الگوهای کلاسیک معروف که هر سرمایهگذار باید بشناسد
الگوهای زیادی در تحلیل تکنیکال وجود دارند که شناخت آنها میتواند کمک زیادی به تحلیل و انجام معاملات بهتر کند. هفت الگوی کلاسیک در بازارهای سرمایه شناسایی شده که به دلیل استفاده زیاد کاربران از آنها، اعتبار بالایی دارند. این الگوها در بازار سرمایه بهراحتی قابلتشخیص هستند، ولی شناخت درست و صحیح الگوهای کلاسیک معروف بسیار مهم است. شناخت الگوهای قیمتی یکی از اولین مفاهیمی است، که معامله گران فنی از همان ابتدای شروع به کار در بازار سهام با آن مأنوس میشوند. الگوهای نموداری، بخش مهمی از تحلیل تکنیکال کلاسیک هستند و معاملهگرانی که با استفاده از نمودار به خرید و فروش سهام میپردازند، باید با این الگوها آشنایی داشته باشند. یکی از بارزترین ویژگیهای ابزار تحلیل تکنیکال، قابلیت تکرارپذیری آنهاست، به گونهای که به راحتی میتوان در هر نمودار و هر تایم فریم، آنها را مشاهده نمود. الگوهای قیمتی میتوانند به عنوان سیگنالی برای ورود، ابزار تایید و یا به منظور پیشبینی جهت و میزان تحرکات قیمتی بازار، مورد استفاده قرار گیرند.
بررسی الگوهای کلاسیک معروف
۱- الگوی سر و شانه
این الگو یکی از الگوهای برگشتی کلاسیک بهحساب میآید و تقریباً میتوان گفت محبوبترین و معتبرترین الگوی نموداری بازگشتی در تحلیل تکنیکال است، که کارایی آن به مرور زمان و در شرایط مختلفی اثباتشده است. تشکیل این الگو میتواند موجب وقوع یک نقطهی عطف خیلی مهم یا یک اصلاح قیمت کوتاهمدت و معمولی باشد.
بر اساس نمودار، الگوی سر و شانه کلاسیک یک سیگنال نزولی و سر و شانه معکوس نشانهای از احتمال وقوع روند صعودی است. به لحاظ هندسی، الگوی سر و شانه کلاسیک از شکلگیری سه قله به صورت متوالی تشکیل میشود که، دومین قله (سر) نسبت به سایرین (شانهها) بلندتر بوده و درنهایت طرحی شبیه به سر و شانههای انسان در نمودار به وجود میآید. این الگو معمولاً پس از یکروند قوی رخ میدهد و برحسب شرایط بازار، میتواند نشانهای از تغییر تمایلات جمعی و پتانسیل یک بازگشت قیمتی قریبالوقوع باشد. هدف قیمتی این الگو، حداقل به اندازهی فاصلهی قلهی دوم تا خط گردن است.
۲- سقف دوقلو
الگوی سقف دوقلو یکی از پرتکرارترین الگوهای کلاسیک معروف و بازگشتی نموداری است. به همین جهت باید در مواقع خاص یا به همراه سایر ابزارهای تحلیلی استفاده شود تا خطاهای احتمالی آن تا حد زیادی کاهش یابد. بهترین عملکرد این الگو، پس از حرکات شدید و طولانیمدت قیمت است. سقف دوقلو یک سیگنال نزولی و الگوی کف دوقلو نشانهای از احتمال صعود بازار است. از لحاظ نموداری این الگو نشاندهندهی دو بار تلاش نافرجام قیمت برای ادامهی حرکت اصلی است که در نهایت با تشکیل آن انتظار میرود روند غالب تغییر یافته و بازار در جهت دیگری به مسیر خود ادامه دهد.
الگوی کف دوقلو از لحاظ تئوریک نشاندهندهی این است که پس از یک روند قوی نزولی، سرانجام خریداران با غلبه بر فروشندگان توانستهاند روند بازار را به صعودی تغییر دهند. اولین فاز افزایشی پس از یکروند نزولی قوی رخ میدهد و در نهایت با تسلط دوبارهی فروشندگان، بازار افت میکند.
۳- سقف سهقلو
این الگو نیز همانند الگوی سقف دوقلو از الگوهای کلاسیک معرف و یک الگوی برگشتی بوده و فقط بهجای دوقلو به سهقلو تبدیل میشود. به بیان دیگر بهجای دو سقف یا کف به سه سقف یا کف تبدیل میشود. درصورتی که الگوی دوقلو در شکست سطوح قیمتی ناتوان باشد و فعل و انفعلات میان خریداران و فروشندگان دوباره به همان صورت تکرار شوند، الگوی نموداری مشاهده شده را کف و سقف سهقلو مینامند. معمولاً تشکیل این الگو در نمودار، نشانهی بالقوهای از احتمال تغییر روند بازار است. از آنجا که این الگو در ابتدا کف و سقف دوقلو بوده است، پس از لحاظ روانشناسی و خواص تکنیکالی شباهت بسیاری به آن داشته و الگوی بازگشتی محسوب میشود. فلسفه روانی این الگو، گویای سه بار تلاش ناموفق گروهی از معاملهگران در راستای ادامهی روند غالب بازار است. از آنجا که تشکیل الگوی سهقلو زمان بیشتری طول میکشد، میتوان استنباط کرد که سیگنال قدرتمندتری صادر کرده و در نتیجه قیمت در جهت شکست الگو، حرکت بیشتری داشته باشد.
به عنوان مثال، در الگوی کف سهقلو، پس از اینکه فروشندگان ناتوانی قیمت در شکست قلهی اول را مشاهده کنند، به این نتیجه میرسند که توان صعودی بازار کاملاً تخلیه شده و باید منتظر ادامهی روند نزولی باشند. اما در ادامه و با رسیدن به سطح حمایتی، دوباره خریداران با ورود پول هوشمند به بازار موجب افزایش قیمتها میشوند. اما این بار در آستانهی مقاومت سخت ناشی از قلهها، با ورود خریداران جدید و افزایش قابلملاحظهی حجم معاملات در نقطهی شکست، الگو تایید و روند جدیدی در نمودار شکل میگیرد.
۴- الگوی پرچم (FLAG)
این الگو، یکی از الگوهایکلاسیک معروف و ادامهدهنده در تحلیل تکنیکال است، یعنی سهم در مدار صعود وارد الگوی پرچم شده و سپس با هدف مشخص قیمتی به حرکت خود ادامه میدهد. این الگو اغلب در مواقع اصلاحی پس از شکلگیری یکروند قوی در بازار به وقوع میپیوندد. تشکیل الگوی پرچم پس از یکروند پرقدرت، اصطلاحاً باعث استراحت و تجدیدقوای بازار به منظور ادامهی روند اصلی میشود. با توجه به ماهیت نموداری الگوی پرچم باید توجه داشت، فقط در مواقعی که روند مشخص و قابلاطمینانی داشته باشیم، میتوان به آن استناد کرد و استفاده از این الگو در بازارهای خنثی و بدون روند به هیچوجه توصیه نمیشود.
بر اساس شکل نموداری، الگوی پرچم یک حرکت شارپ صعودی یا نزولی است که توسط یک سری حرکات اصلاحی کوچک بهصورت کانالهای افقی، مورب و یا کنج، متوقف شده و پس از مدت کوتاهی، بازار دوباره به روند اصلی خود ادامه میدهد. هرچه فاز اصلاحی مدت زمان بیشتری طول کشیده و به سمت کنج سوق پیدا کند، انتظار میرود پس از شکست، حرکات قیمتی بزرگتری داشته باشیم. برعکس الگوهای بازگشتی، تشکیل پرچم صعودی، نشانهی افزایش دوبارهی قیمت بوده و تشکیل پرچم نزولی از ادامهی روند نزولی خبر میدهد.
۵- الگوی مثلث (Triangles)
این الگو انواع مختلفی دارد، ولی بهطورکلی اگر بتوانیم به صورت همگرا دو خط را رسم کنیم که تشکیل یک مثلث بدهد، جزء این الگو بهحساب میآید. این الگو میتواند بهصورت بازگشتی یا ادامهدهنده باشد و یکی از الگوهای کلاسیک معروف شناخته میشود.
۶- الگوی دره (Wedges)
این الگو همانند مثلث است با این تفاوت که بهصورت یک کنج تشکیل میشود و قوانین آن مطابق با قوانین مثلث است.
۷ - الگوی الماس (Diamonds)
این الگو از الگوهای کلاسیک معروف و برگشتی بوده و اگر در روند صعودی، سهم وارد این الگو شود، نزولی میشود. این الگو بهصورت برعکس نیز صادق است.
۸- الگوی فنجان و دسته (CUP)
این الگو برای ادامهی روند در مسیر صعودی استفاده میشود، به نوعی که سهم وارد کاپ شده و اگر از آن خارج شود، به اندازهی قعر الگو رشد خواهد کرد. این الگو میتواند بهصورت ساده تشکیل شود و دسته نداشته باشد، ولی معمولاً یک دستهی کوچک در قسمت راست الگو تشکیل میشود. با توجه به شکل زیر سهم در مسیر صعودی وارد الگو شده و بعد از تشکیل دسته در قسمت راست خود و گذر از محدوده خط گردن به مسیر خود ادامه داده است.
۹- الگوی مستطیل
این الگو نیز بسته به خروج سهم میتواند صعودی یا نزولی باشد، بهنوعی که طبق تصویر زیر سهم پس از عبور از محدودهی مقاومتی توانسته به اندازهی عرض مستطیل رشد کند. الگوی مستطیل را میتوان نوعی پرچم دانست. اما باید میان آنها تمایز قائل شویم، زیرا از لحاظ کارآیی بسیار متفاوت هستند. بهطور کلی این الگو نیز از الگوهای کلاسیک معروف و نوع ادامه دهندهی روند بوده و حرکتی خنثی مابین تحرکات اصلی یک روند پرقدرت محسوب میشود. زمانی که روند مشخصی قابلملاحظه باشد، در صورت مشاهدهی الگوی مستطیل در نمودار، میتوان بر مبنای آن تصمیمگیری کرد، این الگو نیز مانند الگوی پرچم در سایر مواقع که جهت بازار واضح نیست، کاربردی ندارد.
از طرف دیگر، الگوی مستطیل به الگوهای سقف و کف چندقلو شباهت بسیاری دارد. زیرا در تمامی این اشکال نموداری، قیمت پس از حرکت در جهتی مشخص، برای مدتی در محدودهی کوچکی بین حمایت و مقاومتهای افقی نوسان میکند. تشخیص دقیق این الگوها به وسیله جهت و شرایط شکست قیمت امکانپذیر است. محدودهی نوسانی، محل تقابل خریداران و فروشندگان است که نتیجهی آن، مسیر آتی بازار را مشخص میکند. همانند الگوی پرچم، شکست سقف مستطیل پس از یک روند صعودی یک سیگنال افزایشی بوده و شکست کف الگو نشانهی ادامهی روند نزولی است. حداقل هدف قیمتی این الگو، ارتفاع مستطیل، یعنی فاصلهی بین سقف و کفهای محدودهی نوسانات است.
ارتفاع الگوی فنجان و دسته در تکنیکال
- الگو سر و شانه
- الگوی سر و شانه چیست؟
- ویدیو آموزش الگوی سر و شانه
- الگوی سر و شانه به شما چه می گوید؟
- اصول اولیه الگوی سر و شانه
- درک الگوی سر و شانه ها
- استفاده از این الگو برای معامله
الگو سر و شانه
در این مطلب قصد داریم به بررسی الگو سر و شانه از آموزش های تحلیل تکنیکال بپردازیم.
الگوی سر و شانه چیست؟
الگوی سر و شانه ها یک شکل نمودار است که به عنوان یک خط پایه با سه قله ظاهر میشود، جایی که دو قله بیرونی از نظر ارتفاع نزدیک و قله وسط بالاتر است. در تحلیل تکنیکال، یک الگوی سر و شانه، شکلگیری نمودار خاصی را توصیف میکند که تغییر روند صعودی به نزولی را پیشبینی میکند
اعتقاد بر این است که الگوی سر و شانه یکی از قابل اعتمادترین الگوهای تغییر روند است. این یکی از چندین الگوی برتر میباشد که با درجات مختلف دقت نشان میدهد که روند صعودی به پایان خود نزدیک می شود.
ویدیو آموزش الگوی سر و شانه
الگوی سر و شانه به شما چه می گوید؟
الگوی سر و شانه از سه بخش تشکیل شده است:
- پس از روندهای صعودی طولانی، قیمت به اوج می رسد و متعاقباً کاهش می یابد تا یک فرورفتگی ایجاد کند.
- قیمت مجدداً افزایش مییابد تا بالاترین سطح قابل توجهی بالاتر از اوج اولیه تشکیل دهد و دوباره کاهش یابد.
- قیمت برای سومین بار افزایش مییابد، اما فقط تا سطح قله اول، قبل از اینکه یک بار دیگر کاهش پیدا کند.
قله اول و سوم شانه ها هستند و قله دوم سر را تشکیل می دهد. خطی که اولین و دومین فرورفتگی را به هم متصل می کند، خط گردن نامیده می شود.
الگوی سر و شانه معکوس نیز یک شاخص قابل اعتماد است که می تواند نشان دهد که روند نزولی در شرف بازگشت به روند صعودی است. در این حالت، قیمت سهام سه بار پایینترین حد متوالی میرسد که با رالیهای موقت جدا میشوند. از این میان، دومین فرورفتگی پایینترین (سر) و اولی و سومی کمی کمعمقتر (شانهها) میباشند. رالی نهایی پس از نزول سوم نشان می دهد که روند نزولی معکوس شده است و قیمت ها احتمالاً صعودی خواهند بود.
معامله گران و تحلیلگران به طور مداوم روندها و الگوها را هنگام تماشای بازار مطالعه می کنند به این امید که محتمل ترین حرکت قیمت بعدی را تشخیص دهند. شناسایی و شناسایی صحیح الگوها و درک اهمیت آنها برای موفقیت در معاملات ضروری است. الگوی سر و شانه به دلیل سابقه طولانی مدت و قابل اطمینان بودن در بین تحلیلگران بازار مهم است. در زیر، این الگو را به تفصیل مورد بحث قرار خواهیم داد و اهمیت آن را توضیح خواهیم داد و اینکه چگونه می توانید از استفاده از آن سود ببرید.
اصول اولیه الگوی سر و شانه
از نظر تحلیل تکنیکال، الگوی سر و شانه یک نمودار پیشبینیکننده است که معمولاً نشاندهنده معکوس روندی است که در آن بازار از صعودی به نزولی تغییر میکند یا برعکس. این الگو مدت هاست که به عنوان یک الگوی قابل اعتماد که معکوس شدن روند را پیش بینی می کند، مورد استقبال قرار گرفته است. مهم است که به خاطر داشته باشید که الگوی سر و شانه تقریباً هرگز کامل نیست، به این معنی که احتمالاً نوسانات قیمتی اندکی در بین شانهها و سر وجود خواهد داشت و شکلگیری الگو به ندرت در ظاهر آن کاملاً شکل میگیرد.
توضیح الگو
الگوی سر و شانه در میان سرمایه گذاران مورد پسند معامله گران است زیرا توانایی منحصر به فردی دارد که به آنها کمک می کند تا تخمین های هدف قیمت را پس از تکمیل الگو و در نهایت عبور از خط گردن تعیین کنند. همچنین به معامله گران امکان میدهد تا سفارش های توقف ضرر را انجام دهند. در مورد الگوی سر و شانه اوج، استاپ ها معمولاً بالاتر از قیمت بالای سر قرار می گیرند. با الگوی سر و شانه معکوس، استاپ ها معمولاً زیر قیمت پایینی که توسط الگوی سر شکل می گیرد قرار می گیرند.
بطور کلی الگو سر و شانه را جزء الگوهای معکوس کننده در نظر میگیریم. الن الگو همیشه در انتهای روند تشکیل میشود و با شکست خط گردن سیگنال تغییر روند را برای مان صادر میکند.
تصویر بالا را مشاهده کنید یک روند صعودی داریم (که با خط شماره 1 مشخص شده است)، یک سقف قیمتی (شماره 2) تشکیل شده، سپس یک اصلاح قیمت (خط شماره 3) اتفاق افتاده است و مجددا زمانی که قیمت شروع به افزایش کرده است(خط شماره 4)، موفق شده که سقف قبلی را به سمت بالا بشکند. در نتیجه سقف دوم(شماره 5) ما بالاتر از سقف اول میباشد. و مجددا قیمت موقع اصلاح ارتفاع الگوی فنجان و دسته در تکنیکال قیمت خودش را به سطح قبلی پایین کشیده است. و زمانی که دوباره قصد داشت از سطح افزایش پیدا کند، نشده که تا سقف قبلی بالا بیاید.
در نتیجه برداشت ما این است که قدرت خریداران در حال کاهش میباشد. و زمانی که خط گردن (شماره 6) شکسته میشود یعنی قیمت را به سطح پایین میشکند، سیگنال تغییر روند برای ما صادر میشود و ما به این نتیجه میرسیم که روند صعودی ما به اتمام رسیده است و در حال حاضر وارد یک روند نزولی شده ایم.
تصویر بالا را مشاهده کنید. یک روند نزولی(خط شماره 7) در ابتدا اتفاق افتاده است، سپس یک کفی ایجاد شده (شماره 8) و دوباره اصلاح قیمت تا شماره 9 و مجددا از این نقطه فروشنده ها تلاش کردهاند قیمت را پایین تر آوردند تا نقطه شماره 10 . کف قبلی ما (یعنی کفی شماره 8) اینجا شکسته شده است. مجددا خریداران از نقطه شماره 10 ابتکار عمل را بدست گرفتند و قیمت تا سطح قبلی افزایش پیدا کرده است و دوباره زمانی که قیمت دوباره قصد داشته که پایین تر بیاید موفق نشده که تا کف قبلی (شماره 10) کاهش پیدا کند.
در نتیجه زمانی که قیمت به خط گردن میرسد و خط گردن(خط شماره 11) ما به سمت بالا شکسته میشود سیگنال تغییر روند برای ما صادر میشود. و متوجه میشویم که روند نزولی به پایان رسیده است و ما وارد یک روند صعودی شدهایم.
قطعا الگو سر و شانه انقدر تمیز که شماتیکش را برای شما در تصاویر بالا رسم کرده ایم تشکیل نمیشود. در ادامه به سراغ نمودار رفته، تا آنجا کاملا متوجه این موضوع شوید.
ابتدا یک روند نزولی داریم (خط شماره 1) که قیمت کاهش پیدا کرده است. و کف شماره 2 برای ما تشکیل شده است. مجددا تا سطح شماره 3 قیمت بالا آمده است و دوباره کاهش قیمت (خط شماره 4) را داریم که کف قبلی یعنی کف شماره 2 را شکسته و پایین تر آمده و یک کف پایین تر (شماره 5) تشکیل شده است. سپس دوباره قیمت به همان سطح قبلی (شماره 6) افزایش پیدا کرده است و مجدد کاهش قیمت (خط شماره 7) را داریم و یک کف تشکیل شده است. در آخر هم یک افزایش قیمت دیگر رخ داده است.
بیان کردیم که الگو سر و شانه به آن اندازه ای که شماتیکش را برای شما رسم کردیم، تشکیل نمیشود. خط گردن ما در تصویر با خط شماره 8 مشخص است. شکستی در محدوده دایره شماره 9 اتفاق افتاده است که اگر ما تایم فریم را به پایین تر ببریم، بر روی شادو قیمتی و کندل هایی که بالای دایره شماره 9 است روی تایم فریم 5 دقیقهای و 15 دقیقهای داریم میتوانیم وارد معامله خرید شویم.
تارگت الگو سر و شانه به اندازه فاصله سر تا خط گردن میباشد که در تصویر بالا با خط شماره 10 مشخص شده است. Pivot پایین تر سر حساب میشود. محدودهای هم که قیمت چندین بار خودش را به آن رسانده و دوباره کاهش پیدا کرده است خط گردن ما میباشد.
ما میتوانیم از همان کندل ها که در بالا بیان کردیم وارد معامله میشویم. حد ضرر را بر روی کف قبلی تنظیم میکنیم. و کندل شارپی که بر روی شانه راست است کفی که تشکیل میشود همین نقطه است. حتی بر روی تایم فریم پایین تر هم که برویم یک کف معتبر به ما نمیدهد. در نتیجه حد ضرر را بر روی شانه سمت راست قرار میدهیم. و تارگت را هم به اندازه فاصله سر تا گردن قرار میدهیم. و در نهایت ارتفاع الگوی فنجان و دسته در تکنیکال مشاهده میکنید که تارگتمان، تاچ شده است.
توضیحات مختصر
- الگوی سر و شانه یک نشانگر تکنیکال با الگوی نمودار از سه قله است که در آن دو قله بیرونی نزدیک به ارتفاع و قله وسط بالاترین است.
- الگوی سر و شانه – که یکی از قابل اعتمادترین الگوهای معکوس روند در نظر گرفته می شود – شکل گیری نموداری است که تغییر روند صعودی به نزولی را پیش بینی می کند.
درک الگوی سر و شانه ها
الگوی سر و شانه زمانی شکل ارتفاع الگوی فنجان و دسته در تکنیکال ارتفاع الگوی فنجان و دسته در تکنیکال میگیرد که قیمت سهام به اوج افزایش یابد و متعاقباً به پایه حرکت صعودی قبلی کاهش یابد. سپس، قیمت بالاتر از قله قبلی افزایش می یابد تا “دماغ” را تشکیل دهد و سپس دوباره به پایه اصلی کاهش می یابد. در نهایت، قیمت سهام دوباره افزایش مییابد، اما تا سطح اولین قله اولیه شکلگیری قبل از اینکه یک بار دیگر به سمت پایه یا خط گردن الگوهای نمودار کاهش یابد.
- شاید دوست داشته باشید !
الگو سقف دوقلو
قسمت دوم : جفت ارزها و شاخص های ارز دیجیتال
قیمت سهام نتیجه یک بازی مداوم طناب کشی است. بالا یا پایین رفتن قیمت سهام نتیجه مستقیم تعداد افراد در هر تیم است. به کسانی که معتقدند قیمت سهام بالا می رود گاو نر می گویند و به کسانی که معتقدند قیمت سهام پایین می آید خرس می گویند. اگر تعداد بیشتری از سهامداران یک سهم خرس باشند، قیمت آن کاهش می یابد زیرا آنها سهام خود را می فروشند تا از دست دادن پول جلوگیری کنند. اگر افراد بیشتری خوشبین باشند، با خرید سرمایهگذاران جدید برای استفاده از این فرصت، قیمت افزایش مییابد.
استفاده از این الگو برای معامله
قبل از انجام هر معامله، مهم است که اجازه دهید یک الگوی سر و شانه کامل شود. اگر به نظر می رسد که الگو در حال شکل گیری است، یا در میانه شکل گیری است، نباید تصور کنید که به طور کامل توسعه می یابد و معاملات را بر اساس آنچه که فکر می کنید اتفاق می افتد، انجام می دهد. بازار میتواند بیثبات باشد و در یک لحظه تغییر کند، بنابراین به یاد داشته باشید که روندها را در حین پیشرفت تماشا کنید و صبور باشید. سعی کنید از پیش بینی بیش از حد گرفتار نشوید.
معاملات خود را از قبل برنامه ریزی کنید تا زمانی که شکسته شد، آماده حرکت به جلو باشید. مراقب متغیرهایی باشید که ممکن است نیاز به تغییر ورودیها، توقفها و اهداف سود شما را داشته باشند.
یک نقطه ورودی جایگزین وجود دارد که معاملهگران اغلب آن را انتخاب میکنند، با این حال، به دقت، صبر و اقدام سریع در زمان مناسب نیاز دارد. معاملهگرانی که از این رویکرد جایگزین استفاده میکنند، الگو را تماشا میکنند و – پس از شکسته شدن خط گردن – منتظر میمانند تا قیمتها به سمت بالا یا کمی بالاتر از سطح گردن حرکت کنند.
این یک تجارت محافظه کارانه تر میباشد که اغلب به معامله گر این فرصت را میدهد که با قیمت مطلوب تری وارد شود. با این حال، این احتمال وجود دارد که شما منتظر یک اصلاح باشید که هرگز ایجاد نمی شود و بنابراین فرصت معاملاتی را به طور کلی از دست بدهید.
۵ الگوی قیمتی قدرتمند در تحلیل تکنیکال
شناخت الگوهای قیمتی یکی از اولین مفاهیمی است، که معامله گران فنی از همان ابتدای شروع به کار در بازار سهام با آن مأنوس میشوند.الگوهای نموداری، بخش مهمی از تحلیل تکنیکال کلاسیک هستند و معاملهگرانی که با استفاده از نمودار به خرید و فروش سهام میپردازند، باید با این الگوها آشنایی داشته باشند.یکی از بارزترین ویژگیهای ابزار تحلیل تکنیکال، قابلیت تکرارپذیری آنهاست، به گونهای که به راحتی میتوان در هر نمودار و هر تایم فریم، آنها را مشاهده نمود. الگوهای قیمتی میتوانند به عنوان سیگنالی برای ورود، ابزار تایید و یا به منظور پیشبینی جهت و میزان تحرکات قیمتی بازار، مورد استفاده قرار گیرند. در این مقاله بر اساس محبوبیت و میزان کارایی، ۵ مورد از قدرتمندترین الگوهای نموداری را با ذکر جزئیات مهم توضیح خواهیم داد.این الگوها به ترتیب عبارتاند از:
سر و شانه، مستطیل، کف و سقف دوقلو، کف و سقف سهقلو و پرچم.تشخیص این الگوها در نمودار، کمک میکند تا بازار را بهتر درک کرده و نسبت به حرکات قیمت در آینده، ذهنیت داشته باشیم. به طور کلی الگوهای قیمتی به دودسته ادامهدهنده و بازگشتی تقسیم میشوند که الگوهای سر و شانه، سقف و کف دوقلو و سهقلو جزء بازگشتیها و پرچم و مستطیل در دسته الگوهای ادامهدهنده قرار میگیرند. طبق بررسیهای انجامشده از بین موارد مذکور، الگوی سر و شانه از منظر بسیاری از معامله گران، پرکاربردترین الگوی نموداری است. شناخت صحیح و درک عمیق این الگوها، منجر به این میشود که در معاملهگری به دید وسیعتری دستیابید، که همین توانایی میتواند مسبب رشد سرمایه و موفقیت در بلندمدت باشد.
نکات عمومی مربوط به الگوهای قیمتی
- حین تشکیل یک الگوی نموداری، تغییر حجم معاملات یک ابزار کمکی برای تایید صحت و قدرت الگو است.
- هرکدام از الگوهای قیمتی بر اساس ماهیتشان، یک هدف نموداری از پیشتعیین شده دارند. میزانتحقق این انتظارات، کاملاً به روند بازار بستگی دارد.
- هر چه شکلگیری یک الگو مدتزمان بیشتری طول بکشد، انتظار میرود که حرکات قیمتی بزرگتری در پیش باشد.
- بسیاری از الگوهای نموداری ازلحاظ جزئیات شباهت زیادی به یکدیگر دارند. از اینرو به منظور تمیز دادن آنها از یکدیگر، باید به عواملی نظیر شکستهای قیمتی، تغییر حجم معاملات و…، دقت کنیم.
- یکی از بهترین روشهای تشخیص شکست، افزایش حجم معاملات حین خروج قیمت از نواحی حمایت یا مقاومت است. هنگام استفاده از الگوهای قیمتی، همواره این نکته را در نظر داشته باشید.
- برخی صاحبنظران معتقدند به منظور اینکه الگوهای نموداری از قدرت بیشتری برخوردار باشند، باید در طول تشکیل الگو، حجم معاملات در نقاط کف و سقف به ترتیب از سمت چپ به راست نمودار کاهشیافته و در نقطه شکست، شاهد افزایش حجم معاملات باشیم.
۱- الگوی سر و شانه
تقریباً میتوان گفت محبوبترین و معتبرترین الگوی نموداری بازگشتی در تحلیل تکنیکال است، که کارایی آن به مرور زمان و در شرایط مختلفی اثباتشده است. تشکیل این الگو میتواند موجب وقوع یک نقطه عطف خیلی مهم یا یک اصلاح قیمت کوتاهمدت و معمولی باشد. بر اساس نمودار، الگوی سر و شانه کلاسیک یک سیگنال نزولی و سر و شانه معکوس نشانهای از احتمال وقوع روند صعودی است. به لحاظ هندسی، الگوی سر و شانه کلاسیک از شکلگیری سه قله به صورت متوالی تشکیل میشود که، دومین قله (سر) نسبت به سایرین (شانهها) بلندتر بوده و درنهایت طرحی شبیه به سر و شانههای انسان در نمودار به وجود میآید. درصورتی که چنین آرایشی به وسیله درهها شکل بگیرد، الگوی سر و شانه معکوس خواهیم داشت. این الگو معمولاً پس از یکروند قوی رخ میدهد و برحسب شرایط بازار، میتواند نشانهای از تغییر تمایلات جمعی و پتانسیل یک بازگشت قیمتی قریبالوقوع باشد.
تحلیل دقیق جریان عرضه و تقاضای حاکم بر روند شکلگیری الگوی سر و شانه در حالت کلاسیک نشاندهنده این است که در ابتدا خریداران بر بازار تسلط داشته و قیمت را تا سطح مشخصی افزایش دادهاند، سپس تعدادی از فروشندگان باعرضه سهام خود موجب کاهش قیمتها شده و اولین قله در نمودار تشکیل میشود. در ادامه با توجه به اینکه هنوز خریداران امید به صعود قیمت دارند، با افزایش حجم سفارشات خرید و عقبنشینی فروشندگان، بازار دوباره شروع به رشد خواهد نمود. این بار به دلیل تقویت انتظارات مثبت در میان معامله گران و با استناد به اتمام اصلاح قیمتی و آغاز موج جدید صعودی، جریان ورودی پول تقویتشده و سطح مقاومتی پیش رو (قله قبلی) نیز درهم شکسته و قیمت نقطه بالای جدیدی در نمودار ثبت میکند. سپس با توجه به صعود قیمتها، برخی خریداران قبلی به منظور محافظت از سود، اقدام به فروش نموده و در همین حین با اضافه شدن سایر فروشندگان، قیمت کاهشیافته و به سطح حمایتی (قله یا مقاومت قبلی که بر اساس قانون تبدیل سطوح تبدیل به حمایتشده) پیش روی خود میرسد که با افزایش فشار فروش این سطح نیز شکسته شده و درنهایت با شکلگیری یک موج سنگین نزولی قیمت تا حوالی دره اول سقوط میکند. در این مرحله دوباره تعدادی از خریداران سمج با سفارشات خرید خود موجب صعود قیمتها میشوند، با این تفاوت که اینروند صعودی دوامی نداشته و پس از صعود تا حدود قله اول، فروشندگان برای سومین باربر بازار مسلط شده و با فروشهای خود موجب شکلگیری یکروند نزولی قوی میشوند. کاهش قیمت حتی با رسیدن به خط روند حمایتی ناشی از اتصال دودره قبلی که خط گردن نامیده میشود نیز متوقف نشده و پس از شکست این سطح با حجم معاملات سنگین، روند نزولی قوی آغاز میشود. ازلحاظ روانشناسی این الگو بیانگر سه بار تلاش نافرجام خریداران در راستای ادامه روند صعودی است که، درنهایت با شکست رو به پایین خط گردن الگو، سیگنال قوی نزولی نمایان میشود. هدف قیمتی این الگو، حداقل به اندازه فاصله قله دوم تا خط گردن است. الگوی سر و شانه معکوس، دقیقاً یک تصویر آیینهای از حالت کلاسیک است، که بر اساس نحوه شکلگیری درهها قابلتشخیص میباشد. تفاوت در این است که برخلاف حالت کلاسیک، تشکیل این الگو تداعیکننده یک سیگنال صعودی است.
۲- الگوی سقف و کف دوقلو
یکی از پرتکرارترین الگوهای بازگشتی نموداری است. به همین جهت باید در مواقع خاص یا به همراه سایر ابزارهای تحلیلی استفاده شود، تا خطاهای احتمالی آن تا حد زیادی کاهش یابد. بهترین عملکرد این الگو، پس از حرکات شدید و طولانیمدت قیمت است. سقف دوقلو یک سیگنال نزولی و الگوی کف دوقلو نشانهای از احتمال صعود بازار است. ازلحاظ نموداری این الگو نشاندهنده دو بار تلاش نافرجام قیمت برای ادامه حرکت اصلی است، که درنهایت با تشکیل آن انتظار میرود روند غالب تغییریافته و بازار در جهت دیگری به مسیر خود ادامه دهد. الگوی کف دوقلو ازلحاظ تئوریک نشاندهنده این است که، پس از یکروند قوی نزولی سرانجام خریداران با غلبه بر فروشندگان توانستهاند، روند بازار را به صعودی تغییر دهند. اولین فاز افزایشی پس از یکروند نزولی قوی رخ میدهد، که درنهایت با تسلط دوباره فروشندگان، بازار افت میکند. نتیجه این فعل و انفعالات تشکیل اولین دره و قله است. با نزدیک شدن به سطح حمایتی ناشی از تشکیل دره اول، دوباره خریداران دست به کار شده و قیمت تا محدوده سقف قبلی افزایش مییابد. در این مرحله با توجه به تشکیل دودره پیاپی و درنتیجه آن، وجود یک سطح حمایتی قوی، حجم معاملات به طرز قابلتوجهی افزایشیافته و با شکست ناحیه مقاومتی قله اول، تغییر روند و سیگنال صعودی تایید میشود. در سقف دوقلو، دقیقاً شرایط تشکیل الگو بالعکس حالت مذکور بوده و خاصیت آن کاهش قیمتهاست. حداقل هدف تکنیکالی این الگوی نموداری در هر دو نوع سقف و کف، به اندازه فاصله بین قله و درهها از نقطه شکست است.
۳- الگوی سقف و کف سهقلو
درصورتی که الگوی دوقلو در شکست سطوح قیمتی ناتوان باشد و فعل و انفعلات میان خریداران و فروشندگان دوباره به همان صورت تکرار شوند، الگوی نموداری مشاهدهشده را کف و سقف سهقلو مینامند. معمولاً تشکیل این الگو در نمودار، نشانه بالقوهای از احتمال تغییر روند بازار است. ازآنجا که این الگو در ابتدا کف و سقف دوقلو بوده است، پس ازلحاظ روانشناسی و خواص تکنیکالی شباهت بسیاری به آن داشته و الگوی بازگشتی محسوب میشود. فلسفه روانی این الگو، گویای سه بار تلاش ناموفق گروهی از معامله گران در راستای ادامه روند غالب بازار است. ازآنجا که تشکیل الگوی سهقلو زمان بیشتری طول میکشد، به همین دلیل میتوان استنباط نمود که، سیگنال قدرتمندتری صادر کرده و درنتیجه قیمت در جهت شکست الگو، حرکت بیشتری داشته باشد. بهطور مثال در الگوی کف سهقلو، پس از اینکه فروشندگان ناتوانی قیمت در شکست قله اول را مشاهده کنند، به این نتیجه میرسند که توان صعودی بازار کاملاً تخلیهشده و باید منتظر ادامه روند نزولی باشند. اما در ادامه و با رسیدن به سطح حمایتی، دوباره خریداران با ورود پول هوشمند به بازار موجب افزایش قیمتها میشوند و اما این بار در آستانه مقاومت سخت ناشی از قلهها، با ورود خریداران جدید و افزایش قابلملاحظه حجم معاملات در نقطه شکست، الگو تایید و روند جدیدی در نمودار شکل میگیرد. بارزترین نکته هنگام شکست نواحی نموداری این است که، بسیاری از فروشندگان با مشاهده حجم معاملات هنگام عبور از سطوح و زمان طولانی شکلگیری الگو، در صف خریداران قرار میگیرند. همانند الگوی قبل، پس از شکست انتظار میرود که، حداقل به اندازه فاصله کف و سقف الگو در نمودار، نوسان قیمتی داشته باشیم.
۴- الگوی پرچم
اولین نوع از الگوهای ادامهدهنده که به معرفی آنها میپردازیم، الگوی پرچم است. این الگو اغلب در مواقع اصلاحی پس از شکلگیری یکروند قوی در بازار به وقوع میپیوندد. تشکیل الگوی پرچم پس از یکروند پرقدرت، اصطلاحاً موجب استراحت و تجدیدقوای بازار به منظور ادامه روند اصلی میشود. با توجه به ماهیت نموداری الگوی پرچم باید توجه داشت، فقط در مواقعی که روند مشخص و قابلاطمینانی داشته باشیم، میتوان به آن استناد کرد و استفاده از این الگو در بازارهای خنثی و بدون روند به هیچوجه توصیه نمیشود. بر اساس شکل نموداری، الگوی پرچم یک حرکت شارپ صعودی یا نزولی است که توسط یک سری حرکات اصلاحی کوچک بهصورت کانالهای افقی، مورب و یا کنج، متوقفشده و پس از مدت کوتاهی، بازار دوباره ارتفاع الگوی فنجان و دسته در تکنیکال به روند اصلی خود ادامه میدهد. هر چه فاز اصلاحی مدتزمان بیشتری طول کشیده و به سمت کنج سوق پیدا کند، انتظار میرود پس از شکست، حرکات قیمتی بزرگتری داشته باشیم. برعکس الگوهای بازگشتی، تشکیل پرچم صعودی، یک نشانه از افزایش دوباره قیمت و تشکیل پرچم نزولی از ادامه روند نزولی خبر میدهد. پس از شکست و تایید آن به وسیله حجم سنگین معاملات، انتظار داریم بازار حداقل به اندازه پایه پرچم، یعنی ابتدای شروع حرکت تا اولین قله یا دره تشکیلشده، تحرک قیمتی داشته باشد.
۵- الگوی مستطیل
الگوی مستطیل را میتوان نوعی پرچم دانست. اما باید میان آنها تمایز قائل شویم، زیرا ازلحاظ کارایی تفاوت بسیاری دارند. بهطور کلی این الگو نیز از نوع ادامهدهنده روند بوده و حرکتی خنثی مابین تحرکات اصلی یکروند پرقدرت محسوب میشود. زمانی که روند مشخصی قابلملاحظه باشد، در صورت مشاهده الگوی مستطیل در نمودار، میتوان بر مبنای آن تصمیمگیری نمود. ولی همانند الگوی پرچم در سایر مواقع که جهت بازار واضح نیست، کاربردی ندارد. از طرفی مستطیل به الگوهای سقف و کف چند قلو شباهت بسیاری دارد. زیرا در تمامی این اشکال نموداری، قیمت پس از حرکت در جهتی مشخص، برای مدتی در محدوده کوچکی بین حمایت و مقاومتهای افقی نوسان میکند. تشخیص دقیق این الگوها به وسیله جهت و شرایط شکست قیمت امکانپذیر است. محدوده نوسانی، محل تقابل خریداران و فروشندگان است که نتیجه آن، مسیر آتی بازار را مشخص میکند. همانند الگوی پرچم، شکست سقف مستطیل پس از یکروند صعودی یک سیگنال افزایشی بوده و شکست کف الگو نشانه ادامه روند نزولی است.حداقل هدف قیمتی این الگو، ارتفاع مستطیل یعنی فاصله بین سقف و کفهای محدوده نوسانات است.
الگوهای ادامه دهنده در تحلیل تکنیکال
ارائه تحلیل در بازار بورس امری جداییناپذیر است. در این بین تحلیل تکنیکال یکی از مهمترین ابزارهای تحلیل در بازار سرمایه به شمار میرود. در تحلیل تکنیکال اصطلاحات و مفاهیم مختلفی مورد بحث قرار میگیرد. یکی از آنها مفهوم الگوی ادامهدهنده میباشد. با استفاده از الگوی ادامهدهنده، دادههای مفید و مؤثر در تحلیل سهام و داراییهای مختلف، ارائه میشود که برای تعیین روند پیش روی سهام و پیشبینی آتی آن، نقش بسیار تأثیرگذاری دارد. در این مقاله سعی داریم تا به بررسی بیشتر در مورد الگوی ادامهدهنده و آموزشهای لازم آن بپردازیم و مطالبی که در ادامه بحث خواهیم کرد:
انواع الگوهای ادامهدهنده
- الگوی مثلث (الگوی مثلث افزایشی، الگوی مثلث کاهشی، الگوی مثلث متقارن)
- الگوی مستطیل (الگوی مستطیل افزایشی،الگوی مستطیل کاهشی)
- الگوی پرچم
- الگوی فنجان و دسته
الگوی مثلث
الگوی بعدی الگوی مثلث است که همانند تمامی الگوهای کلاسیک ادامه دهنده در فاز اصلاح بوجود میآید. همانطور که در شکل میبینید، نمودار بعد از یک حرکت صعودی شارپ، وارد یک فاز اصلاح در یک الگوی مثلث شده است. در اینجا هم همانند الگوهای ادامه دهنده قبلی با شکست مثلث به سمت بالا، وارد معامله میشویم، حد سود اولیه به اندازه قاعده مثلث بوده و حد سود نهایی به اندازه گام صعودی قبل است.
در اینجا دو حد ضرر را می توان با توجه به استراتژی معاملاتی تریدر تعیین کرد. یکی پایین ترین کف داخل مثلث و دیگری آخرین کفی که در مثلث تشکیل شده است.
طبق آن چیزی که در شکل ملاحظه میشود، در الگوی مثلث افزایشی، هرگاه نمودار قیمت، کفهای بالای خود را ثبت کند و به سمت متراکم شدن در حرکت باشد، بهنوعی تشکیل یک الگوی ادامهدهنده داده است. این روند میتواند در حرکتهای بعدی سهم تکرار شود و معمولاً روند صعودی در پیش میگیرد.
در الگوی مثلث کاهشی، انتظار داریم عکس الگوی مثلث افزایش رخ بدهد. در این الگو هر وقت، قیمت سهم به مقاومت نزدیک میشود، افت میکند. به این شکل که در نمودار قیمتی سهام، در نقاط بازگشتی، سقفهایی تشکیل میشود که هر کدام پایینتر از سقف قبلی خود است و در نهایت این روند، متراکمتر میشود تا جایی که شبیه شکل مثلثی رو به پایین میگردد. در این الگو، میتوان روند نزولی را برای حرکت بعدی سهام پیشبینی کرد تا جایی که از محدوده مثلث خارج شود.
الگوی ادامه دهنده مستطیل
یکی دیگر از الگوهای ادامه دهنده الگوی مستطیل (Rectangle Pattern) نام دارد که از نامش معلوم است دو ضلع تشکیلدهندهی آن موازی هم هستند. این الگو هم مانند سایر الگوها هم میتواند در روند صعودی شکل بگیرید و هم در روند نزولی و به دو دستهی مستطیل صعودی و مستطیل نزولی تقسیم میشود.
الگوی مستطیل صعودی
تصویر زیر شمای گرافیکی این الگو را نشان میدهد.
معمولا وقتی سهام حرکتشان را به خوبی ادامه میدهند، در میانهی مسیر استراحت میکنند. در همین زمان استراحت است که این الگو تشکیل میشود. در داخل این دو سطح افقی نوسانهای قیمتی اتفاق میافتد که نشان میدهند سهم در حال نفسگیری برای ادامهی مسیر است. میبینید که در اینجا دو خط بالایی و پایینی همان سطوح حمایت و مقاومت هستند که در الگوی مستطیل به خوبی قابل مشاهدهاند. هر بار که سهم به این سطوح برخورد کرده است واکنش نشان داده است.
همیشه به خاطر داشته باشید که داخل الگو معامله نکنید. نه خرید کنید و نه بفروشید. وقتی سهم داخل مستطیل نوسان میکند، شما باید از نقش معاملهگر خارج شوید و فقط در نقش نظارهگر ظاهر شوید. در این جا باید بسیار محتاط باشید. چرا که حتی در نقاط حمایت (خط سبز رنگ) که بسیار مهم هستند نیز نمیتوان با این تصور که الگوی مستطیل ایجاد شده وارد معامله شد. ممکن است این نقاط شکسته شوند و سهم در مسیری حرکت کند که انتظارش را نداشتید. پس بهتر است صبر کنیم تا ببینیم که آیا شکست از ضلع بالا اتفاق میفتد یا پایین.
پس از شکست باید برای ورود به سهم یا خروج از آن تصمیم بگیریم. در الگوهای ادامه دهنده مستطیل، شکست معمولا از سمت خط مقاومت اتفاق میافتد و پس از آن شاهد ادامهی روند قبلی خواهیم بود. اگر روند صعودی بوده است میتوان انتظار داشت که مجددا یک حرکت صعودی رخ دهد. در روند نزولی نیز انتظار ریزش داریم.
برای تعیین هدف در الگوهای مستطیلی ادامه دهنده نیز باید ارتفاع مستطیل را اندازه بگیریم. منظور فاصله میان خطوط حمایت و مقاومت است. پس از شکست به همان میزان انتظار رشد قیمت سهم را خواهیم داشت.
همچنین وقتی شاهد اصلاح زیاد در سهم هستیم و خطوط حمایت و مقاومت تشکیل میشوند، میتوان الگوی مستطیل نزولی را روی نمودار دید.
الگوی پرچم
الگوی پرچم یکی از الگوهای جذاب و پرکاربرد تحلیل تکنیکال است که در گروه الگوهای ادامه دهنده طبقهبندی میشود. منظور از الگوهای ادامه دهنده، آن دسته از الگوهایی است که با مشاهده آنها انتظار داریم قیمت روند قبلی خود را ادامه دهد. از نظر اغلب تحلیلگران حرفهای، شناخت الگوهای کلاسیک تحلیل تکنیکال مانند الگوی پرچم، کمک زیادی به ارتقای کیفیت تحلیل میکند. چرا که معتقدند که این الگوها ممکن است در آینده نیز تکرار شوند.
الگوی پرچم اغلب در میانه روند صعودی و یا نزولی نمایان میشود و ادامهدار بودن روند را تایید میکند. البته در شرایطی خاص این الگو به عنوان یک الگوی بازگشتی عمل میکند که در ادامه متن به توضیح آن پرداخته خواهد شد.
اجزای تشکیلدهنده الگوی پرچم
- پرچم: کانالی که قیمت در آن در حال نوسان است.
- میله پرچم: گام قیمتی که وارد کانال پرچم شده است.
استراتژی کسب سود از الگوی پرچم
در روند صعودی
الگوی پرچم در روند صعودی زمانی شکل میگیرد که نمودار قیمت بعد از صعود، وارد کانال نزولی با شیب کم شود و قیمت بین سقف و کف کانال دائماً در حال نوسان باشد. در این حالت نقاط امن خرید به صورت زیر خواهد بود:
۱- بعد از شکست سقف پرچم
۲- بعد از پولبک زدن نمودار قیمت به سقف پرچم
در روند نزولی
الگوی پرچم در روندهای نزولی زمانی شکل میگیرد که نمودار قیمت بعد از نزول، وارد کانال صعودی با شیب ملایم شود و قیمت بین سقف و کف کانال دائماً در حال نوسان باشد. در بازارهای دوطرفه، با ارسال سفارش فروش در نقاط امن این الگو میتوان به سود مناسبی دست یافت. این نقاط شامل موارد زیر است:
۱- بعد از شکست کف پرچم
۲- بعد از پولبک زدن نمودار قیمت به کف پرچم
الگوی فنجان و دسته
الگوی فنجان و دسته (Cup and Handle Pattern) یک الگوی نمودار در تحلیل تکنیکال است که در ظاهر به مانند فنجان و دستهٔ آن میباشد. فنجان در این الگو به شکل حرف U میباشد و دستهٔ آن بیانگر یک حرکت جزئی به سمت پایین میباشد. الگوی فنجان و دسته یک سیگنال صعودی (bullish) در نظر گرفته میشود. در نظر داشته باشید که معمولاً در سمت راست این الگو حجم معاملات کمتری را شاهد خواهیم بود. تشکیل این الگو ممکن است مدت کوتاهی مثل 7 هفته یا مدت طویلی مانند 65 هفته به طول بیانجامد.
نکات مهم:
همان طور که گفته شد الگوی فنجان و دسته یک الگوی تکنیکال است که شکل یک فنجان و دستهٔ آن را تداعی میکند بهطوری که فنجان به فرم حرف U بوده و دستهٔ آن دارای یک حرکت جزئی رو به پایین میباشد.
الگوی فنجان و دسته یک سیگنال صعودی (ادامهدهندهٔ روند صعودی) بوده و برای کشف فرصتهایی جهت ورود به معاملات خرید به کار میرود.
معاملهگرانی که از این الگو استفاده میکنند باید دستور سفارش خرید stop buy order را اندکی بالاتر از خط روند فوقانی این الگو قرار دهند. این دستور، دستوری است که پس از رسیدن قیمت به قیمت تعیینشده برای استاپ (بسته شدن معامله) عمل میکند و به یک معاملهٔ خرید در همان نقطه وارد میشود.
الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال
الگوهای قمیتی (Price Patterns) یا الگوهای کلاسیک شکلهای تکرارشونده در نمودار قیمت هستند. تحلیلگران تکنیکال از الگوهای قیمتی برای تشخیص نقاط برگشت و یا ادامهی روند استفاده میکنند.
فرقی نمیکند معاملهگر بازار بورس، فارکس و یا ارز دیجیتال باشید، این الگوها بسیار کارآمد هستند. کار با الگوهای قیمتی و تشخیص آنها دشوار نیست. در این مطلب قدرتمندترین الگوهای قیمتی را بررسی خواهیم کرد.
الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال
منظور از الگوهای قیمتی چیست؟
الگوهای قیمتی یا الگوهای نموداری پیکربندیهای تکرارشونده در نمودار قیمت هستند که با کمک خطوط روند و یا منحنیها مشخص میشوند. در تحلیل تکنیکال از این الگوها برای تشخیص محدودههای بازگشت روند و یا ادامهی آن استفاده میشود. البته باید بدانید که الگوهای تکنیکال با اندیکاتورهای تکنیکال متفاوت هستند.
از آنجایی که الگوهای قیمتی با استفاده از خطوط روند شناسایی میشوند. قبل از ورود به مبحث الگوها بهتر است کمی در مورد خطوط روند صحبت کنیم.
اهمیت خطوط روند در شناسایی الگوهای قیمتی
تحلیلگران تکنیکال از خطوط روند برای رسم مقاومتها و حمایتها استفاده میکنند. خطوط روند، خطهای صافی هستند که با اتصال مجموعهای از قلهها (سقف) یا درههای (کف) نمودار رسم میشوند. خط روند صعودی شیب رو به بالا و خط روند نزولی شیب رو به پایین دارد. خط روند افقی نیز نشاندهندهی بازار بدون روند (خنثی) است.
خطوط روند در الگوهای قیمتی تکنیکال
خطوط روند در سبکهای مختلف تکنیکال، با شیوههای متفاوتی رسم میشوند. برخی معتقدند که خطوط روند را باید از انتهای سایهی کندلها (Shadow) رسم کرد و برخی نیز خطوط روند را از انتهای بدنهی کندلها (Body) رسم میکنند.
بیشتر تحلیلگران تکنیکال معتقدند که محدودهی اصلی تحرکات قیمت در بدنهی کندلها اتفاق میافتد و سایهها دادههای خارج از محدودهی اصلی هستند. در نمودارهای روزانه بهتر است از قیمت بسته شدن کندلها استفاده کنید، زیرا این قیمت نشاندهندهی تمایل به نگهداری یا فروش در پایان روز معاملاتی است.
بهتر است حداقل از سه نقطه و یا بیشتر برای ترسیم خطوط روند استفاده کنید. خطوطی که با اتصال دو نقطه رسم میشوند اعتبار کمتری دارند.
با این مقدمهی کوتاه در مورد خطوط روند، وارد مبحث الگوهای قیمتی میشویم.
انواع الگوهای قیمتی
در یک دستهبندی کلی الگوهای قیمت به دو دسته تقسیم میشوند:
- الگوهای ادامهدهنده: نشاندهندهی وقفهای کوتاه در یک روند صعودی و یا نزولی هستند.
- الگوهای بازگشتی: تغییر روند از صعودی به نزولی و یا بالعکس را پیشبینی میکنند.
در ادامه در مورد این الگوها بیشتر سخن خواهیم گفت و مهمترین الگوهای بازگشتی و ادامهدهنده را شرح میدهیم.
الگوهای قیمتی ادامهدهنده
الگوهای ادامهدهنده در اصل یک وقفهی کوتاه در روند اصلی هستند. معمولا صعود و ریزش اوراق بهادار در یک مرحله اتفاق نمیافتد. در یک روند صعودی یا نزولی قیمت در محدودههایی استراحت میکند؛ الگوهای ادامهدهنده این محدودهها را مشخص میکنند.
تا زمانی که یک الگو تکمیل نشود، نمیتوان گفت که روند اصلی ادامه خواهد داشت یا خیر. نقطهی خروج از محدودهی الگو ادامه روند و یا معکوس شدن آن را تعیین میکند. به همین دلیل، خطوط روند باید با دقت بسیار رسم شوند تا محدودهی الگو به درستی شناسایی شود.
چند نکتهی کاربردی:
- در تحلیل تکنیکال توصیهی میشود روندها را ادامهدار فرض کنیم. به بیان دیگر فرض بر این است که یک روند ادامهدار خواهد بود، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.
- هر چه الگوها از نظر زمانی طولانیتر باشند و رفت و برگشتهای قیمت بیشتر باشد، حرکت بعدی قیمت قویتر خواهد بود.
- برای تایید الگوها میتوانید از حجم معاملات کمک بگیرید.
مهمترین الگوهای ادامهدهنده:
- پرچم سهگوش (Pennant)
- پرچم (Flag)
- کنج یا گُوِه (Wedge)
- مثلت (Triangle)
- فنجان و دسته (Cup and Handle)
الگوی پرچم سهگوش
الگوی پرچم سهگوش (Pennant) با دو خط روند که در پایان الگو همدیگر را قطع میکنند، مشخص میشود. در پرچم سهگوش یک خط روند صعودی و دیگری نزولی است. در حین تشکیل این الگو حجم معاملات کاهش مییابد و در نقطهی خروج شاهد افزایش حجم هستیم.
تصویر الگوی پرچم سه گوش penant در الگوهای قیمتی تحلیل تکنیکال
الگوی پرچم صعودی
الگوی پرچم صعودی (Bullish Flag) یا الگوی مستطیل صعودی با دو خط روند موازی شناسایی میشود. همانطور که از نام آنها پیداست در میانهی یک روند صعودی تشکیل میشوند. یک روند مثبت صعودی وجود دارد، سپس قیمت در یک ناحیه استراحت میکند. به بیان دیگر، پس از کمی استراحت و تشکیل الگو، روند صعودی دوباره از سر گرفته میشود. حجم در حین تشکیل الگو کاهش مییابد و پس از شکست شاهد افزایش حجم هستیم.
پرچم صعودی (Bullish Flag) – الگوی تکنیکال پرچم
الگوی پرچم نزولی
الگوی پرچم نزولی (Bearish Flag) بسیار مشابه پرچم صعودی است، با این تفاوت که در میانهی روند نزولی تشکیل میشود. اینجا نیز در یک روند نزولی یک ناحیهی تثبیت قیمت مشاهده میشود. در الگوهای پرچم نزولی نیز شاهد تغییر حجم هستیم. در هنگام تشکیل این الگو حجم کاهش و پس از شکست حجم افزایش مییابد. الگوی پرچم نزولی نیز توسط دو خط روند موازی شناسایی میشود. به شکل زیر نگاه کنید:
الگوی پرچم نزولی (Bearish Flag)
الگوی کنج (گُوِه)
کنج یا گوه (Wedge) بسیار شبیه به الگوی پرچم سهگوش است. اینجا نیز دو خط روند همگرا مشاهده میشود با این تفاوت که هر دو خط روند در یک جهت حرکت میکنند (هر دو خط یا صعودی هستند یا نزولی). الگوی کنج با شیب صعودی نشاندهندهی یک وقفهی کوتاه در روند نزولی است و بالعکس الگوی کنج نزولی در روندهای صعودی تشکیل میشود. همانند الگوی سهگوش و پرچم، در زمان تشکیل الگو حجم معاملات کاهش مییابد.
کنج در الگوی تکنیکال قیمتی (Wedge)
الگوی مثلث
الگوی مثلث (Triangle) از متداولترین الگوهای قیمتی هستند و نسبت به دیگر الگوها بیشتر مشاهده میشوند. در نمودارها سه نوع الگوی مثلث مشاهده میشود:
مثلث متقارن: بسیار شبیه به الگوی پرچم سهگوش است. زمانی شکل میگیرد که دو خط روند با جهت حرکت متفاوت به سهم هم همگرا شوند. در مثلث متقارن احتمال شکست به سمت بالا و یا پایین به یک اندازه است و باید تا زمان شکسته شدن صبر کنید.
مثلث صعودی: شامل یک خط روند افقی در بالا و یک خط روند صعودی در پایین مثلث است. در این نوع مثلث شکست خط روند به سمت بالا و در جهت صعود است.
مثلث نزولی: از یک خط روند افقی در پایین و خط روند نزولی در بالای مثلث تشکیل میشود. شکست معمولا رو به پایین و در جهت نزولی است.
تفاوتهای الگوی مثلث و پرچم سهگوش
- شکل هر دو الگو مخروطی است با این تفاوت که الگوی پرچم دارای یک میله است.
- الگوی پرچم یک الگوی کوتاهمدت است و حداکثردر چهار هفته تشکیل میشود. در حالی که تکمیل الگوی مثلث از چهار هفته تا چند سال ممکن است طول بکشد. به عبارت دیگر با عبوراز هفتهی چهارم، پرچم سهگوش تبدیل به یک مثلث تبدیل میشود.
- در الگوی پرچم شکست خط روند در نقطهی همگرایی است اما در الگوی مثلث معمولا زودتر از این نقطه شکست اتفاق میافتد.
الگوی فنجان و دسته
الگوی فنجان و دسته (Cup and Handles) یک الگوی ادامهدهندهی صعودی است. در این الگو قیمت پس از یک وقفه به روند صعودی ادامه میدهد.
در این الگو بخش فنجان شبیه یک کاسه و به شکل U است، دقت کنید که این بخش V شکل نیست. بخش دسته در اصل یک پولبک است و مشابه الگوی پرچم ساده یا پرچم سهگوش است. برای تایید این الگو باید صبر کنیم تا دسته تکمیل شود.
چارت مثال الگوی فنجان و دسته Cup and Handles
الگوهای قیمتی بازگشتی
الگوهای بازگشتی الگوهایی هستند که معکوس شدن روند را پیشبینی میکنند. با شکل گیری این الگوها روند قبلی متوقف شده و در مسیری مخالف روند جدید آغاز میشود.
الگوهای بازگشتی در سقف نشاندهندهی افزایش قدرت فروشندگان است و دلیل تشکیل الگوهای بازگشتی در کف افزایش قدرت خریداران است.
در الگوهای بازگشتی نیز همانند الگوهای ادامهدهنده هر چقدر زمان تکمیل شدن الگو طولانیتر باشد، حرکت قیمت پس از خروج از الگو بزرگتر خواهد بود.
مهمترین الگوهای بازگشتی:
- سر و شانه (Head & Shoulders)
- سقف و کف دوقلو (Double Tops & Bottoms)
- سقف و کف سهقلو (Triple Tops & Bottoms)
- گپ یا شکاف (Gap)
الگوی سر و شانه
الگوی سر و شانه (Head & Shoulders) در سقف و یا کف بازار تشکیل میشود. این الگو از سه موج تشکیل میشود. یک موج اولیه که با موجی بزرگتر ادامه مییابد؛ سپس موج سوم تشکیل میشود که تقریبا هم اندازه موج اول است. الگوی سر و شانه یک الگوی قدرتمند برای تشخیص تغییر روند است.
خط روندی که سه ارتفاع الگوی فنجان و دسته در تکنیکال موج را به هم متصل میکند خط گردن نام دارد. خط گردن میتواند شیبدار و یا افقی باشد. هر چقدر خط گردن زاویهی کمتری داشته باشد الگو معتبرتر است.
در حین تشکیل الگوی سر و شانه حجم معاملات معمولا کاهش مییابد و پس از شکست شاهد افزایش حجم هستیم.
چارت الگوی قیمتی سر و شانه معکوس
الگوی سقف و کف دوقلو
الگوی کف و سقف دوقلو (Double Tops & Bottoms) نشاندهندهی محدوههایی است که قیمت دو تلاش ناموفق برای عبور از حمایت یا مقاومت داشته است. در سقف دوقلو یا الگوی M، بازار در موج صعودی دوم برای عبور از مقاومت ناکام میماند و روند نزولی میشود. کف دوقلو یا الگوی W، زمانی اتفاق میافتد که بازار در شکست حمایت ناموفق است و در نهایت روند صعودی میشود.
الگوهای سقف و کف دوقلو بسیار معتبر هستند. برای تایید این الگو باید تا زمان شکسته شدن خط روند صبر کنید.
چارت الگوی سقف دوقلو و کف دوقلو
الگوی سقف و کف سهقلو
الگوهای سقف و کف سهقلو (Triple Tops & Bottoms) در نمودارها کمتر مشاهده میشوند. این الگو بسیار مشابه الگوی کف و سقف دو قلو است با این تفاوت که به جای دو موج شاهد سه موج صعودی یا نزولی هستیم. پس از تکیمل سقف سهقلو، روند نزولی میشود. با مشاهدهی یک کف سهقلو باید منتظر یک روند صعودی باشیم.
برای تایید الگوهای سقف و کف سهقلو باید تا شکسته شدن خط روند منتظر بماند.
چارت الگوی کف سه قلو و سقف سه قلو
الگوی شکاف (گپ)
الگوی شکاف یا گپ (Gap) زمانی شکل میگیرد که یک شکاف قیمتی بین دو دورهی معاملاتی (ساعتی، روزانه، هفتگی و…) ایجاد شود. این شکافها یک افزایش یا کاهش قابلتوجه در قیمت هستند. شکافها اگر در ابتدا و انتهای روند باشند یک الگوی بازگشتی و اگر در میانهی روند مشاهده شوند الگوی ادامهدهنده هستند.
به عنوان مثال ممکن است سهمی در پایان یک روز معاملاتی در قیمت 1000 تومان بسته شود و روز بعدی با قیمت 1100 تومان بازگشایی شود. این اختلاف به صورت یک شکاف در نمودار قابل مشاهده است. اخبار مثبت یا مفنی در مورد سهم یا گزارشهای مالی دلایل ایجاد شکافها هستند.
سه نوع گپ اصلی وجود دارد:
- شکاف گسست (Breakaway Gap): در ابتدای روندها شکل میگیرند.
- گپ یا شکاف خستگی (Exhaustion Gap): نشان از پایان یک روند دارند.
- شکاف فرار (Runaway Gap): در میانهی یک روند مشاهد میشوند.
گپ یا شکاف در الگوهای قیمتی تکنیکال
سخن پایانی
الگوهای قیمتی معمولا در زمان استراحت قیمت تشکیل میشوند. با توجه به نوع الگو، قیمت روند قبلی را ادامه میدهد یا وارد یک روند معکوس میشود. خطوط روند در شناسایی این الگوها بسیار مهم هستند. رسم صحیح خطوط روند نیازمند تمرین و تجربه است.
برای تشخیص بهتر الگوهای قیمتی از حجم معاملات استفاده کنید. معمولا در هنگام تکمیل الگو حجم کاهش مییابد و پس از شکست خط روند حجم افزایش خواهد یافت.
تعداد الگوهای قیمتی بسیار بیشتر از موارد ذکر شده در این مطلب است. در پایان ما سایت الگوهای نموداری آقای توماس بولکوفسکی را به عنوان یک مرجع عالی به شما معرفی میکنیم.
دیدگاه شما