رصد بازارها در بهار 96
دنیای اقتصاد - زهرا رحیمی: اولین فصل از سال 96 روز چهارشنبه در شرایطی به پایان رسید که عملکرد بورس تهران در این بازه زمانی را میتوان در دو دوره کاملا متفاوت ارزیابی کرد. بازار سهام کشور در حالی که در دو ماه ابتدای سال گوی سبقت را از دیگر بازارهای موازی ربوده بود، در خرداد ماه با ثبت چهار هفته متوالی منفی در کارنامه خود و افت 3درصدی شاخص کل، بازی را به بازار پول واگذار کرد. تخلیه بخش اعظم بازدهی بورس در دو ماه نخست سال طی خرداد ماه در شرایطی صورت گرفت که به نظر میرسد با توجه به اصلاح نسبتا چشمگیر قیمتها و جذابتر شدن ارزشگذاری سهام (قرار گرفتن نسبت P/ E بازار در سطح 8/ 6)، میتوان نسبت به توقف افت قیمتها و در ادامه تغییر مسیر بورس تهران امیدوار بود.
همانطور که اشاره شد، شرایط بازار سهام در فصل بهار را باید در دو دوره متفاوت بررسی کرد.دوره اول از ابتدای فروردین تا اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری.دوره دوم از زمان اعلام نتایج انتخابات ریاستجمهوری تا پایان خرداد ماه. بورس تهران فعالیت خود در ابتدای سال جاری را پس از ریزش قابل توجه قیمتها در انتهای سال 95 (با هدف تامین نقدینگی شب عید توسط بورسبازان) و همچنین پیشبینی قابلقبول شرکتها از سود سال مالی 96 با صعود آرام قیمتها آغاز کرد. این صعود البته در یک فضای رکودی شکل گرفت به این علت که تمرکز سهامداران به دلایل مختلفی که پیشتر به کرات تشریح شد، بیشتر در نمادهای کوچک بورسی بود. نشانههای این موضوع در تفاوت رشد شاخص کل و شاخص هموزن در آن بازه زمانی به خوبی محسوس بود.در ادامه باور فعالان بورس به بهبود اوضاع اقتصادی در آستانه انتخابات ریاستجمهوری و ورود پولهای تازه باعث شد معاملات سهام بهطور فزایندهای رونق یابد. پولهایی که البته همچنان بخش اعظمی از آن راه نمادهای کوچک را در پیش گرفتند. با نزدیک شدن به برگزاری انتخابات ریاستجمهوری در اردیبهشتماه این هیجان مثبت به نمادهای بزرگتر نیز تا حدودی منتقل شد.این موضوع باعث شد شاخص کل از کانال 81 هزار واحدی نیز عبور کند. تا پایان هفته اول خرداد ماه بورس تهران با رشد حدود 1/ 5 درصدی شاخص کل با ثبت 9 هفته صعودی متوالی در کارنامه خود پیشتاز بازارهای موازی بود.پس ازآن اما بورس مسیر دیگری را برای خود برگزید.
با مشخص شدن نتایج انتخابات و عبور از ابهام این موضوع، قیمتها در مسیر اصلاح قرار گرفتند. در گزارشهای «دنیای اقتصاد» به کرات اشاره شد که رشدهای قیمتی در بازار سهام در دوره اول، مبنای بنیادین چندانی نداشت و تنها دلیلی که بورس تهران را در مسیری صعودی قرار داد، ورود نقدینگی جدید به بازار سهام و هیجان پیش از انتخابات بود.از آنجا که مبنای بنیادینی برای رشد شاخصهای بورس وجود نداشت، این انتظار وجود داشت که قیمت سهام با کوچکترین موضوعی رو به نزول بگذارد. این سیر نزولی قیمتها در روزهای ابتدایی خرداد ماه با بهانه افت قیمتهای جهانی صورت گرفت. برخی از معاملهگران با شناسایی سود در سمت عرضه سهام قرار گرفتند.برخی سهامداران نیز که پیش از برگزاری انتخابات صرف توجه به این موضوع را بدون توجیه منطقی از نظر بنیادی مبنای خرید خود (در قیمتهای به نسبت بالاتر) قرار داده بودند، پس از انتخابات ریاست جمهوری و گذر از هیجان آن، تحت تاثیر نگرانیها از وضعیت نزول آتی قیمتها موجب تشدید صفوف فروش شدند. افت قیمتها در بازارهای جهانی، افزایش نگرانی از تصویب تحریمهای جدید در سنای آمریکا در کنار برخی ابهامات صنایع همچون بانکها در کنار نرخ سود بانکی بالا موجب شدند که بازار سهام در مسیر ریزش قیمتها قرار گیرد.به عبارت دیگر میتوان گفت با عبور از موج خوشبینی اولیه ناشی از هیجانات سیاسی، بازار بار دیگر به دشواریهای موجود در عرصه اقتصاد کشور و همچنین عرصه بینالمللی توجه کرد. موارد مذکور هر کدام با یک اثر وزنی مشخص بهانههایی بودند که موجب شدند در خرداد ماه شاخص کل بیش از 3 درصد از بازدهی بورس (از ابتدای سال تا پایان هفته اول خرداد) را تخلیه کند. این تخلیه بازدهی البته با یک رکود چشمگیر همراه شد. با فقدان نشانههای رشد از منظر بنیادی در کنار ابهامات به وجود آمده در عرصه اقتصادی و بینالمللی (افزایش ریسکها)، فضای صبر و انتظار توام با رکود شدید در معاملات سهام به وجود آمد.به طوریکه طی معاملات خردادماه بهویژه در نیمه دوم این ماه ارزش معاملات خرد سهام و حق تقدم در بیشتر روزها، به زحمت به 70میلیارد تومان میرسید.
طی معاملات خرداد ماه بازار به لحاظ متغیرهای مهمی نظیر حجم و ارزش معاملات خرد، در رکود عمیقی به سر میبرد. متوسط حجم و ارزش معاملات روزانه در این بازه زمانی حدود 406 میلیون سهم و 93 میلیارد تومان بوده است. متوسط این متغیر نسبت به اردیبهشت ماه افت حدود 48 درصدی در حجم و افت حدود 44 درصدی در ارزش معاملات را تجربه کرده است. این موضوع حکایت از فراگیر شدن یک فضای رکودی در معاملات سهام دارد. در مجموع طی معاملات خرداد ماه شاهد انتقال 167 میلیارد تومان از پرتفوی معاملهگران حقیقی به سبد سهام حقوقیها بودیم.در معاملات اردیبهشت ماه نیز معاملهگران بازار سهام شاهد تغییر مالکیت 103 میلیارد تومانی به نفع حقوقیها بودند.این امر در شرایطی صورت گرفت که مشارکت حقیقیها در سومین ماه از سال بر خلاف اردیبهشت ماه سال جاری بالاتر از سرمایهگذاران حقوقی بوده است. مشارکت این سهامداران که طی معاملات اردیبهشت ماه به حدود 45 درصد نیز رسیده بود، در معاملات خرداد ماه به بیش از 60 درصد افزایش یافت.کارشناسان معتقدند در فضای رکودی معاملات خرداد ماه تحت تاثیر ریسکهای موجود در فضای بازار، بیشترین میزان مشارکت در بازار از سوی حقیقیها عمدتا با انگیزههای سفته بازی صورت گرفته است. در نتیجه افزایش درصد مشارکت به دلیل کاهش شدید ارزش کل معاملات بوده است که سهم سفتهبازان را بیشتر نشان داده است.
بررسیهای «دنیای اقتصاد» از وضعیت معاملات سهام در فصل بهار حاکی از این است که در بیست سال گذشته، تنها در پنج سال، بورس تهران در بهار نظاره گر افت نماگر خود بوده است. در سالهای اخیر، بهار 95 و بهار 93 نماگر بازار سهام افت چشمگیر به ترتیب 5/ 9و 8/ 7 درصدی را تجربه کردند. عمده دلیل افت نماگر بازار سهام در این دو مقطع به رشدهای چشمگیر قیمتی و عمدتا بدون پشتوانه بنیادی در انتهای سال قبل از هر مقطع باز میگردد.( زمستان 94 تحت تاثیر رشد عمومی قیمت سهام با لیدری خودرو و در سال 92 تحت تاثیر رشد بیش از 100 درصدی شاخص سهام در سال 92).
بهار سال 94 روز چهارشنبه در شرایطی به پایان رسید که بار دیگر بازار پول با ثبت بازدهی حداقل 75/ 3 درصدی صدرنشین بازارهای سرمایهگذاری کشور در سه ماه اول سال شد ( نرخ رسمی سود بانکی 15 درصد در نظر گرفته شده است). در این میان بازار سهام با ثبت بازدهی 2 درصدی در رتبه بعدی جای گرفت.بازارهای سکه و ارز به ترتیب با زیان های 3/ 0 و 4/ 0 درصدی قعر جدول بازدهی بازارهای سرمایهگذاری کشور را به خود اختصاص دادند. همانطور که اشاره شد بورس تهران در سال جاری بازدهی بیش از 5 درصدی را نیز به خود دیده بود.بخش اعظم این بازدهی با افت عمومی قیمتها طی معاملات خرداد ماه و افت بیش از 3 درصدی شاخص کل، تخلیه شد.بازار سهام طی معاملات خرداد ماه با تجربه سه کانال شکنی در مسیر نزول قیمتها، زیاندهترین بازار سرمایهگذاری در سومین ماه از فصل بهار شد( زیان 3 درصدی). بازار ارز و سکه نیز در خرداد ماه به ترتیب افت 3/ 0 و 7/ 0 درصدی را تجربه کردند.
بررسی وضعیت صنایع بورسی در فصل بهار معاملات بورس به کدام سمت میرود؟ نیز نشان میدهد که در این بازه زمانی 23صنعت با رشد و 12 صنعت با افت شاخص مواجه شدهاند. صنایع محصولات کاغذی، قند و شکر و رایانه با بازدهیهای به ترتیب 1/ 68، 2/ 48 و 9/ 38 درصد، رتبههای نخست جدول بازدهی صنایع بورسی در بهار را به خود اختصاص دادند. در گروه محصولات کاغذی، نمادهای «چکاوه» و «چکاپا» بدون وقوع رخدادی قابل توجه سقفهای تاریخی قیمتی خود را شکستند و این معاملات بورس به کدام سمت میرود؟ موضوع صنعت محصولات کاغذی را صدرنشین جدول بازدهی صنایع در فصل بهار قرار داد.
در گروه قند و شکر با در نظر داشتن عدم وقوع رخداد خاص و اثرگذار مهمی در عرصه بازارهای جهانی، به نظر میرسد ورود نقدینگی به سهام قندیها در کنار گزارشهای پیشبینی نسبتا مثبت شرکتهای زیرمجموعه از جمله دلایل تشدید تقاضای سهام این گروه بوده است.گروه رایانه نیز تحت تاثیر رشد نمادهای زیر مجموعه خود به ویژه «آپ» رشد چشمگیری را از ابتدای سال کسب کرد.این سه گروه طی معاملات هر سه ماه نخست سال، جزو سه صنعت پربازده بودند.پیشتازی این سه صنعت طی فصل بهار بیشتر تحت تاثیر ورود نقدینگی ماجرا جو به بازار سهام ارزیابی میشود.البته روند رشد قیمتها در نمادهای زیرمجموعه این در خرداد ماه تحت تاثیر نزول عمومی قیمتها در بورس تهران با شتاب بسیار کمتری دنبال شد. موضوعی که از کاهش هیجان موجود در معاملات معاملات بورس به کدام سمت میرود؟ سهام حکایت دارد.
در سوی دیگر جدول بازدهی صنایع عمده گروههای وابسته به بازارهای جهانی قرار دارند. گروههای استخراج کانههای فلزی، ساخت محصولات فلزی و استخراج نفت و گاز نیز با ثبت زیان به ترتیب 8/ 01، 8/ 6 و 2/ 6 درصد زیاندهترین صنایع طی معاملات فصل بهار بودند. فعالان تالار شیشهای همگام با افت قیمت در بازار نفت و دیگر بازارهای جهانی از جمله نفت مس، روی، سرب و سنگ آهن شاهد تشدید فشار فروش در نمادهای وابسته به این بازارها بودند. گفتنی است طی معاملات روزهای پایانی خردادماه، قیمتها در بازارهای جهانی رشدهای نسبتا مناسبی را تجربه کردند. دو صنعت خودرو و محصولات شیمیایی نیز در صدر صنایع با بیشترین حجم و ارزش معاملات طی معاملات اولین فصل سال قرار داشتند. شاخص خودرو و محصولات شیمیایی در بهار 69 رشدی به ترتیب 9 و 8/ 1 درصدی را ثبت کردهاند.
صنعت پرخبر این روزهای بازار سهام یعنی گروه بانکی نیز در این بازه زمانی زیان 4/ 2 درصدی شاخص را تجربه کرده است.در این گروه هر چند اصلاح نظام بانکی از دید کارشناسان میتواند به بهبود وضعیت این صنعت منجر شود، اما در روزهای پایانی خرداد ماه تحت تاثیر موضوع ادغام بانکها که یکی از موارد اصلاح نظام بانکی است، نمادهای وابسته تحت تاثیر تشدید فشار فروش، افتهای چشمگیری را تجربه کردند.شاخص صنعت بانکی در پایان معاملات روز چهارشنبه در کف 42 ماهه خود قرار گرفته بود. به نظر میرسد روند آتی سهام این صنعت بیش از هر چیزی به استنباط معاملهگران نسبت به تغییرات انجام شده در این صنعت وابسته است. باید دید تحلیل معاملهگران از جراحی نظام بانکی که امروز و فردا حتمی به نظر میرسد در قبال سهام بانکی چه موضعی پیش روی آنها قرار میدهد. چنانچه قرار باشد فعالان بازار خوشبینی احتمالی خود را به اصلاح نظام بانکی نشان دهند، باید انتظار داشت که قیمت سهام بانکها از همین محدودهها رشد خود را آغاز کند اما چنانچه انتظارات فعالان بازار بر این مبنا صورت بگیرد که اوضاع بانکها بهتر از این نخواهد شد، باید شاهد شکست محدوده حمایت بانکها بود.
حال و آینده بورس با و بدون برجام
کارشناس بازار سرمایه با بررسی حال و آینده بورس با و بدون برجام، تحلیلی کلی از وضعیت چند صنعت طی سه ماه سوم سال ارایه کرد.
به گزارش بیدار بورس، شروین شهریاری درباره وضعیت معاملات بازار سهام و صنایع بورسی در هفته گذشته با انتشار متنی با عنوان "تغییر فرمان انتظارات در بورس؟ " در دنیای اقتصاد اعلام کرد : بازار سرمایه در هفته قبل، وضعیتی رخوتآلود داشت که با ازدسترفتن کانال ۴. ۱میلیون واحدی شاخص کل توام شد. هر چند در روزهای پایانی، جو بازار اندکی بهبود یافت که آنهم مانع از افت ۶. ۱درصدی شاخص در مقیاس هفتگی نشد. ارزش معاملات روزانه در واکنش به عبور دلار آزاد از مرز ۳۰ هزارتومان، شاهد بهبود اندک به محدوده سههزار میلیارتومان در روز بود. البته بهنظر میرسد هنوز برای داوری درباره اثر تحولات ارزی بر بازار سهام زود است.
حال و آینده بورس با و بدون برجام
آنچه مشخص است اینکه با تعویق احیای توافق هستهای، امید به رفع تحریمها در کوتاهمدت کاهش یافته و همین مسئله نهتنها بر معاملات سهام صنایع موسوم به برجامی (نظیر خودروسازان و بانکها) اثر گذاشته بلکه به دلیل کمرنگشدن انتظارات قبلی مبنی بر تعدیل چشم انداز تورمی و کنترل کسری بودجه دولت بر کلیت فضای بورس نیز موثر بود.
با این حال توجه به این نکته حائز اهمیت است که قدرتمندترین روندهای صعودی در بازار سهام ایران، مقارن با دورههای کاهش ارزش ریال و جهش سود آوری ریالی صادر کنندگان شکلگرفته است. از اینرو با توجه به ارزشگذاری متعادل سهام در سطوح کنونی، نگرانی عمدهای از تحولات برجامی متوجه کلیت بازار نیست و بسته به تحقق یکی از سناریوهای سیاسی، بخشهای متفاوتی از صنایع مهم بورس مستعد بهبود سودآوری و کسب بازدهی در افق میانمدت هستند.
مرسوم است که میگویند در بازارهای مالی "آینده" مورد معامله قرار میگیرد. به این معنا که آنچه جریان عرضه و تقاضا را شکل میدهد بیش از آنکه به اخبار روز مربوط باشد به گمانهزنی سرمایهگذاران در خصوص تحولات آتی باز میگردد. مصداق این گزاره در نوسانات اخیر دلار قابل مشاهده است. به نحوی که به رغم عدم تغییر وضعیت تحریمها، انتظار اولیه از احیای توافق هستهای باعث تقویت ۱۰ درصدی ارزش ریال شد و در هفته گذشته هم کمرنگشدن این انتظارات منجر به معکوس شدن روند و بازگشت دلار به سطوح قبلی شد.
بازار سهام به طور کلی واکنش ملایمتری به سرخط اخبار نشان داده و شاهد نوسان معناداری نبود اما از نگاه کلیتر میتوان به ارزیابی آثار تعویق مذاکرات بر بازارها پرداخت. واقعیت این است که شرایط کنونی بیشترین مشابهت را با دوره قبل از دور آخر مذاکرات وین در مرداد ماه دارد.
ویژگی آن دوره عبارت بود از پیگیری سیاست پولی نسبتا انقباضی توسط بانک مرکزی بهمنظور مهار تورم، بهبود درآمدهای نفتی ناشی از نرخ مناسب فروش نفت و نیز مداخله نسبی بازار ساز به منظور کنترل کاهش ارزش ریال بهطور همزمان.
در همین حال، سایه احتمال توافق و ادامه مذاکرات هم بر بازارها سنگین ارزیابی میشود. خروجی این شرایط، عبارت بود از توقف رشد دلار در کانال ۳۲ هزارتومانی و رکود نسبی بورس در سطوح بالاتر از محدوده فعلی شاخص.
در وضعیت کنونی هم رعایت نسبی انضباط پولی ادامه یافته و قیمت نفت نسبتا بالا بوده و احتمال ادامه مذاکرات و عدم تمایل طرفین در ورود به تقابل مانند گذشته ادامه دارد. به این معاملات بورس به کدام سمت میرود؟ ترتیب بهرغم رشد سریع نرخ ارز آزاد، انتظار میرود تا روند جاری با مداخله بازارساز کند شود و شاخصکل نیز با عنایت به اصلاح اخیر، مستعد افزایش ملایم و حتی بازگشت به کانال ۴. ۱میلیون واحدی ناشی از بهبود معاملات سهام شرکتهای بزرگ باشد.
پیش بینی کلی چند صنعت در سه ماه سوم سال
یکی از عوامل تضعیف روند معاملات بورس در ماهجاری، محتوای گزارشهای ماهانه شرکتها بود که این اطلاعیهها، صنایع انرژی بر شامل فولاد سازان و معدن کاران، تضعیف قابل ملاحظه عملکرد تولید در ماه مرداد را تجربه کردند اما این کاهش منحصر به این صنایع نماند و طیف وسیعی از تولیدکنندگان سیمانی، لاستیکسازان و حتی خودروسازان را دربر گرفت.
بررسیها نشان میدهد رکود تولید صنایع در اینماه به قطع ادواری برق کارخانهها مرتبط بوده و فعالیت صنایع را به نحو گستردهای متاثر کرده است. این وضعیت در شهریور نیز احتمالا ادامه یافت. زیرا گرمای هوا کماکان تعدیل نشده است. در این میان برخی عوامل دیگر شامل رکود تقاضا موجب انباشت محصولات فولادی، سنگآهن و حتی سیمان در انبارها شده ولی در افق کوتاه مدت زمینه تغییر این وضعیت وجود دارد.
درهمین راستا از مهرماه با توجه به شرایط جغرافیایی ایران، آب و هوا در گستره وسیعی به سمت اعتدال پاییزی میرود و نیاز برق برای مصارف سرمایشی در بخش خانگی به طور قابلتوجهی تعدیل میشود. علاوهبر این تا اواخر آذر از حیث تامین گاز صنایع نیز محدودیت خاصی وجود نخواهد داشت و با توجه به عدم افزایش تقاضای بخش خانگی، امکان ارتقای تولید اکثر صنایع نسبت به دو فصل تابستان و زمستان فراهم میشود. از سوی دیگر، با چرخش فرمان انتظارات در بین فعالان اقتصادی، رویکرد قبلی مبنیبر تعویق تقاضا و چانهزنی بر سر قیمت، جای خود را به تعجیل در تصمیم گیری و اقدام به خرید میدهد که نشانههای اولیه آن هفته گذشته در بین متقاضیان بورس کالا قابلرصد بود.
به این ترتیب بهرغم گزارشهای ضعیف ماهانه مرداد و احتمالا شهریور، میتوان انتظار دوره مناسب از منظر افزایش تولید شرکتها در فصل پاییز را داشت. دورهای که در ترکیب با احیای تقاضا و موجودی مناسب انبار بنگاهها، امکان ثبت ارقام مناسب فروش در گزارشهای فصل سوم را فراهم میسازد.
اثر تصمیم بانک مرکزی آمریکا بر شاخص جهانی دلار
به طور تاریخی، پیچیدهترین شرایط برای بازارهای ریسکپذیر شامل قیمت مواد خام و کالاها در سطح جهانی وضعیتی است که همزمان ارزش دلار در برابر سایر ارزهای بینالمللی و نیز نرخ بهره قابلدریافت در اوراقبدهی دلاری در حال صعود است.
در حوزه ارزش دلار، شاخص این ارز (موسوم به DXY) در ۶ ماه اخیر بیش از ۱۰ درصد افزایش یافت. سیاست انقباضی پولی فدرال رزرو در کنار نگرانیها از تامین انرژی اروپا در فصل زمستان و نیز چسبندگی ارقام تورم موجبشده تا دغدغه سرمایهگذاران در خصوص ادامه افزایش بهره توسط بانک مرکزی آمریکا و تقویت دلار پابرجا بماند.
بر این اساس، بازار انتظار دارد در هفته جاری نرخ بهره شبانه سپردهگذاری دلار نزد بانک مرکزی آمریکا با ۷۵. ۰درصد افزایش به بازه ۳ تا ۵. ۳درصد برسد و تا پایان سال نیز این رقم به محدوده ۴ درصد (بالاترین سطح در ۱۵ سال گذشته) بالغ شود. پیامد این شرایط، تداوم فشار ناشی از دلار قوی و رشد بهره بر قیمت داراییها خواهد بود. وضعیتی که برای بازار کالایی و شرکتهای مرتبط با قیمتهای جهانی به معنای عدم امکان افزایش معنادار نرخهای فروش تا زمان تغییر سیاست پولی بانک های مرکزی غربی و فروکشکردن تورم است.
اصول تعیین حجم معاملات در بازار سهام
در مطالب پیشین از سری مقالات مدیریت سرمایه بلاگ آسان بورس، به اهمیت مدیریت دارایی در معاملات بازار سهام و مفاهیم اصلی این مبحث یعنی ریسک، بازده و ارتباط آنها با یکدیگر اشاره نمودیم.در این مقاله، به شرح اصول تعیین حجم معاملات بر اساس ریسک، خواهیم پرداخت.
حجم معامله عبارت است از؛ تعداد واحدهایی از یک دارایی که با پرداخت معادل قیمتی، میتوانیم مالکیت آن را بدست آوریم. واحد شمارش دارایی در انواع بازارهای سرمایه گذاری متفاوت است. برای مثال؛ شمشهای طلا را بر اساس گرم، ارزها را بر اساس اسکناس با عدد مشخص و سهام شرکتها را بر اساس برگه سهم معامله میکنند. به بیان سادهتر حجم معاملات در بازار مالی، از تقسیم مقدار سرمایه بر قیمت هر واحد دارایی، محاسبه میشود. مثلاً اگر شما ۱۰۰ میلیون تومان سرمایه در اختیار داشته و قیمت هر برگه سهم شرکت ملی صنایع مس ایران معادل ۲۰۰ تومان باشد؛ حداکثر میتوانید ۵۰۰ هزار برگه سهم از این شرکت را خریداری کنید.
از بررسی محاسبات فوق، در نگاه اول اینگونه استنباط میشود که با مفهوم بسیار سادهای مواجه هستیم و به راحتی هر کس میتواند پیش از ورود به معامله، عدد نهایی حجم را محاسبه نموده و سپس اقدام به خرید سهام نماید! اما منظور از تعیین حجم معاملات، گزینش حجم بهینه متناسب با ریسک احتمالی موقعیت معاملاتی است که در ادامه به نحوه انجام محاسبات آن میپردازیم.
علت اصلی اهمیت تعیین حجم معاملات در بازارهای مالی، توجه به ریسک معامله و رعایت مدیریت سرمایه است. زیرا ریسک ناشی از یک موقعیت معاملاتی، کاملاً با حجم سرمایه گذاری مرتبط است.
حجم بالاتر، سود بیشتر!؟
زمانی که با حجم بالایی وارد معامله شویم، ریسک بالاتر و بالطبع بازدهی بیشتری نیز در انتظارمان خواهد بود؛ زیرا در هر دو حالت صحیح یا غلط بودن پیشبینی ما نسبت به وضعیت آتی بازار، به دلیل اینکه تعداد بیشتری از آن دارایی را در اختیار داریم، به همان نسبت سود و زیان بیشتری هم خواهیم داشت. سرمایه گذاری صحیح و منطقی بدین معنی است که، هیچگاه تمام سرمایه خود را درگیر یک موقعیت معاملاتی خاص نکنیم و همیشه با توجه به حداکثر ریسک قابل تحمل، حجم معامله مد نظر خود را تعیین نماییم. در واقع باید با بخشی از سرمایه خود وارد بازار شده و نقاط خروج مشخصی داشته باشیم تا، قسمت کوچکی از دارایی خود را در معرض خطر قرار داده و به بقای بلند مدت ما در بازار، آسیبی وارد نشود.به منظور تبیین تأثیر حجم در ریسک و بازده ناشی از سرمایه گذاری، یک موقعیت معاملاتی زیانده را با دو معاملهگر دارای رویکرد مدیریت سرمایهای متفاوت، شبیه سازی و قیاس میکنیم.
با بررسی جزئیات جدول فوق متوجه میشویم که، سرمایه گذار «الف» هیچگونه استراتژی کنترل ریسکی نداشته و با تمام موجودی حساب خود وارد این موقعیت معاملاتی شده و در نهایت به دلیل عدم رعایت مدیریت سرمایه، حدوداً یک سوم از دارایی خود را تنها در یک معامله از دست داده است! اما در طرف مقابل، سرمایه گذار «ب» بر اساس استراتژی مدیریت ریسک شخصی، با بخش کوچکی از کل سرمایه خود وارد بازار شده و در نتیجه زیان کمتری متحمل شده است.
جبران ضرر و افزایش حجم معاملات
هنگامی که درصد ریسک و حجم یک معامله را مشخص میکنیم، بهتر است به فکر جبران ضرر احتمالی نیز باشیم؛ زیرا وقوع خطا در پیشبینیها کاملاً امکان پذیر بوده و ما به عنوان یک معاملهگر، باید پس از وقوع ضرر نیز توان ادامه فعالیت و جبران زیانهای قبلی را داشته باشیم. در مورد معاملهگر «الف» کاملا روشن است که برای جبران یک ضرر ۳۰ درصدی حتی با صرف نظر از مشکلات روحی و روانی پس از وقوع زیانهای سنگین، طبق محاسبات ریاضی و مبحث افت سرمایه که در مقاله قبلی به آن اشاره شد؛ باید ۴۳ درصد سود کند تا به نقطه سر به سر برسد. اما به دست آوردن چنین سودی در بازار سهام، اصلاً کار آسانی نیست! کما اینکه بسیاری از معاملهگران پس از وقوع چنین وضعیتی، نوعی حالت تهاجمی نسبت به بازار گرفته و گمان میکنند؛ باید با معاملات متوالی و افزایش حجم، اقدام به جبران افت سرمایه خود نمایند. چنین رویکردی، قطعاً منجر به نابودی کل دارایی این افراد خواهد شد. بنابراین عدم رعایت مدیریت ریسک، وصف حال معاملهگران بازنده و غیرمنطقی است که، بعید به نظر میرسد حضور بلند مدتی در بازار مالی داشته باشند! اگر در مثال فوق نتیجه معامله سودده باشد؛ سود هنگفتی نصیب سرمایه گذار «الف» خواهد شد اما، همانطور که قبلاً گفتیم؛ نباید صرف بدست آوردن سود بیشتر، سرمایه خود را به خطر بیندازیم. در ادامه میخواهیم، یک مثال معاملاتی با جزئیات کامل و رعایت چهارچوبهای کلی مدیریت سرمایه را، برای شما ذکر کنیم.
معاملهگری بر اساس تحلیل تکنیکال کلاسیک در بورس تهران به داد و ستد سهام میپردازد. با مشاهده یک سیگنال خرید مطمئن در نمودار قیمتی شرکت فولاد مبارکه اصفهان، این شخص وارد موقعیت خرید میشود.
همانگونه که در نمودار بالا مشاهده میکنید؛ قیمت با شکست نقطه تلاقی سطح مقاومتی و خط روند نزولی که، یکی از بهترین سیگنالهای خرید در تحلیل نموداری میباشد؛ روند صعودی خود را تأیید کرده و یک موج افزایشی قدرتمند در حال شکل گیری است.این فرد افق سرمایه گذاری کوتاه مدتی داشته و بازه زمانی معاملات وی، حداکثر یک ماهه است. به همین دلیل در محاسبات بازده مورد انتظار، مواردی نظیر سود نقدی، حق تقدم سهام و… را در نظر نمیگیرد. جدول زیر، جزئیات این موقعیت معاملاتی را نشان میدهد.
پس از مشخص شدن جزئیات ورود و خروج از معامله طبق نمودار سهم، حداکثر مقدار ریسک را طبق استراتژی مدیریت سرمایه معین نموده و به منظور تعیین حجم موقعیت معاملاتی مذکور، باید مقدار ریالی ضرر احتمالی را بر حاصل تفریق نقطه ورود تا حد ضرر تقسیم نماییم.
۹۲۳۰ = (۴۹۰-۴۲۵) ÷ ۰۰۰/۶۰۰
سپس بر اساس مقدار حجم بدست آمده، بازده و بقیه جزئیات معامله مشخص خواهند شد.در نتیجه مشاهده میکنیم که، با مدیریت حجم معاملات و تعیین نقاطه خروج بهینه، به سادگی میتوان ریسک را کنترل نموده و از بروز شرایط بحرانی در فرآیند معاملهگری خود، پیش گیری کنیم.در مقالات بعدی، به تشریح کامل مفاهیم حد سود و زیان و بهترین روشهای انتخاب نقاط خروج از بازار خواهیم پرداخت.
معرفی ۱۲ کتاب برای شروع بورس
اگر به دنبال بازاری برای سرمایهگذاری هستید که قانونی و شفاف باشد، سود بیشتری نسبت به دیگر بازارها داشته باشد، با سرمایه کم بتوانید به آن وارد شوید و سرمایهتان به راحتی قابل نقد شدن باشد، بازار بورس برای شما انتخاب مناسبی است. علاوه بر همه موارد گفته شده، سرمایهگذاری در بورس بر کل جامعه تاثیر میگذارد و باعث رشد اقتصادی و رونق تولید و اشتغالزایی میشود. اگر سرمایهگذاری در بورس را شروع کنید، باید صبور باشید، انتظار یک شبه ثروتمند شدن نداشته باشید، اهل ریسک کردن باشید و تحمل کمی ضرر کردن را داشته باشید. از همه مهمتر اینکه مانند تمام بازارهای دیگر، باید علم ورود به این بازار را داشته باشید و بیگدار به آب نزنید. در این یادداشت با چند کتاب آموزش بورس آشنا میشویم که میتوانند در این سرمایهگذاری به شما کمک کنند.
پیش از خواندن یادداشت پیشنهاد میکنیم ویدیو «چگونه در طاقچه کتاب بخریم» را ببینید تا اگر از کتابی خوشتان آمد راحتتر بتوانید آن را تهیه کنید.
پیشنهاد میکنیم اگر به بورس علاقهمند هستید، یادداشت «نگاهی به زندگی و آثار وارن بافت» را هم بخوانید.
سرمایهگذاری در سهام به زبان آدمیزاد
سرمایهگذاری در سهام به زبان آدمیزاد
نویسنده: پاول ملاژنوویچ
مترجم: شهابالدین ادیبمهر
این کتاب نوشته پاول ملاژنوویچ کارشناس، نویسنده و مشاور مالی شناخته شده است که بیش از بیست سال در زمینه سرمایهگذاری، تدریس و مشاوره بازار بورس فعالیت داشته است.
کتاب در پنج بخش نوشته شده، در بخش اول با مفاهیم اولیه برای شروع سرمایهگذاری در بازار بورس آشنا میشویم. در بخش دوم به نکاتی اشاره میشود که پیش از شروع به معامله باید به آنها توجه کنیم. بخش سوم به چگونگی شناسایی سهمهای برنده اختصاص دارد. بخش چهارم درباره معرفی تکنیکها و استراتژیهای سرمایهگذاری است. در بخش آخر با عنوان دهتاییها، ملاژنوویچ ده استراتژی سرمایهگذاری موفق به عنوان مکمل بازار سهام ارائه کرده است.
تحلیل تکنیکال بازار سرمایه
تحلیل تکنیکال بازار سرمایه
نویسنده: جان مورفی
مترجم: امید آفاق نیا
یکی از معروفترین، کاربردیترین و مفیدترین کتابها در زمینه آموزش بورس کتاب تحلیل تکنیکال جان مورفی است. این کتاب با ترجمههای مختلفی روانه بازار شده است؛ اما کتابی که اینجا میبینید با ترجمهای روان منتشر شده و اصطلاحات به کار رفته در این کتاب بومیسازی شده و با خیال راحت میتوان به آموزههای آن اتکا کرد.
تحلیل تکنیکال حدود سه قرن قدمت دارد و استفاده از شاخص های تکنیکال و ترسیم نمودارهای تکنیکال را میتوان در نوشته های قرن هفدهم و هجدهم میلادی نیز مشاهده کرد. شاید بتوان گفت که نخستین استفاده مستقیم اقتصادی مشهور از تحلیل تکنیکال را چارلز داو انجام داده است. چارلز داو که بنیان گذار وال استریت ژورنال است، شاخص میانگین صنعتی داو جونز را نیز طراحی کرد که هنوز، با وجود نواقص این شاخص و نقدهایی که بر آن وارد است، از جمله شاخصهای مهم اقتصادی محسوب میشود.
تجزیه و تحلیل تکنیکال
تجزیه و تحلیل تکنیکال
نویسنده: ضیاء مفاخر
انتشارات اقلیم مهر
کلیفورد پیستول تجزیه و تحلیلهای تکنیکال از بازار سرمایه را با زبانی ساده و قابل فهم در کتاب تجزیه و تحلیل تکنیکال ارائه کرده است. تجزیه و تحلیل تکنیکال روشی برای پیش بینی قیمت در بازارها، بر اساس مطالعه و بررسی تاریخچه قیمت و حجم معاملات در آن بازار است. تحلیل تکنیکال در بازار بورس اوراق بهادار، بازار ارز و فارکس و نیز بازارهای بورس کالا مورد استفاده قرار میگیرد.
کلیفورد پیستول برای بیان تحلیل تکنیکال از زبانی ساده استفاده کرده و مطالب مفید این کتاب سبب شده تا در زمان کوتاهی کتاب تجزیه و تحلیل تکنیکال تبدیل به یکی از پرفروشترین و معروفترین کتابها در زمینه تجزیه و تحلیل تکنیکال شود. وجه تمایز تمایز کتاب تجزیه و تحلیل تکنیکال استفاده از زبان ساده در کنار بیان مطالب کاملا علمی و مجموعه تمرینها و جوابهای اختصاصی برای هر فصل است. از این رو موجب استفاده گسترده آن در بین اساتید به عنوان یک مرجع در زمینه آموزش رفتارهای بازار بورس شده است.
اگر به بورس به عنوان یک منبع درآمدی جدید نگاه میکنید، پیشنهاد میکنیم یادداشت «بیت کوین چیست؟ به معاملات بورس به کدام سمت میرود؟ همراه معرفی کتابهایی درباره بیت کوین» را هم بخوانید. این روزها بازار بیتکوین هم داغ است و میتواند یکی دیگر از روشهای سرمایهگذاری جدید باشد.
صفر تا صد سرمایهگذاری در بورس
صفر تا صد سرمایهگذاری در بورس
نویسنده: حجت بهادری
موسسه فرهنگی هنری دیباگران تهران
با اینکه پنجاه سال از عمر بازار بورس تهران میگذرد، اما هنوز این بازار مهم سرمایه برای بسیاری از مردم ما ناشناخته است. در سالهای اخیر توجه دولت و مردم به بازار بورس بیشتر شده و نیاز جامعه به کتابها و محصولات آموزشی در این زمینه افزایش یافتهاست.
کتاب «صفر تا صد سرمایهگذاری در بورس» برای آشنایی با بازار بورس و روشهای صحیح سرمایهگذاری در این بازار به کوشش حجت بهادری و نسیم کردستانی تالیف شدهاست. این کتاب یکی از کتابهای آموزشی انتشارات دیباگران تهران است که با کمک متخصصان مجرب و نیروی انسانی با تجربه به تالیف و ترجمه کتابها و مقالاتی برای رفع نیازهای علمی کشور میپردازد.
بورسباز
بورسباز
نویسنده: سلمان امین
سلمان امین کتاب بورسباز را با بیان خاطرهای از خودش آغاز میکند. خاطرهای از اولین باری که وارد بازار بورس شد و کارهایی که انجام داد تا سرمایهاش از دست نرود اما در نهایت اتفاقی که افتاد، ضرر و از بین رفتن سرمایهاش بود. بنابراین تصمیم گرفت تا راه جدیدی را امتحان کند، اطلاعاتش را بالا ببرد، خودش را به روز نگه دارد تا دوباره ضرر نکند. اما اینبار هم چندان موفق نبود. بنابراین برای اینکه چنین اتفاقی برای دیگران رخ ندهد به سراغ آموزش تکنیکهای جادویی سرمایهگذاری در بورس رفت و تمام آنچه که آموخته بود، تجربهها و … را در کتاببورسباز گردآوری و منتشر کرد.
جادوی بورس
جادوی بورس
نویسنده: شهاب سهرابی
کتاب «جادوی بورس» اثر شهاب سهرابی شامل نکات کاربردی و مثالهای واقعی از بورس ایران است که در سال ۹۶ منتشر شدهاست. این کتاب آموزش بورس حاصل ۵۰۰۰ ساعت تجربه نویسنده در بازار بورس است. بازار بورس بازاری پرسود و در عین حال پرخطر است. اگر با آگاهی کامل وارد این بازار نشوید، نه تنها سود نمیکنید بلکه تمام سرمایه خود را از دست میدهید. در این کتاب نویسنده به اشتباهاتی این چنین اشاره کرده و هفت باتلاقی را معرفی کرده که درسته پول شما را میبلعند!
اگر به موضوعات اقتصادی علاقه دارید، پیشنهاد میکنیم یادداشت « معرفی کتابهایی برای شروع مطالعه اقتصاد » را بخوانید.
سرمایهگذاری در بورس اوراق بهادار (مقدماتی)؛ قابل استفاده برای همهی افراد جامعه
سرمایهگذاری در بورس اوراق بهادار (مقدماتی)؛ قابل استفاده برای همهی افراد جامعه
نویسنده: آوات تیموری
موسسه فرهنگی هنری دیباگران تهران
کتابی با یک عنوان طولانی که خیلی جایی برای معرفی نمیگذارد! یک کتاب دیگر از انتشارات دیباگران تهران که با هدف آموزش بورس و سرمایهگذاری در بازار بورس تالیف شدهاست. به گفته نویسنده در مقدمه کتاب، این کتاب برای خوانندگانی تدوین شدهاست که با سرمایهگذاری در بازار سهام آشنا نیستند. نمیتوان توقع داشت که با خواندن این کتاب و خرید و فروش سهام در یک سال سود میلیاردی به دست میآورید، اما میتوان گفت که پس از مطالعه این کتاب شما دانشی به دست میآورید که مبنای استوار و معتبری برای شروع مسیر سرمایهگذاری در سهام در اختیارتان قرار میدهد.
۵۰+۱ نکتهی یک میلیون تومانی
۵۰+۱ نکتهی یک میلیون تومانی
نویسنده: همایون دارابی
انتشارات دنیای اقتصاد
همایون دارابی نویسنده کتاب «۱+۵۰ نکته یک میلیون تومانی» در مقدمه کتاب گفته است: «این مجموعه برداشتی آزاد از مجموعه تجربیات، مقالات و کتابهایی است که سعی در توصیف عملی، و نه علمی صرف، از بازار سرمایه دارند.»
با اینکه آموزههای تئوریک و دانشگاهی اهمیت بالایی دارند، اما همه میدانیم که این آموزهها افراد را معاملهگر و سرمایهگذار موفق نمیکنند. آنچه در دانشگاهها و منابع علمی پیدا نمیشود، تجربههای عملی بازار سرمایه هستند. تجربیاتی که به عقیده نویسنده نقش «فوت آخر کوزهگری» را دارند. این کتاب آموزش بورس ۵۱ بخش دارد که در هر کدام یک نکته برخواسته از تجربیات عملی آمدهاست. اولین آنها «بازار را نمیتوان شکست داد» است و آخرینشان «اقتصاددانان مسیر کلی را میبینند».
۷۷ خطای سرمایهگذاری؛ خطاهایی که باهوشها نیز مرتکب میشوند و راههای پرهیز از آنها
۷۷ خطای سرمایهگذاری؛ خطاهایی که باهوشها نیز مرتکب میشوند و راههای پرهیز از آنها
نویسنده: مریم بیدمشگیپور
انتشارات دنیای اقتصاد
اسم کتاب به طور کامل گویای محتوای آن است. در سرمایهگذاری اطلاع داشتن از عملکرد بازار و اختصاص درست و بهموقع سرمایه، ضامن موفقیت نیستند. تمایلات طبیعی انسانی و رفتارهایمان، تاثیرات بزرگی بر سرمایهگذاریمان میگذارند؛تاثیراتی که قابل چشمپوشی نیستند.
لاری سوئدرو و آر سی بالابان در این کتاب به ۷۷ خطای سرمایهگذاری که به طور مستقیم یا غیرمستقیم از رفتارهایمان ناشی میشوند، اشاره کردهاند. برای مثال یکی از این خطاها اطمینان بیش ازحد است که ممکن است ما را دچار مشکل کند. اطمینان زیاد باعث میشود فکر کنیم تصمیمات ما برپایه عقل و منطق است و تصمیمات دیگران احساسی و اشتباه. همین طرز تفکر ممکن است بدون اینکه متوجه شویم ما را به سمت تصمیمات غلط ببرد.
شهریار در والاستریت
شهریار در والاستریت
نویسنده: سلمان امین
حتی اگر نیکولو ماکیاولی را نشناسید، احتمالا در جایی اصطلاح ماکیاولیسم را شنیدهاید. ماکیاولی فیلسوف، شاعر و نمایشنامهنویس ایتالیایی است که در شهر فلورانس به دنیا آمد. در خدمت خانواده مدیچی معاملات بورس به کدام سمت میرود؟ سالها کار کرد و کتاب شهریار را برای آنها نوشت. پیشنهاد میکنیم اگر اسمهای مدیچی و شهر فلورانس برایتان آشنا نیست، کتاب صوتی رنسانس را گوش دهید.
ماکیاوولی در کتاب شهریار ایدههایی درباره مملکتداری و سیاست نوشت. سلمان امین در کتاب شهریار در وال استریت سعی کرده از این ایدهها برای جنگ در بازار بورس استفاده کند. چرا که برای موفقیت در بازار بورس لازم است همانند یک سیاستمدار دقیق و هوشمند باشیم.
پیشنهاد میکنیم برای آشنایی بیشتر با کتابهای مرتبط با موضوع بورس اپلیکیشن طاقچه را نصب کنید و به دسته کتابهای بورس بروید.
کالبدشناسی حبابهای بازار سهام
کالبدشناسی حبابهای بازار سهام
نویسنده: گئورگی کومارومی
مترجم: مریم ذوالفقار روشن
انتشارات دنیای اقتصاد
«ما میدانیم حبابها وجود دارند، اما حتی نمیتوانیم وجودشان را اثبات کنیم. میدانیم که حبابها در شرایط خاص میترکند، اما هنوز نتوانستهایم شرایط لازم و کافی آن را تعریف کنیم.»
این جملات از کتاب «کالبد شناسی حبابهای بازار سهام» نوشته گئورگی کومارومی است.
«حباب بازار سهام» یکی از اصطلاحهای تخصصی اقتصاددانان است که در شرایط مختلف آن را به کار میبرند، اما هیچ نظریه واحدی وجود ندارد که بتواند آن را به درستی توجیه کند. از طیف وسیع تحقیقات انجام شده نتایج متناقض و بیثباتی به دست آمده که بعضا وجود حبابها را هم زیر سوال بردهاست. نویسنده در این کتاب به بررسی نظریههای اصلی در این زمینه و نقاط ضعف آنها میپردازد.
هنر جنگ در بازار بورس
هنر جنگ در بازار بورس
نویسنده: سلمان امین
ژنرال سانزو، نویسنده و جنگجوی چینی قرنها پیش دیدگاهها و نظرات خود را درباره جنگ در رسالهای به نام «هنر جنگ» مینویسد. نگاه روانشناسانه سانزو به مساله رزم در این کتاب باعث شده تا کتاب از کاربرد اولیه خود فاصله گرفته و آموزههای آن به تدریج درباره موضوعاتی که برد و باخت در آنها مطرح است، استفاده شود.
سلمان امین در کتاب «هنر جنگ در بازار بورس» کوشیده تا برخی از سخنان سانزو را با کاربردیترین سرفصلهای بازار بورس تطبیق دهد و شرح مختصری راجع به آن ارائه دهد.
در بازار بورس برای کسب سود به دانش و تجربه احتیاج دارید. دانش مورد نیاز را با مطالعه میتوانید به دست آورید. کسب تجربه نیاز به صرف زمان بیشتری دارد اما با خواندن این کتاب ها میتوانید از تجربه متخصصان این زمینه برای شروع استفاده کنید معاملات بورس به کدام سمت میرود؟ و در تشخیص مسیر درست و پرسود بهتر عمل کنید. شما چه کتاب را برای آشنایی بیشتر با دنیای بورس معرفی میکنید؟ آیا به نظر شما برای موفقیت در بازار بورس خواندن کتاب کافی است؟
اگر این مطلب را دوست داشتید، پیشنهاد میکنیم که مطلب زیر را هم مطالعه کنید
پیش بینی بورس فردا سه شنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۰
به گزارش رصد روز، پیش بینی بورس فردا سه شنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۰، طبق پیش بینی کارشناسان، با توجه به حرکات صعودی خوبی که در اکثر گروهها شاهد بودیم انتظار میرود که روند بازار در میانمدت همچنان صعودی باشد اما در چنین شرایطی یک اصلاح کوچک و استراحت در کلیت بازار طبیعی است. همچنین به نظر میرسد روند معاملاتی بهتری در انتظار بازار سرمایه و سهامداران باشد.
پیش بینی بورس فردا سه شنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۰
با توجه به اینکه بورس در محدوده متعادلی قرار دارد و بازار کفهای قیمتی جدیدی برای خود شناسایی کرده انتظار میرود روند تعادلی بورس بیش از پیش بهبود یابد و خریداران حضور فعالی در معاملات داشته باشند. همچنین به نظر میرسد صنایع همچنان با سودآوری همراه باشند و در مدار صعودی باقی بمانند.
علی عصاری، کارشناس و فعال بازار سرمایه روند معاملات بورس را بررسی کرد و گفت: بورس امروز از ابتدای معاملات با رشد معقولی همراه شد و تا انتهای معاملات در روند تعادلی و رنج باقی ماند. برخلاف اینکه خودروییها با ثبت بیشترین ارزش معاملات صدرنشین شدند، اغلب نمادهای حاضر در این صنعت به جز «خبهمن» روند معاملاتی خوبی را نداشتند.
وی بیان کرد: در معاملات امروز اقبال با صنایع کوچک و متوسط بازار بود. به طور کلی پیش بینی میشود روند فعلی معاملات همچنان ادامه یابد و بورس تا پایان هفته معاملات خوبی را برای فعالان رقم بزند.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: با توجه به اینکه بورس در محدوده تعادلی قرار دارد و بازار کفهای قیمتی جدیدی برای خود شناسایی کرده انتظار میرود روند تعادلی بورس بیش از پیش بهبود یابد و خریداران حضور فعالی در معاملات داشته باشند.
عصاری در پایان خاطر نشان کرد: شاخص کل در حال حاضر درگیر محدوده مقاومتی بین ۱۴۵۳ تا ۱۴۸۰ هزار واحد است. با توجه به گام حرکتی شاخص کل اصلاح عمیق دور از ذهن است و بیشتر انتظار داریم که تا پایان هفته روند رنج معاملات بورس به کدام سمت میرود؟ و استراحت را پیش بگیرد.
پیش بینی دوم
پیش بینی بورس فردا دوشنبه ۲۲ فروردین ماه ۱۴۰۱
طبق پیش بینی کارشناسان، با توجه به حجم و ارزش معاملات بورس در این روزها به نظر میرسد کلیت بازار رونقی نسبی پیدا کرده و این روند همچنان ادامه یابد. در شرایط کنونی بازار فروشندهای در بازار وجود ندارد و در مواردی هم که فروشی صورت میگیرد، فروشندان از فروش خود پشیمان میشوند و ریتم حرکتی معاملات سهامداران را به سمت خرید و تقاضای سهم متمایل میکند.
مجتبی دیبا، کارشناس و فعال بازار سرمایه در گفتوگو با اقتصاد آنلاین، روند معاملات بورس را بررسی کرد و گفت: حجم و ارزش معاملات مطلوب در این روزها بازار سرمایه را در سطح معقولی قرار داده به طوریکه فروشندهای در بازار وجود ندارد و در مواردی هم که فروشی صورت میگیرد، فروشندان از فروش خود پشیمان میشوند و ریتم حرکتی معاملات سهامداران را به سمت خرید و تقاضای سهم متمایل میکند. اما چنین مسئلهای به این معنا نیست که همیشه قدرت در دست خریداران خواهد بود.
وی افزود: از نظر تکنیکالی نیز محدوده یک میلیون و ۴۹۰هزار واحد همچنان محدودهای مهم برای تعیین رفتار آینده بازار است و واکنش بازار به این سطح برای بازار سرمایه و فعالان بسیار اهمیت دارد.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: در میان صنایع نیز خودروییها در چند روز اخیر حاشیههای زیادی را به دنبال داشتهاند و ابهامات هر چند کوچکی در خصوص روند حرکتی آنها وجود دارد. البته این بلاتکلیفی از جنس معاملهگری بوده و نشان میدهد که این سطح به تعادل و استراحت روندی نیاز دارد و پس از آن قیمت مسیر قالب خود را پیدا خواهد کرد.
وی بیان کرد: به طور کلی محدوده تعادلی یک میلیون و ۶۵۰هزار واحد تا یک میلیون و ۶۷۰هزار واحد پیشروی بازار قرار دارد. به این معنا که بازار در این محدوده به تعادل خواهد رسید. البته امکان دارد پایینتر و حتی بالاتر از این نقطه نیز قرار بگیرد. بنابراین از این فضا به عنوان خط معیار بورس یاد میشود و هر آنچه که در این محدوده اتفاق بیفتد رفتار معاملی بازار در آینده را مشخص میکند.
دیبا خاطرنشان کرد: اگر بازار رشد شارپی را داشته باشد به دنبال آن افت شارپی نیز خواهد داشت و بالعکس اگر بازار رفتاری تعادلی در پیش بگیرد، افت و خیز آن نیز تعادلی خواهد بود. در مجموع کلیت بازار رونقی نسبی پیدا کرده و به نظر میرسد این روند ادامه یابد.
این اقدام برای بورس لازم بود اما کافی نیست!
یک کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه تعیین سقف خوراک صنایع را از زیانده شدن نجات داد، گفت: اگر تعیین سقف صورت نمیگرفت همچنان فرمول تعیین سقف از چهار هاب اصلی باقی بود و وضعیت شرکتها و پتروشیمیها بدتر میشد. ولی سوال اصلی این است که چرا این چهار هاب ملاک تعیین گاز برای پتروشیمیها و سایر صنایع کشور هستند؟
عطا محمدیان درمورد اقدام سازمان بورس در تعیین سقف خوراک گاز صنایع بورسی اظهار کرد: اتفاقاتی در سال گذشته رخ داد که باعث شد نرخ جهانی گاز و چهار هاب اصلی در فرمول تعیین نرخ خوراک گاز پتروشیمیها تاثیر بگذارد و افزایش یابد که مقطعی نبود. اگر دلایل این اتفاق بررسی شود، مواردی مشاهده میشود که بهنظر میرسد این وضعیت ادامهدار باشد؛ برخی از تحلیلگران معتقد بودند با گذر از فصل سرما وضعیت پایدارتر شود، در مقابل اغلب تحلیلگران بر این باورند که این حالت پایدار بعد از گذر از زمان نوسان قیمتها بالاتر از گذشته خواهد بود.
وی افزود: در این میان بحران اوکراین و روسیه هم آغاز شد و اینکه روسیه یکی از تامینکنندههای اصلی گاز اروپا است، باعث شد تا نرخ حاملهای انرژی به ویژه نفت و گاز افزایش پیدا کند و درحال حاضر هم اکثر تحلیلگران و اقتصاددانها این نظر را دارند که این جنگ فرسایشی است و به زودی شاهد پایان آن نخواهیم بود و حتی اگر هم آتشبسی صورت بگیرد، اثرات اقتصادی و سیاسی آن مدتها ادامه خواهد یافت، بنابراین بالا بودن نرخ گاز در مناطق و هابهای مختلف چیزی است که بهنظر میرسد ادامهدار باشد.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: سال گذشته و پیش از ابلاغ تعیین سقف تلاش داشتیم تا با افراد فعال در بازار، فرمول را اصلاح و مشکل را از ریشه برطرف کنیم؛ پیشنهاد ما این بود که در کوتاهمدت اثر هابهای اروپایی را از این فرمول حذف کنیم چراکه هیچ منطقی نداشت. هابهای اروپایی، مصرفی هستند که نرخ گاز آنها به شدت متاثر از وقایعاند. هاب آمریکا و کانادا به این دلیل که کشورهای تولیدکننده و صادرکننده گاز محسوب میشوند به معاملات بورس به کدام سمت میرود؟ شرایط کشور ما نزدیکترند. در واقع پیشنهاد کوتاهمدت این بود که هاب آمریکا و کانادا در فرمول قرار بگیرند و در پیشنهاد بلندمدت سازوکاری ایجاد شود تا نرخ گاز براساس شرایط عرضه و تقاضای کشور تعیین شود و همه صنایع و بخشهای مختلف از جمله خانگی و تجاری از بازار متشکل، گاز را خریداری کنند و براساس شرایطی که در کشور وجود دارد نرخ گاز کشف شود.
محمدیان اضافه کرد: با اینکه تعیین معاملات بورس به کدام سمت میرود؟ سقف خوراک گاز صنایع بورسی میتوانند آثار مثبتی به همراه داشته باشد، اما چند سوال مهم هم مطرح است، اینکه سقف تعیین شده تا چه زمانی قابل استفاده است، به این معنا که اگر شش ماه دیگر در جهان اتفاقاتی رخ بدهد که در نرخ گاز اثرگذار باشد آیا همین ۵۰۰۰ تومان میتواند عدد مناسبی باشد، در بودجه سال آینده آیا این عدد قابل تغییر است؟ یکی از موارد مورد نیاز برای سرمایهگذاری معاملات بورس به کدام سمت میرود؟ موثر در بازار کارا پایداری و شفافیت است که متاسفانه در تصمیمگیریها کمتر مشاهده میشود؛ اگر هدف سرمایهگذار؛ سرمایهگذاری بلندمدت در صنعت یا شرکتی بوده ولی تصویری از سال آینده نداشته باشد، نمیتواند در این حوزه سرمایهگذاری مطمئنی انجام دهد.
وی با تاکید بر اینکه تعیین سقفی که برای خوراک گاز صورت گرفت کار درستی نبود توضیح داد: چراکه این اقدام فرار از مساله است تا حل آن. مساله اصلی این است که چرا نرخ خوراک گاز باید براساس فرمولی به چهار هاب گازی تعیین شود که دو مورد آنها اروپایی و مصرفکننده هستند و دلایل مختلف در نرخ گاز آنها اثرگذار است. نرخ گاز TTF هلند و NBP انگلستان متاثر از تنشهای سیاسی قبل و بعد از بحران روسیه و اوکراین هستند. فصل سخت سرما یا کاهش شدید تولید گاز از میادین نروژ، باعث شد تا محدودیت عرضه در اروپا اتفاق بیافتد. این دو هاب برخلاف آمریکا و کانادا که تولیدکننده و مشابه ایران هستند، مشکل اصلی به شمار میروند.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه اگر تعیین سقف صورت نمیگرفت، همچنان این فرمول باقی بود و وضعیت شرکتها و پتروشیمیها بدتر میشد، اظهار کرد: اما با نرخ پنج هزار تومان و دلار ۲۵ هزار تومانی میانگین سال ۱۴۰۱ سقف خوراک ۲۰ سنت میشود که فکر میکنم باقی میماند و پتروشیمیها در سال جاری بیش از ۵۰۰۰ تومان هم پرداخت نمیکنند. به نظر من با تداوم فرمول فعلی نرخ های پرداختی صنایع در کل سال ۱۴۰۱ عملا اعداد سقف تعیین شده برای آنها خواهد بود. با سقف ۵۰۰۰ تومان و فرض میانگین دلار نیمای ۲۵ هزار تومانی، نرخ گاز خوراک ۲۰ سنت بدست میآید که باید مقایسه شود با نرخ ۰.۶ سنت بخش خانگی (معادل ۱۵۰ تومان به ازای هر متر مکعب)! که به نظر بنده در صورت تشکیل بازار برای تقاضای کل کشور و نزدیک شدن نرخ های صنعت و خانگی، نرخ بخش صنعت باز هم جای تعدیل خواهد داشت.
محمدیان در پایان گفت: این درحالیست که در حال حاضر میانگین همان چهار هاب ۷۰ الی ۸۰ سنت است و با اعمال آنها در فرمول فعلی، نرخ گاز خوراک حدود ۳۵ الی ۴۰ سنت خواهد شد. ولی سوال اصلی این است که چرا این چهار هاب ملاک تعیین گاز برای پتروشیمیها و سایر صنایع کشور هستند؟
دیدگاه شما