در آن استخر سپردهگذاری خواهد کرد.
۴. گس فی یا هزینههای سوخت پایینتری دارد
کارمزدها یا اصطلاحا گس فی (gas fees) به دلیل طراحی مینیمال قراردادهای هوشمند در صرافیهای غیرمتمرکزی نظیر یونیسواپ کاهش مییابند. محاسبات موثر قیمت و تخصیص کارمزد در این استخرها نشاندهندهی نوسان پایین میان تراکنشها هستند.
بازگشت سرمایه
بازگشت سرمایه از استخر نقدینگی به سه عامل بستگی دارد:
۱. قیمتهای دارایی هنگام واریز و برداشت ۲. اندازهی استخر نقدینگی، و ۳. حجم معاملات
باید به خاطر داشته باشید، سرمایهگذاران نسبت به میزان اصلی سرمایهگذاریشان، در نهایت میتوانند نسبت خاصی از داراییهای خود را برداشت کنند. همین جا است که حرکت بازار ممکن است به نفع یا به ضررتان باشد.
ریسکهای استخر نقدینگی
و البته، مانند سایر موارد موجود در دیفای، باید ریسکهای بالقوه را نیز در نظر بگیریم. برخی از ریسکهای مربوط به استخر نقدینگی عبارت هستند از:
- زیان ناشی از کاهش ارزش
- امکان وجود برخی خطاها در قرارداد هوشمند
- هک شدن استخر نقدینگی
- ریسکهای سیستمیک
اگر به یک بازارساز خودکار (AMM) نقدینگی میدهید، باید از مفهوم «زیان ناشی از کاهش ارزش» آگاهی داشته باشید. تامین نقدینگی در یک بازارساز خودکار، در مقایسه با خرید و نگهداری رمز ارز، همواره در معرض ریسک کاهش ارزش توکنها قرار دارد.
اگر برای یک بازارساز خودکار تامین نقدینگی کنید، احتمالا در معرض زیان ناشی از کاهش ارزش قرار میگیرید. این کاهش ممکن است گاهی اوقات اندک، و گاهی اوقات نیز قابل توجه باشد. اگر به سرمایهگذاری در یک تامین نقدینگی دوطرفه فکر میکنید، حتما به اندازهی کافی مطالعه داشته باشید.
موضوع دیگری که باید به آن فکر کنید، ریسکهای مرتبط با قراردادهای هوشمند است. وقتی پولهایتان را در یک استخر نقدینگی سپردهگذاری میکنید، پولهایتان به بخشی از استخر تبدیل میشوند. وقتی هیچ واسطهای داراییهایتان را در اختیار نداشته باشد، فقط همین قرارداد است که به عنوان مسئول نگهداری وجوهتان تلقی میشود. اگر نقص یا نوعی بهرهبرداری نادرست در این سیستم وجود داشته باشد، مثلا از طریق وام فلش (Flash Loan) یا وامهای نقدشوندگی یا لیکوییدتی چیست؟ بدون نیاز به وثیقه، ممکن است پولتان را از دست بدهید.
همچنین، مراقب پروژههایی باشید که سازندگانشان قادر هستند مقررات استخر را تغییر دهند. برنامهنویسان در کدهای قرارداد هوشمند ممکن است یک کلید ادمین یا سایر دسترسیهای خاصی را برای خودشان ایجاد کنند. این کار میتواند فرصت انجام کارهای نادرستی را نظیر به دست گرفتن کنترل پول نقد استخر، برای آنها فراهم کند.
توکن LP
یک کاربر میتواند در طول دورهی قرارداد هوشمند، از توکنهای استخر نقدینگی (LP)، درست مانند سایر توکنها، استفاده کند. بنابراین، وی با هدف دستیابی به بازدهی اضافی و به حداکثر رساندن بازگشت سرمایهی خود، میتواند این توکن را در پلتفرم دیگری که توکن استخر نقدینگی را میپذیرد، سپردهگذاری کند.
از این رو، این کاربر میتواند با استفاده از کشت سود (yield farming) دو یا سه نرخ بهره را با هم ترکیب کند، و در نهایت، بازگشت سرمایهاش را افزایش دهد.
سخن آخر
استخرهای نقدینگی پلتفرم آسانی را برای کاربران و صرافیها فراهم میکنند. یک کاربر برای شرکت در استخرهای نقدینگی لزوما نباید واجد شرایط و معیارهای خاصی باشد؛ به این ترتیب، هر فردی میتواند برای دریافت یک جفت توکن در تامین نقدینگی شرکت کند.
از این رو، استخرهای نقدینگی در اکوسیستم دیفای نقش مهمی را ایفا میکنند، و این مفهوم قادر بوده است سطح غیرمتمرکزسازی را بهبود ببخشد.
مفهوم تله نقدینگی و راهکارهای خروج از آن
تله نقدینگی (liquidity trap) یک وضعیت اقتصادی متناقض است. به این صورتکه نرخ بهره بانک مرکزی بسیار پایین است و نرخ پسانداز مردم (مصرفکنندگان) بالاست. در این شرایط سیاستهای پولی ناکارآمد میشود. این اصطلاح اولین بار توسط جان مینارد کینز توصیف شد. در زمانی که یک تله نقدینگی اتفاق میافتد، مصرفکنندگان تصمیم میگیرند از اوراق قرضه اجتناب کنند و پول خود را به صورت نقدی نگه دارند، زیرا مردم باور دارند که نرخ بهره به زودی افزایش خواهد یافت و در نتیجه قیمت اوراق کاهش مییابد. از آنجایی که قیمت اوراق قرضه رابطهای معکوس با نرخ بهره دارند، بسیاری از مصرفکنندگان تمایل ندارند دارایی را نگه دارند که انتظار میرود قیمت آن کاهش یابد. در عینحال، تلاشهای بانک مرکزی برای تحریک فعالیتهای اقتصادی با مشکل مواجه میشود، زیرا آنها قادر به کاهش بیشتر نرخ بهره برای تشویق سرمایهگذاران و مصرفکنندگان نیستند.
- تله نقدینگی زمانی اتفاق میافتد که سیاستهای پولی به دلیل نرخ بهره بسیار پایین ناکارآمد میشوند، زیرا مصرفکنندگان ترجیح میدهند به جای سرمایهگذاری در اوراق قرضه با بازده بالاتر یا سایر سرمایهگذاریها، پول خود را به صورت نقدی پسانداز کنند.
- در حالی که تله نقدینگی تابعی از شرایط اقتصادی است، اما متاثر از مسائل روانشناختی نیز هست. در این حالت مصرفکنندگان به دلیل چشمانداز منفی اقتصادی، به جای انتخاب سرمایهگذاریهای پردرآمد، تصمیم به احتکار وجه نقد میکنند.
- تله نقدینگی به اوراق قرضه محدود نمیشود و بر سایر بخشهای اقتصاد نیز تأثیر میگذارد، به این دلیلکه مصرفکنندگان کمتر برای خرید محصولات هزینه میکنند و این بدان معناست که کسبوکارها استخدام کمتری خواهند داشت.
- برخی از راههای خروج از تله نقدینگی شامل افزایش نرخهای بهره، امیدواری به تنظیم وضعیت با کاهش قیمتها به سطوح جذاب و یا افزایش مخارج دولت میشوند.
درک تله نقدینگی یا لیکوئیدیتی ترپ
در شرایط تله نقدینگی، حتی در صورتی که بانک مرکزی یک کشور مانند فدرال رزرو در ایالات متحده آمریکا، سعی کند اقتصاد را با افزایش عرضه پول تحریک کند، تأثیری بر نرخ بهره نخواهد داشت.
حتی زمانی که سیستم بانک مرکزی تلاش میکند از طریق تزریق نقدینگی اضافی اقتصاد را تحریک کند، پیامد تله نقدینگی بدین صورت است که مصرفکنندگان به جای سایر گزینههای سرمایهگذاری، وجوه خود را در حسابهای سپرده استاندارد مانند حسابهای پسانداز و جاری نگهداری میکنند. سطوح بالای پسانداز مصرفکننده، که اغلب با اعتقاد به یک رویداد اقتصادی منفی در آینده بوجود میآید، باعث میشود سیاستهای پولی عموماً ناکارآمد شوند.
باور به وجود یک رویداد منفی در آینده اقتصاد نکتهی بسیار مهمی است که باید به آن توجه کرد. در این حالت مصرفکنندگان پول نقد احتکار میکنند و اوراق قرضه خود را میفروشند که این امر باعث کاهش قیمت اوراق و افزایش بازدهی آنها میشود. با وجود افزایش بازدهی اوراق قرضه، مصرفکنندگان علاقهای به خرید این اوراق ندارند، زیرا قیمت اوراق قرضه در حال کاهش است. در این شرایط ترجیح مردم این است که پول نقد را با بازدهی پایینتر نگهداری کنند.
موضوع قابل توجه در لیکوییدیتی ترپ این است که مؤسسات مالی در پیدا کردن وامگیرندگان به مشکل بر میخورند. این امر با نزدیک شدن نرخ بهره به صفر تشدید میشود، زیرا انگیزهی کافی در وامگیرندگان واجدشرایط وجود ندارد. کاهش وامگیرندگان اغلب نقدشوندگی یا لیکوییدتی چیست؟ نقدشوندگی یا لیکوییدتی چیست؟ در سایر بخشهای اقتصاد مانند بازار اتومبیل یا املاکومستغلات نیز مشاهده میشود. این قسمتها در اقتصاد بسیار با اهمیت هستند زیرا مصرفکنندگان معمولاً به دنبال گرفتن وام هستند.
نشانههای تله نقدینگی
یکی از نشانههای تله نقدینگی، نرخ بهره پایین است. نرخهای بهره پایین میتواند رفتار دارندگان اوراق قرضه را در کنار سایر نگرانیهای مربوط به وضعیت مالی فعلی کشور تحت تأثیر قرار دهد و در نتیجه فشار فروش بر روی اوراق قرضه بهگونهای که برای اقتصاد مضر است، مضاعف میشود. علاوه بر این، عرضه پول منجر به تغییرات در سطح قیمت نمیشود، زیرا رفتار مصرفکننده به سمت پسانداز وجوه با روشهای کم ریسک متمایل میشود. از آنجایی که افزایش عرضه پول به معنای وجود سرمایه بیشتر در اقتصاد است، منطقی است که بخشی از آن پول به سمت داراییهای با بازده بالاتر مانند اوراق قرضه سرازیر شود. اما در تله نقدینگی این اتفاق نمیافتد و این پول فقط به عنوان پسانداز در حسابهای نقدی نگهداری میشود.
نرخ بهره پایین به تنهایی باعث ایجاد تله نقدینگی نمیشود. یکی دیگر از نشانههای تله نقدینگی، کاهش دارندگان اوراق قرضه و سرمایهگذاران محدودی که به دنبال خرید این اوراق قرضه هستند، میباشد. درعوض، سرمایهگذاران صرفهجویی و پسانداز نقدی را به خرید اوراق قرضه ترجیح میدهند. در زمانهایی که نرخ بهره پایین است و یا حتی نزدیک به صفر هست، اگر سرمایهگذاران همچنان علاقهمند به نگهداری یا خرید اوراق قرضه باشند، وضعیت به عنوان یک تله نقدینگی شناخته نمیشود.
درمان تله نقدینگی
راههای متفاوتی برای کمک به اقتصاد برای خروج از تله نقدینگی وجود دارد. هیچ یک از این روشها ممکن است به تنهایی کارآمد نباشند، اما میتوانند به اعتماد مصرفکنندگان کمک کنند تا به جای پسانداز، دوباره شروع به خرج کردن یا سرمایهگذاری کنند.
- افزایش نرخ بهره توسط بانک مرکزی: این شرایط باعث میشود مردم بیشتر پول خود را سرمایهگذاری کرده، به جای آنکه اقدام به احتکار آن کنند. این امر ممکن است کارساز نباشد اما یکی از راهحلهای ممکن است.
- کاهش شدید در سطوح قیمتها: وقتی یک کاهش در سطوح قیمتها رخ میدهد، مردم نمیتوانند از خرج کردن پول خودداری کنند. مصرفکنندگان جذب قیمتهای پایین اجناس میشوند و پساندازهای خود را صرف خرید آنها میکنند.
- افزایش هزینههای دولت: زمانی که دولت هزینههای خود را افزایش میدهد، به این معناست که دولت متعهد و مطمئن به رشد اقتصاد ملی است. این تاکتیک همچنین باعث ایجاد اشتغال بیشتر میشود.
دولتها گاهی برای کمک به کنترل نرخهای بهره اقدام به خرید یا فروش اوراق قرضه میکنند اما خرید اوراق قرضه در چنین محیط منفی خیلی کارساز نیست، زیرا مصرفکنندگان تمایل دارند آنچه را که دارند بفروشند. بنابراین، افزایش یا کاهش بازدهی و ترغیب مصرفکنندگان به استفاده از نرخ جدید دشوارتر میشود.
همانطور که توضیح داده شد، زمانی که مصرفکنندگان به دلیل اتفاقات ناگوار اقتصادی گذشته یا رویدادهای آینده دچار دلهره و تشویش هستند، مشکل است که آنها را به خرج کردن و پس انداز نکردن تشویق کرد. باید خاطر نشان کرد که اقدامات دولت در زمانی که مصرفکنندگان بیشتر به دنبال ریسک و بازده هستند، کمتر مؤثر میشود.
نمونههایی از تله نقدینگی
از دهه ۱۹۹۰، ژاپن با تله نقدینگی مواجه شد. کاهش نرخ بهره ادامه یافت و با این وجود انگیزه چندانی برای سرمایهگذاری وجود نداشت. ژاپن در طول دهه ۱۹۹۰ با کاهش تورم روبرو بود و در سال ۲۰۱۹ نرخ بهره این کشور برابر با ۰.۱- درصد بود. Nikkei 225، شاخص اصلی سهام در ژاپن، از اوج ۳۹۲۶۰ در اوایل سال ۱۹۹۰ سقوط کرد و در سال ۲۰۱۹ همچنان بسیار پایینتر از اوج خود باقی مانده بود. این شاخص در سال ۲۰۱۸ به ۲۴۴۴۸ رسید.
تله نقدینگی دوباره در پی بحران مالی سال ۲۰۰۸ و رکود بزرگ حاصل از آن، به ویژه در منطقه یورو ظاهر شد. نرخ بهره صفر درصد تعیین شده بود، اما سرمایهگذاری، مصرف و تورم همگی برای چندین سال پس از اوج گیری بحران پایین ماندند؛ در نتیجه، بانک مرکزی اروپا برای رهایی از تله نقدینگی به تسهیل کمی (QE) و سیاست نرخ بهره منفی (NIRP) در برخی زمینهها متوسل شد.
لیکویید چیست؟ چطور جلوی آن را بگیریم؟
در دنیای ارزهای دیجیتال اصطلاحات بسیار زیادی وجود دارد. بنابراین لازم است برای ورود به این دنیا ابتدا با این اصطلاحات آشنا شوید و بدانید در چه مواقعی از آنها استفاده خواهد شد.
برای ورود به بازار ارزهای دیجیتال در ابتدا توصیه میکنیم بهطور کامل تحقیقاتی را درباره ارز مورد نظر خود انجام دهید و با پیچ و خم کار آشنایی پیدا کنید. علاوه بر این میتوانید از دورههای ارز دیجیتالی بهره ببرید که مدرس آن امید فدوی است.
با استفاده از این دورههای آموزشی با اصطلاحاتی مانند لیکویید چیست آشنا خواهید شد. از طرفی با نحوه کار با سایت کوینکس و دیگر صرافیها را نیز آشنا خواهید شد.
با این که یادگیری اصطلاحات بازار ارز دیجیتال نیازمند آموزشهای تخصصی است، اما ما نیز در این مطلب اطلاعاتی را درباره اصطلاح لیکویید در اختیار شما قرار میدهیم. برای آشنایی بیشتر با این اصطلاح تا انتها با ما بمانید.
لیکویید شدن به چه معنایی است؟
لیکویید در واقع شاخصی برای سنجش میزان نقد شدن یک سرمایه یا دارایی است. برای مثال شما یک تکه زمین دارید، اما چه مدت زمانی طول میکشد تا بتوانید آن را با قیمت اصلیاش به فروش برسانید؟
زمانی که میگوییم یک دارایی لیکویید شده است یعنی بهسرعت میتوان آن را با قیمت واقعی خود به فروش رساند و پول نقد به جای آن دریافت کرد.
تصور کنید شما در کیف پول دیجیتال خود 0.1 بیت کوین دارید و میخواهید آن را در یک صرافی معتبر بفروشید و خواهید توانست آن را بدون این که تاثیری بر روند کلی بازار بگذارد به فروش برسانید. در این جا حجم بازار با انجام یک معامله 6 هزار دلاری تغییر نخواهد کرد.
با این حساب هر چه میزان توانایی ارزهای دیجیتال به نقد شدن بیشتر باشد، بهتر است. به این علت که بازار علاوه بر ثبات، جنبوجوش نیز دارد.
در این بازار، تریدرها میتوانند بهصورت منصفانه و با سرعت بالا به انجام معاملات ارزی خود بپردازند. بازار ارزهایی که بهشکل غیر لیکوییدی هستند، بیثبات خواهند بود، چرا که افراد میتوانند با انجام یک معامله بزرگ، قیمت ارزها را دستکاری یا مختل کنند.
اصطلاح لیکویید شدن در بازار ارز دیجیتال معانی مختلفی دارد.
• لیکویید شدن فرد در صرافی
• لیکویید شدن صرافی ارز دیجیتال
• لیکویید شدن ارز دیجیتال
در ادامه به توضیح هر سه مورد خواهیم پراخت.
لیکویید شدن فرد در صرافی ارز دیجیتال
لیکویید شدن فرد در بازار ارز دیجیتال مفهوم متفاوتی با اصطلاح نقدینگی دارد. زمانی که یک کاربر لیکویید میشود، در واقع اتفاق بدی پیش میآید.
هنگامی که یک فرد لیکویید میشود یعنی بخشی نقدشوندگی یا لیکوییدتی چیست؟ از داراییها یا تمام داراییهای خود را از دست داده است و صرافی نیز تمام اموال این کاربر را به حساب خودش منتقل میکند.
زمانی که این حادثه رخ میدهد در اصطلاح فرد مارجین کال شده است. مارجین، نام نوعی معامله است که در ادامه آن را توضیح میدهیم.
معاملات مارجین
مارجین روش معاملاتی است که فرد نقدینگی مورد نیاز خود در معامله را از یک شخص سوم وام میگیرد. در روش مارجین فرد از داراییها خود بهعنوان یک اهرم استفاده میکند و مبلغی را از صرافی برای انجام معاملات بیشتر با سودهای بالاتر قرض یا وام میگیرد.
این معاملات مختص به بازارهای ارز دیجیتال نیستند و در بازارهای بزرگ مالی دنیا مانند بازارهای بورس نیز مورد استفاده قرار میگیرند.
در ادامه مثالی در رابطه با معاملات مارجین میآوریم.
تصور کنید سرمایه شما 1000 دلار است و میخواهید از اهرم 1-10 استفاده کنید. این اهرم یعنی شما 1000 دلار دارید، ولی با سرمایه 10 هزار دلاری اقدام به خرید و فروش میکنید.
اگر خرید شما موفقیتآمیز باشد و ارزی که خریدهاید بهمقدار یک دلار افزایش پیدا کند، در نتیجه شما 10 دلار سود خواهید کرد.
اما زمانی که قیمت محصول خریداری شده توسط شما یک دلار کاهش پیدا کند، در نتیجه 10 دلار متضرر میشوید و زمانی این اتفاق خطرناک خواهد بود که سرمایه اصلی شما صفر شود. در این حالت صرافی مارجین کال انجام میدهد و تمام دارایی شما را به نفع خود ضبط میکند.
بههمین دلیل توصیه میکنیم این نوع معاملات را بدون تخصص انجام ندهید.
چگونه از لیکویید شدن سرمایه خود در صرافی جلوگیری کنیم؟
لیکویید شدن در صرافی به منزله از دست دادن تمام سرمایه فرد است. در این مواقع صرافی تمام دارایی فرد را نقد میکند به حساب خود میفرستد، زیرا از این طریق خسارت وارد شده به صرافی جبران میشود.
گرفتن وام از صرافی و انجام معاملات آتی از جمله روشهای است که تریدرها برای دستیابی به سود بیشتر، انجام میدهند. این روش با این که ریسک بسیار بالایی دارد، اما میتواند سود زیادی را برای کاربر فراهم کند.
در هر حال انجام چنین معاملاتی کار هر تریدری نیست و افراد تازه کار به هیچ عنوان نباید دست به چنین اقدامی بزنند. چرا که با انجام کوچکترین اشتباه در این مسیر ممکن است کل سرمایه و دارایی خود را از دست دهید.
از طرفی برای لغو قراردادی که با صرافی بستهاید، هیچ راه جبران خسارت یا لغو قراردادی وجود ندارد. در نتیجه فقط زمانی از معاملات مارجین بهره ببرید که بهطور قطعی به پیشبینیهای خود مطمئن هستید.
علاوه بر این، همیشه سعی کنید تمام سرمایه خود را وارد چنین معاملاتی نکنید، زیرا در صورت شکست در آن، ضرر زیادی به زندگی شما وارد نشود.
لیکویید شدن صرافی ارز دیجیتال
از جمله مواردی که میزان لیکویید بودن یک صرافی ارز دیجیتال را مشخص میکنند عبارتند از:
• زیاد بودن تعداد سفارشات فروش و خرید در صرافی در قیمتهای مختلف
• وسعت بازار صرافی
• توانایی صرافی در این که بتواند نقدینگی مورد نیاز کاربر را بهسرعت تامین کند.
صرافیهایی که لیکویید هستند معمولا در بین کاربران جایگاه بهتری دارند و کاربران اعتماد بیشتری به آنها خواهند داشت. کاربران در این صرافیها میتوانند با سرعت بسیار بالایی به خرید و فروش ارزهای دیجیتال خود بپردازند.
برای این که بدانید یک صرافی چه میزان لیکویید است، میتوانید به صفحه معاملات صرافی مراجعه کنید و تعداد درخواستهای فروش و خرید ارزهای دیجیتال آن را با یکدیگر بسنجید. هر چه این مقدار بیشتر باشد، صرافی نیز لیکوییدتر خواهد بود.
لیکویید شدن بازار ارز دیجیتال
همانطور که در بالا نیز بیان کردیم، لیکویید شدن در واقع میزان نقدپذیری یک دارایی است بدون این که فروش آن تاثیری بر حجم معاملات و قیمت آنها داشته باشد.
با این اوصاف کاربران در زمان لیکویید شدن بازار میتوانند بهراحتی به خرید و فروش ارزهای دیجیتال و تبدیل آنها به نقدشوندگی یا لیکوییدتی چیست؟ پول نقد بپردازند بدون این که نگرانی در رابطه با کاهش یا افزایش قیمتها داشته باشند.
نقدینگی پایین به این معنا خواهد بود که سرمایه و دارایی فرد بهسرعت به پول نقد تبدیل نمیشود یا اگر این اتفاق رخ دهد، تاثیر بسیار زیادی بر قیمت اصلی آن ارز میگذارد.
نقدینگی در ارزهای دیجیتال بسیار مهم است. معامله ارزهای دیجیتال زمانی که در بازارهای عمیق با نقدینگی زیاد انجام شوند، محل بهتری برای خرید و فروش و سرمایهگذاری خواهند بود.
از جمله ارزهای لیکویید موجود در بازار میتوان به کوینهایی از قبیل بیت کوین و اتریوم و استیبل کوینهایی مانند تتر اشاره کرد.
سلامت بازار با نقدینگی
برای این که از سلامت بازار ارزهای دیجیتال مطمئن شویم، میتوانیم موارد زیادی را مورد بررسی قرار دهیم که یکی از مهمترین آنها حجم معاملات روزانه یا حجم کل بازار است.
از دیگر مواردی که سلامت بازار ارزها را نشان میدهند میزان نقدینگی بازار است. معمولا بازارهایی نقدپذیری یا لیکوییدیتی بالایی دارد که در آن معاملات کوچک تاثیری در حجم و قیمت نهایی بازار نگذارند و نتوانند سرنوشت ارز دیجیتال را تغییر دهند. این بازارها معمولا قابل اعتمادتر هستند.
زمانی که یک بازار لیکویید است، در واقع تضمین میکند که انجام معاملات بزرگ تاثیری بر بازار نخواهند گذاشت و قیمتها پایدار میمانند. در نتیجه افراد و گروههای خاص برای تغییر قیمتها در بازار قدرت کمی خواهند داشت.
چرا نباید در یک بازار غیر لیکویید تجارت کنیم؟
بازار ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین و اتریوم نقدپذیری بسیار بالایی دارند و افراد میتوانند با قیمت دلخواه خود سرمایهشان را نقد کنند و از بازار بیرون آیند. این رمز ارزها در روز بیش از چند میلیارد دلار معامله میشوند و این مقدار زیاد نقدینگی بازار را تامین خواهد کرد.
اما در صرافیهای کوچکی که حجم معاملات روزانه آنها زیاد نیست و محدودیت دارند، انجام یک معامله با ارزش بالا تعادل قیمتها و بازار را بهم میزند. مثلا در بازارهایی که حجم معاملاتی آنها 750 هزار دلار در روز است، رخ دادن یک معامله 100 هزار دلاری تعادل بازار را از بین میبرد.
همانطور که متوجه شدید لیکویید شدن در چند جا اتفاق میافتد و ارزهای دیجیتال، صرافی و کاربر را شامل میشود. با این که در این مطلب راجع به اصطلاح لیکویید در رابطه با هر سه موضوع صحبت کردیم، اما لازم است تا با آموزشات بیشتر، اطلاعات کاملتری از هر یک از آنها بهدست آورید.
برای دریافت چنین اطلاعاتی میتوانید از آموزشهای امید فدوی، یکی از اساتید بزرگ دنیای ارز دیجیتال بهره ببرید. شما با استفاده از این مباحث آموزشی یاد میگیرید که لیکویید چیست و چه زمانی برای انجام معاملات مارجین توصیه میشود.
از طرفی با این دورههای آموزشی میتوانید از ضرر در معاملات مارجین جلوگیری کنید و در سایت کوینکس و دیگر صرافیهای بزرگ ارز دیجیتال تریدهای خود را با اطمینان بیشتری انجام دهید.
لیکوییدیتی در صرافی Biswap بای سواپ
لیکوییدیتی پول liquidity pool استخر نقدینگی در صرافی غیرمتمرکز مانند صرافی بای سواپ Biswap می باشد. در صرافی بایسواپ شما می توانید سرمایه خود را به صورت جفت ارز در قسمت لیکوییدیتی صرافی Biswap قرار دهید و از تمامی تراکنش هایی که در آن جفت ارز انجام می شود سود کسب کنید. صرافی بای سواپ همچنین این قابلیت را برای شما قرار داده که بتونید سود های خیلی بیشتری با ایجاد نقدینگی (لیکوییدیتی) کسب کنید که در این مقاله برای شما ارائه خواهم کرد. همچنین برای استفاده از تخفیف 10% در کارمزدهای این صرافی میتونید از لینک مخصوص ایران ریج استفاده کنید:
آنچه در این مقاله میخوانید
liquidity pool چیست؟
لیکوییدیتی پول ها از جدیدترین فناوری های اساسی در اکوسیستم های DeFi می باشد که در فارسی اصطلاحا بهشون میگیم استخر نقدینگی. این استخر ها نقش اصلی رو برای بازارسازهای اتومات یا همون AMMها انجام میدن که تمامی تراکنش های مربوط به هر جفت ارز را ارائه کنند. از خدمات دیگر liquidity pool میتونم به پروتکل های وام گیری و یا وام دهی یا بیمه های درون زنجیره ای و یا حتی GameFi در بلاکچین اشاره کنم.
روش کار liquidity pool ها بسیار ساده است و این صورته که استخر نقدینگی از اسمشم مشخصه یه نوع استخره که پر پوله و اینطور طراحی شده که هر کسی میتونه بهش مبلغ اضافه کنه اما منظور از اضافه کردن یعنی چی؟ یعنی یه جفت ارز خاص مثلا BNB/USDT رو انتخاب می کنید. و مبلغ برابری از هر دو تا ارز اضافه می کنید به استخر. حالا اتفاقی که میفته اینه که هر کسی که در اون DEX (صرافی غیرمتمرکز) BNB/USDT سواپ کنه (یعنی BNB هاشون به USDT و یا برعکس سواپ کنه) شما و تمامی افرادی که مثل شما هستند از کارمزد اون سود دریافت می کنید. یعنی کارمزدش بین تمامی کسانی که در اون استخر هستن بسته به مقدار تقسیم میشه. در این مقاله میخواین راجع به liquidity صرافی بای سواپ صحبت کنیم.
لیکوییدیتی در صرافی Biswap چگونه است؟
لیکوییدیتی پول نقدشوندگی یا لیکوییدتی چیست؟ در صرافی Biswap هم مانند سایر صرافی های غیرمتمرکز می باشد و شما با تامین نقدینگی در استخرهای مختلف این صرافی می تونید از کارمزد صرافی بای سواپ سود کسب کنید. اما رویه اون به چه صورته؟
وقتی نقدینگی را به استخر اضافه کنید، توکن های LP دریافت خواهید کرد. هنگامی که شخصی یک سوآپ توکن انجام می دهد، کارمزد تراکنش 0.1٪ از معامله کننده دریافت می شود. 0.05 درصد در قالب پاداش کارمزد به تامین کنندگان نقدینگی بازگردانده می شود. استخر نقدینگی همچنین به شما این امکان را میدهد که توکنهای LP خود را برای کسب توکنهای BSW در «فارم» به اشتراک بگذارید. از این رو، به غیر از کسب درآمد از تراکنشهای مبادله توکن، کاربر میتواند توکنهای LP را به اشتراک بگذارد و توکنهای BSW کسب کند. که البته من این مورد رو به صورت جدا در قسمت فارم ها توضیح خواهم داد.
چگونه در استخر نقدینگی Biswap سود کسب کنم؟
به عنوان مثال، می خواید سرمایه ای برای استخر در BNB/BUSD اضافه کنید، توکن های BNB-BUSD LP را دریافت خواهید کرد. تعداد توکن های LP که دریافت می کنید نشان دهنده سهم شما در استخر نقدینگی BNB-BUSD است. شما همیشه می توانید با حذف نقدینگی درخواست برداشت سرمایه خود را داشته باشید
لطفاً توجه داشته باشید که هنگام اضافه کردن نقدینگی، باید مقدار کافی از هر توکن را داشته باشید. فرض کنید می خواهید نقدینگی زیر را اضافه کنید: BNB = 308 BUSD یک عدد اگر کمتر از 308 BUSD یا کمتر از 1 BNB دارید، نمیتوانید ادامه دهید. شما باید مقدار کافی از هر توکن داشته باشید.
آموزش قسمت Liquidity صرافی بای سواپ
برای شرکت در استخر نقدینگی Biswap ابتدا به سایت ورود پیدا کنید و بعد از کانکنت شدن والتتون از منوی سمت چپ بر روی قسمت EXchange کلیک کنید و بر روی Add Liquidity کلیک کنید و مطابق تصویر زیر عمل کنید.
1- جفت ارزی که قراره داخل نقدینگی استفاده بشه
2- جفت ارز دوم
3- محاسبه مقدار سهم از استخر
4- انجام عملیات و ساخت یه LP Token
نکته مهم داستان رو هم که بهتون گفتم، برای نقدشوندگی یا لیکوییدتی چیست؟ ایجاد استخر نقدینگی Biswap از هر جفت ارز باید مقدار یکسانی در والت داشته باشید.
❗️ این صرافی از WBNB در شبکه BEP-20، زنجیره هوشمند Binance استفاده می کند. بنابراین، توکن های BNB (BEP-2) برای لیکوییدیتی صرافی Biswap باید به تبدیل WBNB شود. میتوانید با انجام یک مبادله در تب اکسچنج، BNB را به WBNB تبدیل کنید.
توجه داشته باشید، برای پرداخت هزینه Gass fee باید BNB داشته باشید.
4. پس از تایید WBNB روی دکمه Approve کلیک کنید.
5. در مرحله بعد، باید دکمه Confirm Supply را کلیک کنید.
آقا تبریک 🎉 تراکنش با موفقیت ارسال شد
برداشت و کنسل کردن لیکوییدیتی صرافی Biswap
برای این کار کافیه که به تب Liquidity بروید، Liquidity مد نظر خودتون رو پیدا کنید.
بر روی دکمه Remove کلیک کنید.
اون بیلبیلک را حرکت دهید تا مبلغی را که میخواهید رها کنید تنظیم کنید. مانند تصویر زیر:
مبلغ رو تایید کنید.
حالا بر روی دکمه confrim کلیک کنید.
حال تراکنش را در کیف پول خود تأیید کنید.
و اینک می توانید ببینید که Liquidity شما حذف شده و به کیف پول شما ارسال می شود.
با ایجاد نقدینگی در صرافی Biswap از دو راه سود کنید
💸 اولین راه برای کسب سود استفاده از اضافه کردن نقدینگی می باشد که 50% از سود کارمزد اون جفت ارز رو از استخر دریافت می کنید.
💸 دومین راه که یک سود مرکب هستش، دریافت درآمد غیر فعال در فارم صرافی بایسواپ می باشد که با استیک کردن LP توکن هاتون میتونید بدست بیارید. در یک کلام این فوق العادست! که این راه رو انشالله در مقاله بعدی به شما آموزش خواهم داد.
امیدوارم ازین مقاله لیکوییدیتی در صرافی Biswap استفاده لازم رو برده باشید هر سوالی داشتید ازم در کامنت ها بپرسید
دیدگاه شما